કેન્દ્ર સરકારની ઘણી યોજનાઓ માત્ર મહિલાઓ માટે છે. મહિલા સશક્તિકરણ તરફ મોદી સરકારે ઘણા પગલા લીધા છે. જેનો લાભ દેશની મહિલાઓને મોટા પાયે આપવામાં આવી રહ્યો છે. સરકારનો ઉદ્દેશ એ છે કે મહિલાઓએ પણ પુરુષોની સાથે ખભેથી ખભો મેળવીને ચાલવું જોઈએ. એમપણ, દરેક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓની ભાગીદારી વધી રહી છે. ચાલો આપણે જાણીએ કે મોદી સરકારની મહિલાઓની કલ્યાણકારી યોજનાઓ શું છે.
- પ્રધાનમંત્રી ઉજ્વલા યોજના
મહિલા સરકાર માટે મોદી સરકારની સૌથી સફળ ઉજ્વલા યોજના. આ યોજના ઉત્તર પ્રદેશના બલિયાથી 1 મે 2016 ના રોજ શરૂ થઈ હતી. આ યોજના હેઠળ, LPG સિલિન્ડર આર્થિક રીતે નબળી ગૃહિણીઓ માટે ઉપલબ્ધ કરાયા છે. અત્યાર સુધીમાં દેશના 8.3 કરોડ પરિવારોને આ યોજનાનો લાભ મળ્યો છે. 1 ફેબ્રુઆરી 2021 ના રોજ નાણાં પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે બજેટમાં ઉજ્વલા યોજનાનો લાભ 1 કરોડ વધુ લાભકારો સુધી પહોંચાડવાની જાહેરાત કરી હતી. જેમાં મોટા ભાગના લોકોને સબસીડી મળે તેની પણ વાત કરી હતી.
- દરેક કનેક્શન પર 1600 રૂપિયા સબસિડી
આ યોજના હેઠળ કેન્દ્ર સરકાર તેલ કંપનીઓને દરેક જોડાણ પર 1600 રૂપિયાની સબસિડી આપે છે. આ સબસિડી સિલિન્ડર પર સલામતી અને ફિટિંગ ચાર્જ માટે છે. પરિવારો જેમના નામ BPL કાર્ડમાં સમાવિષ્ટ છે તેઓ આ યોજનાનો લાભ મેળવી શકે છે. આ યોજનાનો હેતુ મહિલાઓને લાકડા અથવા કોલસાના ધુમાડાથી મુક્ત કરવાનો છે.
- બેટી બચાવો બેટી પઢાવો યોજના
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 22 જાન્યુઆરી, 2015 ના રોજ હરિયાણાના પાણીપતમાં ‘બેટી બચાવો બેટી પઢાવો’ યોજના શરૂ કરી હતી. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ કન્યા બાળ લિંગના પ્રમાણમાં થતા ઘટાડાને રોકવા અને મહિલા સશક્તિકરણને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે. આ યોજના ભારતના જુદા જુદા પ્રદેશોમાં ચલાવવામાં આવી રહી છે. આ યોજના ઘરેલુ હિંસા અથવા કોઈપણ પ્રકારની હિંસાનો ભોગ બનેલી મહિલાઓને મદદ કરે છે. જો કોઈ મહિલા આવી કોઈ હિંસાનો ભોગ બને છે, તો તેને પોલીસ, કાનૂની, તબીબી જેવી સેવાઓ આપવામાં આવે છે. પીડિત મહિલાઓ ટોલ ફ્રી નંબર 181 પર કોલ કરીને મદદ મેળવી શકે છે. - સલામત માતૃત્વ ખાતરી સુમન યોજના
આ યોજના અંતર્ગત 100 ટકા મહિલાઓની ડિલિવરી હોસ્પિટલ અથવા પ્રશિક્ષિત નર્સોની દેખરેખ હેઠળ કરવામાં આવે છે. જેથી પ્રસૂતિ દરમિયાન માતા અને તેના બાળકના સ્વાસ્થ્યની યોગ્ય કાળજી લઈ શકાય. સલામત માતૃત્વ ખાતરી સુમન યોજના 10 ઓક્ટોબર 2019 ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી. આ યોજના હેઠળ સરકાર દ્વારા સગર્ભા સ્ત્રીઓ અને નવજાત શિશુઓની જીવન સુરક્ષા માટે નિ: શુલ્ક આરોગ્ય સેવાઓ આપવામાં આવી રહી છે. આ યોજનાનો હેતુ માતા અને નવજાત શિશુઓના મૃત્યુને અટકાવવાનો છે.
- વડા પ્રધાન ધન લક્ષ્મી યોજના
દેશની મહિલાઓને આત્મનિર્ભર બનાવવા માટે PM ધન લક્ષ્મી યોજના શરૂ કરવામાં આવી છે. આ યોજના હેઠળ મહિલાઓને રોજગાર-વ્યવસાય શરૂ કરવા માટે સરકાર દ્વારા 5 લાખ રૂપિયા સુધીની લોન આપવામાં આવે છે. સરકાર આ લોનનું વ્યાજ ચૂકવે છે. એટલે કે, વ્યાજ મુક્ત લોનની સુવિધા આપવામાં આવે છે. વડા પ્રધાન ધન લક્ષ્મી યોજના અંતર્ગત દેશની ગરીબ અને મધ્યમ વર્ગની મહિલાઓને લાભ મળી રહ્યો છે. - નિ: શુલ્ક સીવણ મશીન યોજના
સીવણ અને ભરતકામ કરવામાં રસ ધરાવતી મહિલાઓ માટે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા મફત સીવણ મશીન યોજના ચલાવવામાં આવે છે. આ યોજનાનો લાભ દેશના ગ્રામીણ અને શહેરી બંને ક્ષેત્રની આર્થિક રીતે નબળી મહિલાઓને મળી શકે છે. ભારત સરકાર દ્વારા દરેક રાજ્યમાં ,50,000 થી વધુ મહિલાઓને નિ: શુલ્ક સીવણ મશીનો આપવામાં આવશે. આ યોજના હેઠળ ફક્ત 20 થી 40 વર્ષની વયની મહિલાઓ જ અરજી કરી શકે છે.
પ્રધાનમંત્રી કન્યા અનુદાન યોજના
ભારત સરકાર ગરીબી રેખા નીચે આવતા પરિવારોની પુત્રીઓના લગ્ન માટે નાણાકીય સહાય પૂરી પાડે છે. આ યોજનાનું નામ ગર્લ ગ્રાંટ ફંડ છે. આ અંતર્ગત દેશના BPL પરિવારોની મહત્તમ 2 દીકરીઓના લગ્ન માટે સરકાર 50,000 રૂપિયાની આર્થિક સહાય પૂરી પાડે છે. આ યોજનાનો લાભ લેવા માટે, પરિવારોની વાર્ષિક આવક રૂ .15000 કે તેથી ઓછી હોવી જોઈએ. સરકાર દ્વારા આપવામાં આવનારી રૂ. 50000 ની રકમ પુત્રીની 18 વર્ષની થયા બાદ લગ્ન સમયે આપવામાં આવશે.
સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના
મોદી સરકારે 22 જાન્યુઆરી, 2015 ના રોજ સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના શરૂ કરી હતી. આ યોજના 10 વર્ષથી ઓછી ઉંમરની છોકરીઓ / બાળકીઓના લગ્ન અને ઉચ્ચ શિક્ષણ માટે છે. એટલે કે, આ છોકરીઓના સુરક્ષિત ભવિષ્ય માટે બચત યોજના છે. તમે કોઈપણ બેંક અને પોસ્ટ ઓફિસમાં 10 વર્ષથી ઓછી ઉંમરની પુત્રી માટે એકાઉન્ટ ખોલી શકો છો. યોજના પૂર્ણ થયા પછી, તે બધા પૈસા મેળવશે, જેના નામ પર તમે આ એકાઉન્ટ ખોલાવ્યું છે.
