nepal : નેપાળના રાષ્ટ્રપતિ વિદ્યા દેવી ભંડારી ( vidhya devi bhandari) એ સંસદ ભંગ કરવાની જાહેરાત કરી છે. એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે નેપાળમાં 12 થી 19 નવેમ્બર દરમિયાન સામાન્ય ચૂંટણીઓ ( election) યોજાશે. નેપાળના રાજકારણ ( political crisis) નું આ સંકટ ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં શરૂ થયું હતું.
નેપાળમાં ચાલી રહેલા રાજકીય સંકટ વચ્ચે રાષ્ટ્રપતિ વિદ્યા દેવી ભંડારીએ સંસદનું નીચલું ગૃહ એટલે કે ગૃહના પ્રતિનિધિને વિસર્જન અને ફરીથી ચૂંટણી યોજવાની જાહેરાત કરી છે. શુક્રવારે રાષ્ટ્રપતિ કાર્યાલય દ્વારા જારી કરાયેલા એક નિવેદનમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે વડા પ્રધાન કેપી શર્મા ઓલી ( k p sharma oli) અને નેપાળી કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ શેર બહાદુર દેઉબાએ સરકાર બનાવવાનો દાવો કર્યો હતો, પરંતુ રાષ્ટ્રપતિ વિદ્યા દેવી ભંડારીએ બંનેના દાવાને નકારી કાઢ્યા છે. આ સાથે તેમણે 12 અને 19 નવેમ્બરના રોજ ચૂંટણી યોજાવાનો આદેશ આપ્યો છે.
ખરેખર, વડા પ્રધાન કેપી શર્મા ઓલી 10 મેના રોજ સંસદમાં વિશ્વાસ મત ( Vote of confidence) ગુમાવી ચૂક્યા હતા . તેમની વિરુદ્ધમાં 124 અને તરફેણમાં 93 મતો હતા. જ્યારે તેમને સરકાર બચાવવા માટે 136 સાંસદોના ટેકાની જરૂર હતી. આ પછી, તેમણે વડા પ્રધાન પદથી રાજીનામું આપ્યું હતું. જોકે તેમના રાજીનામા બાદ રાષ્ટ્રપતિ વિદ્યા દેવીએ તેમને ફરીથી વડા પ્રધાન તરીકે નિમણૂક કરી હતી . તેમણે 30 દિવસની અંદર પોતાનું બહુમત સાબિત કરવાનું હતું.
ઓલીનો વિશ્વાસ મત ગુમાવ્યા પછી, તેમના પક્ષ અને દેબુ બંનેએ સરકાર બનાવવાનો દાવો શરૂ કર્યો હતો. આ સમયે નેપાળની સંસદમાં સૌથી મોટી પાર્ટી ઓલીની સીપીએન-યુએમએલ છે. તેમની પાર્ટીની સંસદની 275 બેઠકોમાંથી 121 બેઠકો છે. જ્યારે સરકાર બનાવવા માટે 136 સાંસદોની જરૂર છે.
ઓલીએ દાવો કર્યો હતો કે તેમને 149 સાંસદોનું સમર્થન છે, જ્યારે દેઉબાએ દાવો કર્યો હતો કે તેમને 153 સાંસદોનું સમર્થન છે. તે મુજબ સાંસદોની સંખ્યા 302 છે. પરંતુ નેપાળની સંસદમાં માત્ર 275 સાંસદો છે. આને કારણે રાજકીય સંકટ વધારે ગાઢ બન્યું છે કારણ કે બંને સરકાર બનાવવાનો દાવો કરી રહ્યા હતા. આ પછી રાષ્ટ્રપતિ વિદ્યા દેવી ભંડારીએ સંસદ વિસર્જન અને મધ્ય-ગાળાની ચૂંટણીઓની ઘોષણા કરી છે.
નેપાળમાં રાજકીય અસ્થિરતા ગયા વર્ષે 20 ડિસેમ્બરે શરૂ થઈ હતી, જ્યારે રાષ્ટ્રપતિ ભંડારી દ્વારા સત્તાધારી રાષ્ટ્રવાદી પાર્ટી (એનસીપી) માં સત્તા સંઘર્ષ વચ્ચે નેપાળી પીએમ ઓલીને 30 મી એપ્રિલ અને 10 મેના રોજ સંસદ અને નવા જનરલોને વિસર્જન કરવા કહેવામાં આવ્યું હતું. ચૂંટણી યોજવાના સૂચન પછી સંસદ વિસર્જનના નિર્ણયથી રાજકીય સંકટ વધ્યું છે અને એનસીપીના પ્રમુખ પ્રચંડના નેતૃત્વમાં મોટી સંખ્યામાં લોકો વિરોધમાં બહાર આવ્યા હતા .
ફેબ્રુઆરીમાં, દેશની ટોચની અદાલતે મધ્ય ગાળાની ચૂંટણીની તૈયારી કરી રહેલા ઓલીને આંચકો આપ્યો હતો. ચીન તરફી વલણ માટે જાણીતા ઓલીએ અગાઉ 11 ઓક્ટોબર, 2015 થી 3ઓગસ્ટ, 2016 સુધી દેશના વડા પ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી, તે દરમિયાન કાઠમંડુના નવી દિલ્હી સાથેના સંબંધો તંગ બન્યા હતા.
