યુએનની આંતરરાષ્ટ્રીય પરમાણુ ઉર્જા એજન્સી (IAEA) એ રવિવારે કહ્યું હતું કે ઈરાન થોડા મહિનામાં પોતાનો પરમાણુ કાર્યક્રમ ફરી શરૂ કરી શકે છે. IAEA ના ડિરેક્ટર રાફેલ ગ્રોસીએ એક ન્યૂઝ ચેનલને આપેલા ઇન્ટરવ્યુમાં જણાવ્યું હતું કે ઈરાનની કેટલીક પરમાણુ સુવિધાઓ હજુ પણ બાકી છે. ગ્રોસીએ કહ્યું- ઈરાન પાસે 60% શુદ્ધ યુરેનિયમનો સ્ટોક છે જે પરમાણુ બોમ્બ બનાવવા માટે પૂરતો છે. હજુ સુધી સ્પષ્ટ નથી કે આ સ્ટોક યુએસ હુમલા પહેલા દૂર ખસેડી દેવામાં આવ્યો હતો કે તેનો નાશ થયો છે.
ઈઝરાયલે 13 જૂને ઈરાનના પરમાણુ અને લશ્કરી થાણાઓ પર હુમલા શરૂ કર્યા હતા. બાદમાં અમેરિકાએ B-2 બોમ્બરથી હુમલો કરીને ઈરાનના ફોર્ડો, નતાન્ઝ અને ઇસ્ફહાન પરમાણુ સ્થળોને નષ્ટ કરવાનો દાવો કર્યો હતો. હુમલાઓ પછી ઈરાને IAEA ને ફોર્ડો પરમાણુ સ્થળની તપાસ કરવાથી અટકાવ્યું હતું. ઈરાને IAEA સાથેની તેની ભાગીદારી તોડી નાખી છે. ગ્રોસીએ કહ્યું કે પરમાણુ સ્થળો પર શું છે અને શું થયું તે જાણવું મહત્વપૂર્ણ છે.
યુએન પરમાણુ નિરીક્ષક સંસ્થાના વડા રાફેલ ગ્રોસીએ રવિવારે (29 જૂન, 2025) કહ્યું હતું કે ઈરાન થોડા મહિનામાં સમૃદ્ધ યુરેનિયમનું ઉત્પાદન કરી શકે છે. આનાથી શંકા ઉભી થઈ છે કે શું ખરેખર યુએસ હુમલાઓ તેહરાનના પરમાણુ થાણાઓને નષ્ટ કરવામાં અસરકારક રહ્યા છે.
રોઇટર્સના અહેવાલ મુજબ યુએસ અધિકારીઓએ કહ્યું હતું કે તેમના હુમલાઓએ ઈરાનના મુખ્ય પરમાણુ સ્થળોનો નાશ કર્યો છે. જોકે યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે શુક્રવારે કહ્યું હતું કે જો તેહરાન યુરેનિયમને ચિંતાજનક સ્તરે સમૃદ્ધ કરશે તો તેઓ ઈરાન પર ફરીથી બોમ્બમારો કરવાનું વિચારશે.
કોઈ પણ દાવો કરી શકે નહીં કે બધું જ ખતમ થઈ ગયું છે
CBS ન્યૂઝને આપેલા ઇન્ટરવ્યુમાં ગ્રોસીએ કહ્યું હતું કે ઈરાન પાસે જે ક્ષમતાઓ છે તે ત્યાં છે. તમે જાણો છો કે થોડા મહિનામાં હું કહીશ કે તેઓ સેન્ટ્રીફ્યુજના થોડા કાસ્કેડ ફેરવીને અથવા તેનાથી પણ ઓછા સમૃદ્ધ યુરેનિયમ ઉત્પન્ન કરી શકે છે. તેમણે વધુમાં કહ્યું કે સાચું કહું તો કોઈ પણ એવો દાવો કરી શકતું નથી કે બધું જ અદૃશ્ય થઈ ગયું છે અને ત્યાં કંઈ જ નથી.
રવિવારે માર્ગારેટ બ્રેનન સાથે પ્રસારિત થયેલા ફેસ ધ નેશન શોમાં તેમણે કહ્યું હતું કે તેઓ તેહરાન પરમાણુ શસ્ત્રો વિકસાવવાની કોઈપણ શક્યતાને દૂર કરવા માંગે છે. ઇઝરાયલે આ મહિનાની શરૂઆતમાં ઈરાન પર હુમલા શરૂ કર્યા હતા જેના કારણે એકબીજા પર 12 દિવસ સુધી હવાઈ હુમલા થયા હતા અને અંતે અમેરિકા પણ તેમાં જોડાયું હતું.
ઈરાનના યુરેનિયમ ભંડારને દૂર કરવા અંગે ગ્રોસીએ શું કહ્યું?
ઈરાન કહે છે કે તેનો પરમાણુ કાર્યક્રમ ફક્ત શાંતિપૂર્ણ હેતુઓ માટે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય પરમાણુ ઊર્જા એજન્સી (IAEA) ના વડા ગ્રોસીએ કહ્યું હતું કે ફોર્ડો, નતાન્ઝ અને ઇસ્ફહાનમાં સ્થળો પરના હુમલાઓએ યુરેનિયમને રૂપાંતરિત અને સમૃદ્ધ કરવાની ઈરાનની ક્ષમતાને નોંધપાત્ર રીતે પાછળ ધકેલી દીધી છે.
ગ્રોસીને એવા અહેવાલો વિશે પણ પૂછવામાં આવ્યું હતું કે ઇરાને યુએસ હુમલા પહેલા તેના અત્યંત સમૃદ્ધ યુરેનિયમ ભંડારને ખસેડ્યા હતા? આના જવાબમાં ગ્રોસીએ કહ્યું કે કેટલાક હુમલા દરમિયાન નાશ પામ્યા હશે પરંતુ કેટલાકને ખસેડવામાં પણ આવ્યા હશે.
