પાંચ વર્શોમાં દેશના ટેલિકૉમ સ્પેક્ટ્રમની પહેલી હરાજી આજે સમાપ્ત થઈ હતી. રૂ. 77814.80 કરોડના એરવેવ્ઝ ખરીદાયા છે જેમાં અબજોપતિ મુકેશ અંબાણીના રિલાયન્સ જિયોએ સૌથી વધારે સ્પેક્ટ્રમ 57122.65 કરોડમાં ખરીદ્યા હતા. આમ તો રૂ. 4 લાખ કરોડના મૂલ્યના 2308.80 મેગાહર્ટ્ઝના સ્પેક્ટ્રમ હરાજી માટે મૂકાયા હતા.
ટેલિકોમ કંપનીઓએ મોટા ભાગે સ્પેક્ટ્રમ રિઝર્વ પ્રાઇસે જ મેળવ્યા હતા અને આ એકંદર મૂલ્ય કરતા રકમ બહુ ઓછી છે છતાં ટેલિકોમ વિભાગે કહ્યું કે પરિણામથી એને સંતોષ છે કેમ કે કોરોના અને ટેલિકોમ ઉદ્યોગ તનાવ હેઠળ હોવા છતાં આંતરિક અંદાજ કરતા રકમ સારી છે.
મુકેશ અંબાણીની જિઓએ છેલ્લા બે દિવસમાં સરકાર દ્વારા હરાજી કરેલા ટેલિકોમ સ્પેક્ટ્રમના અડધાથી વધુ ભાગ ખરીદવામાં સફળતા મેળવી હતી. જિઓ દ્વારા મોબાઈલ કોલ અને ડેટા સિગ્નલ વહન કરવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવતા દુર્લભ સંસાધનોને મજબૂત બનાવવા માટે આશરે 57,123 કરોડ રૂપિયાની ઓફર કરવામાં આવી છે.
ટેલિકોમની વિશાળ કંપની ભારતી એરટેલે દેશના સૌથી જબરદસ્ત સ્પેક્ટ્રમને આપતા 855.60 મેગાહર્ટઝ રેડિયો ફ્રેક્વન્સીમાંથી 355.45 મેગાહર્ટ્ઝ લેવા માટે રૂ. 18,699 કરોડની બોલી લગાવી છે
ટેલિકોમ સચિવ અંશુ પ્રકાશે પત્રકારોને જણાવ્યું હતું કે, વોડાફોન આઈડિયા લિમિટેડે 1,993.40 કરોડ રૂપિયાના સ્પેક્ટ્રમની ખરીદી કરી હતી.પ્રસ્તુત સ્પેકટ્રમનો લગભગ 60 ટકા હિસ્સો વેચવામાં આવ્યો હતો, પ્રકાશના કહેવા મુજબ, બોલી ફ્લોર પ્રાઈઝ અથવા લઘુત્તમ ભાવ પર આવી હતી જે સરકારને સ્વીકાર્ય છે.
પાંચ વર્ષમાં રેડિયો એરવેવ્સની પહેલી હરાજીમાં સરકારે સાત બેન્ડમાં 2,308.80 મેગાહર્ટ્ઝ માટે તેના અનામત ભાવે રૂ. 4 લાખ કરોડમાં સ્પેક્ટ્રમની ઓફર કરી હતી, જો કે, પ્રીમિયમ 700 મેગાહર્ટઝ અને 2,500 મેગાહર્ટઝ બેન્ડમાં વેચાયા ન હતા.ટેલિકોમ સચિવે જણાવ્યું હતું કે બે દિવસીય હરાજીમાં 855.60 મેગાહર્ટઝ સ્પેક્ટ્રમ 77,814.80 કરોડ રૂપિયામાં ખરીદવામાં આવ્યા છે.
સ્પેક્ટ્રમ એ એરવેવ્સ પર સંચાર માટે મોબાઇલ ઉદ્યોગ અને અન્ય ક્ષેત્રોમાં ફાળવેલ રેડિયો ફ્રીક્વન્સીઝનો સંદર્ભ આપે છે. આમાં એફએમ અથવા એએમ રેડિયો બ્રોડકાસ્ટ્સ અને બ્લૂટૂથ અને વાઇ-ફાઇ જેવા અન્ય વાયરલેસ સ્વરૂપોનો સમાવેશ છે.
વોઇસ કોલ્સ અને ડેટાને પ્રસારિત કરવા માટે મોબાઇલ ફોન્સ પણ આ જ રેડિયો તરંગોનો ઉપયોગ કરે છે. આ ફ્રિક્વન્સીઝ વિવિધ બેન્ડ્સમાં આવે છે, વિશિષ્ટ ટેકનોલોજીને સપોર્ટ કરે છે તેમજ પ્રસારણની ગતિને સંચાલિત કરે છે. જ્યારે એએમ અથવા એફએમ રેડિયો ચેનલો તમામ 100 મેગાહર્ટઝ – 200 મેગાહર્ટઝની આસપાસ ફેલાયેલી હોય છે, ત્યારે ટેલિકોમ સ્પેક્ટ્રમ ઊંચા આવર્તનથી શરૂ થાય છે. દરેક બેન્ડમાં સ્પેક્ટ્રમનું પ્રમાણ પણ મેગાહર્ટઝમાં માપવામાં આવે છે.
