સંદેશખાલી એ પશ્ચિમ બંગાળના ઉત્તર 24-પરગણા જિલ્લામાં સુંદરવન વિસ્તારમાં એક નાનો ટાપુ છે. તે કોલકાતાથી લગભગ 75 કિમી દૂર છે અને હાલમાં રાષ્ટ્રીય સમાચારમાં છે. સંદેશખાલીમાં મહિલાઓનો સામૂહિક બળવો, તેમના સાડીના પલ્લુની પાછળ છુપાયેલા તેમના ચહેરા, જાતીય અત્યાચારના વિરોધમાં કર્મચારીઓ લાઠી અને ઝાડુઓ ચલાવતા, લોકોને એ જન આંદોલનની યાદ અપાવે છે જેમણે મમતા બેનર્જીને સત્તા પર પહોંચાડ્યા હતા. રાજકીય નિરીક્ષકો કહે છે કે, સિંગુર અને નંદીગ્રામમાં જમીન હડપવાના આરોપોએ 34 વર્ષો સુધી લાંબું શાસન કરનારા સામ્યવાદીઓને હટાવીને મમતા બેનર્જીને સત્તા પર લાવ્યા હતા.
ટાટા મોટર્સના નેનો પ્રોજેક્ટ અને નંદીગ્રામ આંદોલન માટે ફળદ્રુપ જમીનના કથિત બળજબરીપૂર્વક કબજે કરવા વિરુદ્ધ 2006 અને 2008ની વચ્ચે મમતા બેનર્જીએ લાંબા સમય સુધી આંદોલન ચલાવ્યું હતું. (જે ઇન્ડોનેશિયાના સલીમ ગ્રુપ ઓફ ઇન્ડસ્ટ્રીઝને 14,000 એકર જમીન સોંપવાના ડાબેરી મોરચાની સરકારના નિર્ણયના પ્રતિભાવમાં સામે આવ્યું છે) 2011ની ચૂંટણીમાં તેમને મુખ્યમંત્રી બનવામાં મદદ કરી હતી. હવે, મમતાએ સંદેશખાલી મુદ્દો એવા સમયે ઉકેલવાની જરૂર છે જ્યારે ભારતીય જનતા પાર્ટી (બીજેપી) તૃણમૂલ કોંગ્રેસ સુપ્રિમો અને તેમની પાર્ટીને ઘેરવામાં કોઈ કસર છોડી રહી નથી.
મમતાની ચિંતાઓ અને અસ્વસ્થતામાં વધારો એ હકીકત છે કે, તેમના મુખ્ય લેફ્ટનન્ટ અને નંદીગ્રામ આંદોલનના મુખ્ય આયોજક, સુવેન્દુ અધિકારી, બીજેપીના અગ્રણી નેતા છે, જે સંદેશખાલી અત્યાચારો સામે પક્ષના આંદોલનનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે. આજે ઘણી મહિલાઓ દ્વારા પ્રદર્શન કરવામાં આવી રહ્યું છે જેમનો દાવો છે કે, તૃણમૂલ કૉંગ્રેસ (ટીએમસી)ના નેતા શેખ શાહજહાં અને તેમના સહયોગીઓએ તેમની જમીન હડપ કરી છે અને ઘણી સ્ત્રીઓનું જાતીય શોષણ કર્યું છે. શાહજહાંની બદનામી ત્યારે સામે આવી જ્યારે તેમના અનુયાયીઓએ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના અધિકારીઓ પર હુમલો કર્યો, જે 5 જાન્યુઆરીએ રૂ. 20,000 કરોડના રાશન કૌભાંડના સંબંધમાં શાહજહાંની મિલકત પર દરોડા પાડવા ગયા હતા.
લોકસભાની ચૂંટણી નજીક હોવાથી વિપક્ષના નેતાઓને ઉત્તર 24 પરગણા જિલ્લામાં સંદેશખાલીની મુલાકાત લેવાની પરવાનગી નકારી કાઢવામાં આવી હતી. બાદમાં કોલકાતા હાઈકોર્ટની પરવાનગી મળ્યા બાદ તેઓએ ગામની મુલાકાત લીધી અને પીડિતો સાથે વાત કરી. જોકે, ટીએમસી સુપ્રિમો અને પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય પ્રધાન મમતા બેનર્જીએ આ આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા અને ભાજપ અને આરએસએસને દોષી ઠેરવતાં તેને એક ભયાનક ષડયંત્ર ગણાવ્યું હતું.
મમતાએ સ્થાનિકોના બાકી લેણાં ચૂકવવા તેમના અધિકારીઓને મોકલવાનું અને કોઈપણ ગુનાહિત મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે વિશેષ પોલીસ ટીમો બનાવવાનું વચન પણ આપ્યું હતું. સંજોગવશાત, સંદેશખાલી બસીરહાટ લોકસભા સીટ હેઠળ આવે છે જે મુખ્યત્વે મુસ્લિમ બેલ્ટ છે અને નુસરત જહાં આઉટગોઇંગ સાંસદ છે. અત્રે તે યાદ કરી શકાય કે, મમતાએ તેમની મહિલા તરફી નીતિઓ અને લાભો દ્વારા મહિલાઓ પાસેથી મહત્તમ મત મેળવ્યા હતા. હવે આ વિવાદથી મમતા દીદીની શોષિતો અને મહિલાઓના સમર્થક તરીકેની છબી ખતરામાં છે.
શાહજહાં મમતાના લોકો માટે ફંડ કલેક્ટર છે. ઘણા લોકો એવું પણ વિચારે છે કે જો શાહજહાંની ધરપકડ કરવામાં આવે તો એ બાબતોનો પર્દાફાશ થઈ શકે કે હજી ઘણા સંદેશખાલી છે. તે નંદીગ્રામ અને સિંગુર આંદોલનની જેમ દીદી વિરોધી આંદોલનનો જન્મ થઈ શકે છે, જેણે ડાબેરી નેતૃત્વવાળી સરકારને ઊથલાવી નાખી હતી. સિંગુર અને નંદીગ્રામમાં પશ્ચિમ બંગાળમાં ભારતીય કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીના 34 વર્ષના શાસનનું પતન થયું હતું. સિંગુર અને નંદીગ્રામની હારમાં પણ તૃણમૂલ કોંગ્રેસ (ટીએમસી)ના સુપ્રિમો મમતા બેનર્જીએ ચૂંટણી જીતીને શાસનની ખુરશી સંભાળી હતી.
માર્ક્સવાદીઓના શાસનમાં મમતા બેનર્જીનો સૌથી મોટો ચૂંટણી એજન્ડા હતો – જમીન હડપવી. “મા, માટી, માનુષ” (માતા, જમીન, લોકો) પશ્ચિમ બંગાળ સરકાર પર દાવો કરવા માટે મમતાનું આહ્વાન હતું, જ્યાંથી તે જીતી રહી છે અને અગાઉના સીપીઆઈ(એમ)ને લગભગ ગુમનામીમાં નજીક ધકેલી દીધો છે. જોકે, તાજેતરના સંદેશખાલીની થયેલી હાર, જેમાં જમીન પચાવી પાડવાના અને મહિલાઓ પર જાતીય હુમલાના આરોપોનો સમાવેશ થાય છે, તે સંભવિતપણે મમતાની ગણતરીઓને ઊંધી પાડી શકે છે.
બળજબરીથી જમીન હડપ કરવા સામેના વર્તમાન આંદોલને સુંદરવનમાં સંદેશખાલીને કેન્દ્રમાં મૂક્યું છે. સંદેશખાલીની અશાંતિ તાકતવર અને તૃણમૂલ કોંગ્રેસના નેતા શાહજહાં શેખ અને તેના સહાયકો દ્વારા કથિત જાતીય અત્યાચાર સામે મહિલાઓ દ્વારા વિરોધની આસપાસ કેન્દ્રિત છે ત્યારે આ આંદોલન બળજબરીથી જમીન હડપ કરવા સામે શરૂ થયું હતું. ખેડૂતોએ દાવો કર્યો છે કે 2019માં શાહજહાંને જિલ્લાના મત્સ્યોદ્યોગ વિકાસનો પ્રભારી બનાવ્યા બાદ ખેતીની જમીન પચાવી પાડવાની અને તેને મત્સ્યોદ્યોગમાં ફેરવવાની ઘટનાઓ શરૂ થઈ હતી. જે લોકો તેમની જમીન છોડવા માંગતા ન હતા તેમની જમીનમાં ખારું પાણી નાખીને તેને બિનખેતી કરી દેવામાં આવી હતી.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 1, 2 અને 8 માર્ચે બંગાળમાં રેલીઓનું આયોજન કર્યું છે. 8 માર્ચના રોજ બારાસત રેલીમાં – આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ – મોદી સંદેશખાલીની મહિલાઓ સાથે વાત કરે તેવી શક્યતા છે જેમણે સ્થાનિક તૃણમૂલ નેતાઓ પર અત્યાચારનો આરોપ લગાવ્યો છે. આ બીજેપીના બંગાળ અભિયાનની શરૂઆત કરવા માટે છે. પીએમની મુલાકાત એવા સમયે આવી છે જ્યારે ભાજપે સંદેશખાલીમાં કાયદો અને વ્યવસ્થાને લઈને મમતા સરકાર વિરુદ્ધ અભિયાન શરૂ કર્યું છે, જ્યાં ઘણી મહિલાઓએ શાહજહાં અને તેના સહયોગીઓ પર હુમલો, જમીન હડપ અને જાતીય હિંસાનો આરોપ લગાવ્યો છે.
છેલ્લા અઠવાડિયામાં ભાજપે સંદેશખાલીમાં તેની ઝુંબેશને વધુ તીવ્ર બનાવી છે, તેની સામે પોલીસ કાર્યવાહી અને મુખ્યમંત્રીના રાજીનામાની માંગ કરી છે. પશ્ચિમ બંગાળ સરકારને છેલ્લા એક સપ્તાહમાં સંદેશખાલીના ગ્રામજનો તરફથી જમીન હડપ કરવા સંબંધિત 500થી વધુ ફરિયાદો મળી છે. 5 જાન્યુઆરીએ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના અધિકારીઓ પર ટોળાના હુમલા બાદથી શાહજહાં ગાયબ છે. રાષ્ટ્રીય અનુસૂચિત જનજાતિ આયોગ (એનસીએસટી)એ કહ્યું કે તેને શાહજહાં અને તેના સહયોગીઓ વિરુદ્ધ આદિવાસી પરિવારો તરફથી જાતીય શોષણ અને જમીન હડપની 50 ફરિયાદો મળી છે. શાહજહાંને ‘ભાઈ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જેમણે બાંગ્લાદેશ સરહદ નજીક ઉત્તર 24 પરગણાના સંદેશખાલી બ્લોકના મત્સ્યઉદ્યોગમાં નાના કામદાર તરીકે શરૂઆત કરી હતી.
તેમણે 2004માં ઈંટોના ભઠ્ઠામાં યુનિયન લીડર તરીકે રાજકારણમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. બાદમાં તેઓ સ્થાનિક સીપીઆઈ(એમ) યુનિટમાં જોડાયો. જ્વલંત ભાષણો અને સંગઠનાત્મક કૌશલ્યો માટે જાણીતો શાહજહાંએ 2012માં તૃણમૂલ કોંગ્રેસના નેતૃત્વનું ધ્યાન ખેંચ્યું. 2018માં શાહજહાંએ સરબેરિયા અગરહાટી ગ્રામ પંચાયતના નાયબ વડા તરીકે મહત્ત્વનું સ્થાન મેળવ્યું. તેમના નાના ભાઈઓ પણ સક્રિય ટીએમસી કાર્યકરો છે. તેઓ જમીનના સોદા સહિત તેનો વ્યવસાય પણ સંભાળે છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં ભાજપ પાસે પહેલેથી જ 55 ટકા હિંદુ મત છે ત્યાં ભાજપ અને ટીએમસી વચ્ચે લોકસભાની ચૂંટણીમાં દરેક સીટ માટે ગાઢ મુકાબલો થશે. મોદી અને મમતા વચ્ચે મુકાબલો થશે. કોઈ શંકા નથી કે સંદેશખાલીની ઘટનાઓ તૃણમૂલ કોંગ્રેસ માટે મોટો ફટકો છે, જે વ્યાપક ભ્રષ્ટાચારના આરોપોને કારણે પહેલાથી જ બેકફૂટ પર છે.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલા વિચારો લેખકના પોતાના છે.
સંદેશખાલી એ પશ્ચિમ બંગાળના ઉત્તર 24-પરગણા જિલ્લામાં સુંદરવન વિસ્તારમાં એક નાનો ટાપુ છે. તે કોલકાતાથી લગભગ 75 કિમી દૂર છે અને હાલમાં રાષ્ટ્રીય સમાચારમાં છે. સંદેશખાલીમાં મહિલાઓનો સામૂહિક બળવો, તેમના સાડીના પલ્લુની પાછળ છુપાયેલા તેમના ચહેરા, જાતીય અત્યાચારના વિરોધમાં કર્મચારીઓ લાઠી અને ઝાડુઓ ચલાવતા, લોકોને એ જન આંદોલનની યાદ અપાવે છે જેમણે મમતા બેનર્જીને સત્તા પર પહોંચાડ્યા હતા. રાજકીય નિરીક્ષકો કહે છે કે, સિંગુર અને નંદીગ્રામમાં જમીન હડપવાના આરોપોએ 34 વર્ષો સુધી લાંબું શાસન કરનારા સામ્યવાદીઓને હટાવીને મમતા બેનર્જીને સત્તા પર લાવ્યા હતા.
ટાટા મોટર્સના નેનો પ્રોજેક્ટ અને નંદીગ્રામ આંદોલન માટે ફળદ્રુપ જમીનના કથિત બળજબરીપૂર્વક કબજે કરવા વિરુદ્ધ 2006 અને 2008ની વચ્ચે મમતા બેનર્જીએ લાંબા સમય સુધી આંદોલન ચલાવ્યું હતું. (જે ઇન્ડોનેશિયાના સલીમ ગ્રુપ ઓફ ઇન્ડસ્ટ્રીઝને 14,000 એકર જમીન સોંપવાના ડાબેરી મોરચાની સરકારના નિર્ણયના પ્રતિભાવમાં સામે આવ્યું છે) 2011ની ચૂંટણીમાં તેમને મુખ્યમંત્રી બનવામાં મદદ કરી હતી. હવે, મમતાએ સંદેશખાલી મુદ્દો એવા સમયે ઉકેલવાની જરૂર છે જ્યારે ભારતીય જનતા પાર્ટી (બીજેપી) તૃણમૂલ કોંગ્રેસ સુપ્રિમો અને તેમની પાર્ટીને ઘેરવામાં કોઈ કસર છોડી રહી નથી.
મમતાની ચિંતાઓ અને અસ્વસ્થતામાં વધારો એ હકીકત છે કે, તેમના મુખ્ય લેફ્ટનન્ટ અને નંદીગ્રામ આંદોલનના મુખ્ય આયોજક, સુવેન્દુ અધિકારી, બીજેપીના અગ્રણી નેતા છે, જે સંદેશખાલી અત્યાચારો સામે પક્ષના આંદોલનનું નેતૃત્વ કરી રહ્યા છે. આજે ઘણી મહિલાઓ દ્વારા પ્રદર્શન કરવામાં આવી રહ્યું છે જેમનો દાવો છે કે, તૃણમૂલ કૉંગ્રેસ (ટીએમસી)ના નેતા શેખ શાહજહાં અને તેમના સહયોગીઓએ તેમની જમીન હડપ કરી છે અને ઘણી સ્ત્રીઓનું જાતીય શોષણ કર્યું છે. શાહજહાંની બદનામી ત્યારે સામે આવી જ્યારે તેમના અનુયાયીઓએ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના અધિકારીઓ પર હુમલો કર્યો, જે 5 જાન્યુઆરીએ રૂ. 20,000 કરોડના રાશન કૌભાંડના સંબંધમાં શાહજહાંની મિલકત પર દરોડા પાડવા ગયા હતા.
લોકસભાની ચૂંટણી નજીક હોવાથી વિપક્ષના નેતાઓને ઉત્તર 24 પરગણા જિલ્લામાં સંદેશખાલીની મુલાકાત લેવાની પરવાનગી નકારી કાઢવામાં આવી હતી. બાદમાં કોલકાતા હાઈકોર્ટની પરવાનગી મળ્યા બાદ તેઓએ ગામની મુલાકાત લીધી અને પીડિતો સાથે વાત કરી. જોકે, ટીએમસી સુપ્રિમો અને પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય પ્રધાન મમતા બેનર્જીએ આ આરોપોને નકારી કાઢ્યા હતા અને ભાજપ અને આરએસએસને દોષી ઠેરવતાં તેને એક ભયાનક ષડયંત્ર ગણાવ્યું હતું.
મમતાએ સ્થાનિકોના બાકી લેણાં ચૂકવવા તેમના અધિકારીઓને મોકલવાનું અને કોઈપણ ગુનાહિત મુદ્દાઓને ઉકેલવા માટે વિશેષ પોલીસ ટીમો બનાવવાનું વચન પણ આપ્યું હતું. સંજોગવશાત, સંદેશખાલી બસીરહાટ લોકસભા સીટ હેઠળ આવે છે જે મુખ્યત્વે મુસ્લિમ બેલ્ટ છે અને નુસરત જહાં આઉટગોઇંગ સાંસદ છે. અત્રે તે યાદ કરી શકાય કે, મમતાએ તેમની મહિલા તરફી નીતિઓ અને લાભો દ્વારા મહિલાઓ પાસેથી મહત્તમ મત મેળવ્યા હતા. હવે આ વિવાદથી મમતા દીદીની શોષિતો અને મહિલાઓના સમર્થક તરીકેની છબી ખતરામાં છે.
શાહજહાં મમતાના લોકો માટે ફંડ કલેક્ટર છે. ઘણા લોકો એવું પણ વિચારે છે કે જો શાહજહાંની ધરપકડ કરવામાં આવે તો એ બાબતોનો પર્દાફાશ થઈ શકે કે હજી ઘણા સંદેશખાલી છે. તે નંદીગ્રામ અને સિંગુર આંદોલનની જેમ દીદી વિરોધી આંદોલનનો જન્મ થઈ શકે છે, જેણે ડાબેરી નેતૃત્વવાળી સરકારને ઊથલાવી નાખી હતી. સિંગુર અને નંદીગ્રામમાં પશ્ચિમ બંગાળમાં ભારતીય કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટીના 34 વર્ષના શાસનનું પતન થયું હતું. સિંગુર અને નંદીગ્રામની હારમાં પણ તૃણમૂલ કોંગ્રેસ (ટીએમસી)ના સુપ્રિમો મમતા બેનર્જીએ ચૂંટણી જીતીને શાસનની ખુરશી સંભાળી હતી.
માર્ક્સવાદીઓના શાસનમાં મમતા બેનર્જીનો સૌથી મોટો ચૂંટણી એજન્ડા હતો – જમીન હડપવી. “મા, માટી, માનુષ” (માતા, જમીન, લોકો) પશ્ચિમ બંગાળ સરકાર પર દાવો કરવા માટે મમતાનું આહ્વાન હતું, જ્યાંથી તે જીતી રહી છે અને અગાઉના સીપીઆઈ(એમ)ને લગભગ ગુમનામીમાં નજીક ધકેલી દીધો છે. જોકે, તાજેતરના સંદેશખાલીની થયેલી હાર, જેમાં જમીન પચાવી પાડવાના અને મહિલાઓ પર જાતીય હુમલાના આરોપોનો સમાવેશ થાય છે, તે સંભવિતપણે મમતાની ગણતરીઓને ઊંધી પાડી શકે છે.
બળજબરીથી જમીન હડપ કરવા સામેના વર્તમાન આંદોલને સુંદરવનમાં સંદેશખાલીને કેન્દ્રમાં મૂક્યું છે. સંદેશખાલીની અશાંતિ તાકતવર અને તૃણમૂલ કોંગ્રેસના નેતા શાહજહાં શેખ અને તેના સહાયકો દ્વારા કથિત જાતીય અત્યાચાર સામે મહિલાઓ દ્વારા વિરોધની આસપાસ કેન્દ્રિત છે ત્યારે આ આંદોલન બળજબરીથી જમીન હડપ કરવા સામે શરૂ થયું હતું. ખેડૂતોએ દાવો કર્યો છે કે 2019માં શાહજહાંને જિલ્લાના મત્સ્યોદ્યોગ વિકાસનો પ્રભારી બનાવ્યા બાદ ખેતીની જમીન પચાવી પાડવાની અને તેને મત્સ્યોદ્યોગમાં ફેરવવાની ઘટનાઓ શરૂ થઈ હતી. જે લોકો તેમની જમીન છોડવા માંગતા ન હતા તેમની જમીનમાં ખારું પાણી નાખીને તેને બિનખેતી કરી દેવામાં આવી હતી.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ 1, 2 અને 8 માર્ચે બંગાળમાં રેલીઓનું આયોજન કર્યું છે. 8 માર્ચના રોજ બારાસત રેલીમાં – આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ – મોદી સંદેશખાલીની મહિલાઓ સાથે વાત કરે તેવી શક્યતા છે જેમણે સ્થાનિક તૃણમૂલ નેતાઓ પર અત્યાચારનો આરોપ લગાવ્યો છે. આ બીજેપીના બંગાળ અભિયાનની શરૂઆત કરવા માટે છે. પીએમની મુલાકાત એવા સમયે આવી છે જ્યારે ભાજપે સંદેશખાલીમાં કાયદો અને વ્યવસ્થાને લઈને મમતા સરકાર વિરુદ્ધ અભિયાન શરૂ કર્યું છે, જ્યાં ઘણી મહિલાઓએ શાહજહાં અને તેના સહયોગીઓ પર હુમલો, જમીન હડપ અને જાતીય હિંસાનો આરોપ લગાવ્યો છે.
છેલ્લા અઠવાડિયામાં ભાજપે સંદેશખાલીમાં તેની ઝુંબેશને વધુ તીવ્ર બનાવી છે, તેની સામે પોલીસ કાર્યવાહી અને મુખ્યમંત્રીના રાજીનામાની માંગ કરી છે. પશ્ચિમ બંગાળ સરકારને છેલ્લા એક સપ્તાહમાં સંદેશખાલીના ગ્રામજનો તરફથી જમીન હડપ કરવા સંબંધિત 500થી વધુ ફરિયાદો મળી છે. 5 જાન્યુઆરીએ એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટના અધિકારીઓ પર ટોળાના હુમલા બાદથી શાહજહાં ગાયબ છે. રાષ્ટ્રીય અનુસૂચિત જનજાતિ આયોગ (એનસીએસટી)એ કહ્યું કે તેને શાહજહાં અને તેના સહયોગીઓ વિરુદ્ધ આદિવાસી પરિવારો તરફથી જાતીય શોષણ અને જમીન હડપની 50 ફરિયાદો મળી છે. શાહજહાંને ‘ભાઈ’ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જેમણે બાંગ્લાદેશ સરહદ નજીક ઉત્તર 24 પરગણાના સંદેશખાલી બ્લોકના મત્સ્યઉદ્યોગમાં નાના કામદાર તરીકે શરૂઆત કરી હતી.
તેમણે 2004માં ઈંટોના ભઠ્ઠામાં યુનિયન લીડર તરીકે રાજકારણમાં પ્રવેશ કર્યો હતો. બાદમાં તેઓ સ્થાનિક સીપીઆઈ(એમ) યુનિટમાં જોડાયો. જ્વલંત ભાષણો અને સંગઠનાત્મક કૌશલ્યો માટે જાણીતો શાહજહાંએ 2012માં તૃણમૂલ કોંગ્રેસના નેતૃત્વનું ધ્યાન ખેંચ્યું. 2018માં શાહજહાંએ સરબેરિયા અગરહાટી ગ્રામ પંચાયતના નાયબ વડા તરીકે મહત્ત્વનું સ્થાન મેળવ્યું. તેમના નાના ભાઈઓ પણ સક્રિય ટીએમસી કાર્યકરો છે. તેઓ જમીનના સોદા સહિત તેનો વ્યવસાય પણ સંભાળે છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં ભાજપ પાસે પહેલેથી જ 55 ટકા હિંદુ મત છે ત્યાં ભાજપ અને ટીએમસી વચ્ચે લોકસભાની ચૂંટણીમાં દરેક સીટ માટે ગાઢ મુકાબલો થશે. મોદી અને મમતા વચ્ચે મુકાબલો થશે. કોઈ શંકા નથી કે સંદેશખાલીની ઘટનાઓ તૃણમૂલ કોંગ્રેસ માટે મોટો ફટકો છે, જે વ્યાપક ભ્રષ્ટાચારના આરોપોને કારણે પહેલાથી જ બેકફૂટ પર છે.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલા વિચારો લેખકના પોતાના છે.