વડોદરા : વડોદરા અને ગુજરાત માટે હિતાર્થ પંડ્યાનું નામ અજાણ્યું નથી. આજે તેઓએ એમનું જીવન પત્રકારિતાની સાથે પ્રકૃતિ અને પર્યાવરણના પ્રયોગો અને શિક્ષણને સમર્પિત કર્યું છે. તેઓ કોરું,પુસ્તકિયું નહી્ પણ શિક્ષણ જાતે પ્રયોગ કરે છે, સમજે છે, ઊંડાણમાં ઉતરે છે અને પછી ગુરૂપણાના ભાર વગર સિદ્ધાંતોને અનુભવ સાથે જોડીને શિક્ષણ આપે છે.પ્રકૃતિ ચાહક પંડ્યાએ ભાયલી ગામને પર્યાવરણ સંરક્ષણની પ્રયોગભૂમિ બનાવ્યું છે. ત્યાંના વણકરવાસના બહુધા સાધન સુવિધા વગરના પરિવારોના બાળકોને તેમણે પર્યાવરણના ચાહક સૈનિકો તરીકે ઘડ્યા છે. તેમણે આ બાળકોની શક્તિઓનો વિનિયોગ કરીને એક મરવા પડેલા ગામના કચરાનું ગોદામ બની ગયેલા તળાવને નવેસરથી સજીવ કર્યું છે અને આ બાળ દોસ્તોમાં આ તળાવના કાંઠે પક્ષી નિરીક્ષણની ટેવ પાડી છે. આજે એ બાળકો પૈકીના 10 બાળકો તો પક્ષીઓને પરખનારા વન્ડર કિડ્સ-અદભૂત બાળ પક્ષીવિદો બની ગયા છે.
બાળકો આંકના ઘડિયાની જેમ કડકડાટ 50થી વધુ પક્ષીઓના અંગ્રેજી અને ગુજરાતી નામ બોલી શકે છે. તમે અંગ્રેજીમાં પક્ષીનું નામ બોલો એટલે આ ચબરાક દીકરી ઘડીભરમાં એનું ગુજરાતી નામ જણાવી દે છે. આ બાળકો પાસે પક્ષી નિરીક્ષણ માટે દૂરબીન નથી કે નથી સારા લેન્સવાળા કેમેરા. ગુજરાતના જાણીતા પક્ષીતીર્થો સુધી પહોંચીને પક્ષીઓનું નિરીક્ષણ કરવાના નાણાં પણ નથી છતાં તેઓ જાણીતા વેટ લેન્ડસ ( કળન ભૂમિ) અને પ્રદેશ પ્રદેશના પક્ષીઓ, યાયાવરોની જાણકારી ધરાવે છે. તાજેતરમાં આ બાળકોને પંડ્યાજીએ એક પક્ષી ગણતરીમાં પણ જોડ્યા હતા. તેમના જીવનસાથી કૃતિ પંડ્યા અને તેમના સંતાનો પ્રકૃતિના જતન અને શિક્ષણના તેમના આ અભિયાનમાં સહયોગી સૈનિક બની રહ્યાં છે.
આ લોકોએ સાથે મળીને ઘરની આસપાસ એવું તો જંગલ ઉછેર્યું છે કે ગૂગલ મેપમાં એમનું ઘર હરિયાળા ટપકાં જેવું દેખાય છે. તેમની પર્યાવરણ દૂરંદેશીનો લાભ નવરચના યુનિવર્સિટીના પરિસરના પર્યાવરણની જાળવણીમાં પણ મળી રહ્યો છે. તેમણે અંગ્રેજી માધ્યમની શાળામાં એક સાથીની મદદથી નાનકડું ખેતર બનાવીને બાળકોને ફૂલ છોડ, શાકભાજી અને ખાદ્યાન્ન આપતી વનસ્પતિઓને ઓળખતા કરવાનો અદભૂત પ્રયોગ પણ કર્યો છે અને નિષ્ણાત ફોટોગ્રાફરોને બોલાવી સેવા વસ્તીના બાળકોને બર્ડ ફોટોગ્રાફી કરતા પણ શીખવ્યું છે. પર્યાવરણ પ્રત્યેનું સમર્પણ કેવું અદભૂત પરિણામ આપી શકે તેની અનુભૂતિ હિતાર્થભાઇના આ પ્રકૃતિ પ્રેમી બાળ પક્ષીવિદો કરાવે છે.
