- ક્રૂડના હાલના ભાવે દિલ્હીમાં પેટ્રોલનો ભાવ આશરે 42 રૂપિયા પ્રતિ લિટર હોવો જોઈએ.
- દેશમાં પેટ્રોલ લગભગ 91 રૂપિયા અને ડીઝલ 85 રૂપિયા પ્રતિ લિટરના ભાવે વેચાઇ રહ્યું છે.
વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ માટે જૂની સરકારને દોષી ઠેરવી છે. જોકે વાસ્તવિકતા એ છે કે મનમોહન સિંઘની સરકાર પ્રતિ બેરલ $ 110 માં ક્રૂડ તેલ ખરીદતી હતી. ભારતમાં લિટર 71 રૂપિયાનું વેચાણ કર્યું હતું. મોદી સરકાર $64 ની ખરીદી અને 100 રૂ માં વેચાણ કરી રહી છે. જો કે, જ્યારે મોદી સરકાર 35 $માં ખરીદતી હતી, ત્યારે તે 80 રૂપિયાથી વધુનું પેટ્રોલ વેચતી હતી.
ક્રૂડ ઓઇલના ભાવ ઘટવાથી સામાન્ય માણસને કોઈ ફાયદો થયો નથી
પેટ્રોલ અને ડીઝલ ક્રૂડમાંથી બનાવવામાં આવે છે (ક્રુડ તેલ જમીનમાંથી બહાર આવે છે). તેથી એક સમાન્ય વ્યક્તિ વિચારે છે કે જો ક્રૂડના ભાવ ઘટશે તો પેટ્રોલ-ડીઝલ પણ સસ્તું થશે અને જો ક્રૂડના ભાવમાં વધારો થશે તો પેટ્રોલ-ડીઝલ પણ મોંઘુ થશે. પરંતુ આજની ગ્રાઉન્ડ રિયાલિટી એ છે કે ક્રૂડ સસ્તું છે પરંતુ પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો તે સપાટી પર પહોંચી ગઈ છે જ્યાં તે પહેલાં ક્યારેય પહોંચી ન હતી.
2014 માં ક્રૂડતેલના ભાવ 110 રૂપિયા
2014 માં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી જ્યારે પ્રથમ વખત સત્તા પર આવ્યા ત્યારે ક્રૂડનો વૈશ્વિક દર બેરલ દીઠ 110 ડોલર આસપાસ હતો અને પેટ્રોલ દિલ્હીમાં લિટરદીઠ 71.41 રૂપિયામાં વેચાઇ રહ્યું હતું. ગુરુવારે ક્રૂડ 64 $ પ્રતિ બેરલ પર ટ્રેડ કરી રહ્યું છે. સરળ ગણિતમાં મૂકીએ તો દિલ્હીમાં પેટ્રોલની કિંમત ક્રૂડના આ ભાવે આશરે 42 રૂપિયા હોવી જોઈએ. પરંતુ દેશમાં પેટ્રોલ લગભગ 90 રૂપિયા અને ડીઝલ 80 રૂપિયા પ્રતિ લિટરના ભાવે વેચાઇ રહ્યું છે. શા માટે? પેટ્રોલ-ડીઝલને મોંઘા બનાવવા માટે મુખ્ય જવાબદાર કોણ છે? આપણે અહીં તે જ સમજીશું.
કેટલાક સ્થળોએ પેટ્રોલનો ભાવ 100 રૂપિયાની ઉપર પહોંચી ગયો છે
બુધવારે રાજસ્થાનના શ્રીગંગાનગરમાં અને ગુરુવારે મધ્યપ્રદેશના અનુપ પુરમાં સાદા પેટ્રોલની કિંમત પ્રતિ લીટર 100 રૂપિયાને પાર કરી ગઈ હતી. સાદા પેટ્રોલ કરતાં પ્રીમિયમ પેટ્રોલ મોંઘું છે. આ દિવસોમાં ડીઝલનો ભાવ પણ બધા સમયે ચાલી રહ્યો છે. જ્યારે ક્રૂડની કિંમત ન તો ઓલટાઇમ હાઇ છે કે ન તો વધારે છે.
પીએમ નરેન્દ્ર મોદીએ બુધવારે પાછલી સરકારોના વડાઓ પર પેટ્રોલ અને ડીઝલના ગગન ચુંબી ભાવને દોષી ઠેરવ્યો હતો. તેમણે કહ્યું હતું કે જો દેશને ઊર્જામાં આત્મનિર્ભર બનાવવાનું કામ અગાઉ કરવામાં આવ્યું હોત તો ભારતે આજે વધારે આયાત કરવાની જરૂર ન હોત. માહિતી માટે, જણાવી દઈએ કે વ્યવસાયિક વર્ષ 2019-20માં ભારતે તેના 85% ક્રૂડ તેલ અને 53% કુદરતી ગેસની આયાત કરી હતી. પરંતુ ક્રૂડનો દર હજી વધારે નથી, તેથી એવું માની શકાય નહીં કે માત્ર આયાત પેટ્રોલ અને ડીઝલના ગગનચુંબી ભાવ માટે જવાબદાર છે. તો પછી મુખ્ય જવાબદાર કોણ?
તેથી, જો પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમત આટલા ઉચ્ચ સ્તરે પહોંચી ગઈ છે, તો તેનું કારણ ફક્ત કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારનો ટેક્સ છે. છેલ્લા 3 વર્ષમાં કેન્દ્ર અને રાજ્ય સરકારોએ પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર ટેક્સ લગાવીને લગભગ 14 લાખ કરોડ રૂપિયાની કમાણી કરી છે. રોગચાળા દરમિયાન, કેન્દ્ર દ્વારા પેટ્રોલ પર એક્સાઈઝ ડ્યુટી પ્રતિ લિટર 19.98 રૂપિયાથી વધારીને 32.98 રૂપિયા કરવામાં આવી હતી. આ સમયગાળા દરમિયાન ડીઝલ પર એક્સાઈઝ ડ્યૂટી પણ રૂ .15.83 થી વધારીને 31.83 રૂપિયા કરવામાં આવી હતી. ઘણા રાજ્યોએ આ સમયગાળા દરમિયાન બંને ઇંધણ પર વેલ્યુ એડેડ ટેક્સ (વેટ) માં પણ વધારો કર્યો હતો.
