કેટલીક વખત શાસન અને સળગતા મુદ્દાઓને ઉકેલવા કરતાં પણ ભાજપ માટે ચૂંટણી એ ગંભીર કાર્ય છે. 2014માં જ્યારે નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં પાર્ટીની જીત થઈ ત્યારથી, થોડીક હારને બાદ કરતાં, ભાજપની ચૂંટણી રથ સફળતાપૂર્વક ચાલી રહ્યો છે. તેની નવી સંસ્કૃતિ હેઠળ જે આરએસએસના મુખ્ય શિક્ષણથી દૂર છે, પક્ષે તેણે ચૂંટણી જીતની ખાતરી કરવા માટે તમામ માધ્યમોનો ઉપયોગ કર્યો છે. ભાજપ આશ્ચર્ય આપવામાં ક્યારેય પાછળ નથી રહેતો અને વિજય સુનિશ્ચિત કરવા માટે અપારંપરીક માધ્યમનો આશરો લેવામાં ક્યારેય પાછળ નથી રહેતો, 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પછી હિન્દીભાષી વિસ્તારના 3 મહત્વના રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાશે ત્યારે પાર્ટી ફરીથી તે જ અભિગમ અપનાવશે.
વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે રાષ્ટ્રીય સ્તરના અને સ્થાપિત નેતાઓનું નામ આપીને ભાજપના વ્યૂહરચનાકારોએ ઉમેદવારો સહિત દરેકને આંચકો આપ્યો છે. વર્તમાન ચર્ચા એ બાબતે છે કે, તે આ નેતાઓ માટે પ્રમોશન છે કે ડિમોશન છે. જો પાર્ટીના ટોચના નેતૃત્વના એક વર્ગનું માનીએ તો આ વરિષ્ઠ નેતાઓને વિધાનસભા ચૂંટણી લડવા માટે નામાંકિત કરીને મુખ્યમંત્રી પદ પર જવાની તક છે. શું એવું છે?
જો એકલા નેતાને નવી દિલ્હીથી રાજ્યમાં શિફ્ટ કરવાનું કહેવામાં આવ્યું હોત તો તે એક વિશ્વાસપાત્ર દલીલ હોઈ શકે છે. જો મધ્યપ્રદેશના ઉમેદવારોની તાજેતરની સૂચિ કોઈ સંકેત આપે છે કે તેઓને મોટી સંખ્યમાં રાજ્યમાં ખસેડવામાં આવી રહ્યા છે. તેથી, તેમાંથી કોણ સંભવિત મુખ્યમંત્રી તરીકે તેની તકોને વધુ ભારે માનશે. તેનો ઉકેલ મુશ્કેલ દરખાસ્ત છે. મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાનમાં કહીએ તો પહેલો પડકાર ચૂંટણી જીતવાનો હશે, ખાસ કરીને, લગભગ બે દાયકા જૂની શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ સરકાર દ્વારા મજબૂત એન્ટિ-ઇન્કમ્બન્સીનો સામનો કરવામાં આવી રહ્યો છે. પછી મુખ્યપ્રધાન પદના ઉમેદવારને શોધવાનું કામ. હાઈકમાન્ડ માટે વરિષ્ઠ નેતાઓમાંથી કોઈને પસંદ કરવાનું મુશ્કેલ કાર્ય નહીં હોય પરંતુ શું તે તેમને જમીન પર સ્વીકાર્ય બનાવશે.
પાર્ટીએ પહેલાથી જ મધ્યપ્રદેશમાં આ મોડેલને લાગુ કર્યો છે અને અહેવાલો છે કે રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ અને દક્ષિણના તેલંગણા રાજ્ય જેવા અન્ય ચૂંટણી-બાઉન્ડ રાજ્યોમાં પણ તેનું પુનરાવર્તન થશે. શું તે ચૂંટણીમાં વિજય માટે ચોક્કસ અને ટૂંકો માર્ગ છે? કદાચ બીજેપીના મોટા-મોટા નેતાઓ અને વ્યૂહરચનાકારો દ્રઢપણે માને છે કે નેતાઓમાં ચિંતા અને ક્ષોભની કિંમત પર પણ આ પગલું સફળ થશે.
આવા પગલા પાછળની દેખીતી વ્યૂહરચના પક્ષના શ્રેષ્ઠ પગને આગળ ધપાવવા અને આ રાજ્યોમાં ચૂંટણીમાં વિજય સુનિશ્ચિત કરવા માટે અજમાયશ અને વિશ્વાસપાત્ર નેતાઓનો મુસદ્દો તૈયાર કરવાનો હોવાનું જણાય છે. અને, ‘મુશ્કેલ’ તરીકે રેટ કરાયેલા અને છેલ્લી બે ચૂંટણીઓમાં ભાજપ દ્વારા જીત્યા ન હોય તેવા મતવિસ્તારોમાંથી આ ભારે વજનદારોને મેદાનમાં ઉતારવા.
તમામ આશ્ચર્યમાં સૌથી મોટું આશ્ચર્ય કેન્દ્રીય કૃષિ પ્રધાન નરેન્દ્ર સિંહ તોમરને મધ્યપ્રદેશમાં પરત મોકલવું છે. તેમને ડીમરી બેઠક પરથી મેદાનમાં ઉતારવામાં આવ્યા છે જે છેલ્લી ત્રણ ચૂંટણી દરમિયાન ભાજપ જીતી શકી નથી. આકસ્મિક રીતે, જો કે તે તેમની લોકસભા બેઠકોનો ભાગ છે, પણ તેમ છતાં, પક્ષ હાલના કોંગ્રેસના ધારાસભ્યના ભાજપમાં પક્ષપલટાને કારણે થયેલી પેટા-ચૂંટણી હારી ગયો હતો. તોમર, રાષ્ટ્રીય રાજકારણમાં મોટું નામ ન હોવા છતાં અને બે દાયકા પછી વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે તૈયાર થયા છે, પણ નરેન્દ્ર મોદી-અમિત શાહની જોડીએ તેમને વારંવાર ચૂંટણીમાં ઉતાર્યા હોવાથી તેમણે મુશ્કેલી નિવારક અને રાષ્ટ્રીય નેતાનો દરજ્જો મેળવ્યો છે. શું તેમને તેમના રાજ્યમાં પરત મોકલવો તે પણ વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે તેના માટે પ્રમોશન દર્શાવે છે?
દર્શકોની પોતાની અનુકૂળતા મુજબ વિકાસ જોવામાં આવી રહ્યો છે. પરંતુ હકીકત એ છે કે વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે સ્થાપિત રાષ્ટ્રીય નેતાઓ પર આધાર રાખવો એ ડિમોશન છે. અને તે પણ જ્યારે મુખ્યમંત્રી પદના ઉમેદવાર કોણ હશે તે અંગે કોઈ સ્પષ્ટતા નથી. તેમના સિવાય કેન્દ્રીય મંત્રી પ્રહલાદ સિંહ પટેલ અને ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તેને પણ નરસિંગપુર અને નિવાસ બેઠક પરથી મેદાનમાં ઉતારવામાં આવ્યા છે. જો કે બંને નેતાઓના કુટુંબીજનો છે પરંતુ ભાજપની વંશવેલો યોજનામાં તેમનો દરજ્જો ઘણો નીચો છે.
આ પગલા પાછળનું બીજું કારણ એ પણ હોઈ શકે કે પાર્ટીના વ્યૂહરચનાકારોએ (મોદી અને શાહ) લોકસભાની ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને આ પગલાનું આયોજન કર્યું છે. ભાજપ વર્તુળોમાં એવી ચર્ચા ચાલી રહી છે કે મોદી સરકારના શાસનમાં એક દશકો પૂરો કરી રહ્યો હોવાના કારણે સત્તા વિરોધી ફ્લેબ ઘટાડવામાં આવશે. વર્તમાન સાંસદો પોતપોતાના મતવિસ્તારમાં જે સત્તા વિરોધી વલણનો સામનો કરી રહ્યા છે તેને દૂર કરવાની આ એક ચાલ હોઈ શકે છે. ભાજપના ટોચના અધિકારીઓને ચિંતા કરવાની વાત એ છે કે આમાંના મોટાભાગના વરિષ્ઠ નેતાઓએ અનિચ્છાએ આ ઓફર સ્વીકારી છે અને નાખુશ છે. કૈલાશ વિજયવર્ગીયએ તેમના નામની જાહેરાત કર્યા પછી તરત જ કોઈ પણ શબ્દોને ઝીણવટ કર્યા વિના તેમના મત વ્યક્ત કર્યા છે.
1 કરોડ રૂપિયાનો પ્રશ્ન એ છે કે શું વર્તમાન મુખ્યમંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ આ બધું હળવાશમાં લેશે. મધ્યપ્રદેશના તેમના તાજેતરના પ્રવાસ દરમિયાન મોદી દ્વારા છોડવામાં આવેલા પુષ્કળ સંકેતો ઉપરાંત, આ પગલાએ સંકેત આપ્યો કે તેમના દિવસોની ગણતરી થઈ રહી હોય. આ હિલચાલમાંથી નીકળતો એક મજબૂત સંકેત અને ચૌહાણ તરફ સંકેત એ છે કે રાજ્યમાં ટોચના પદ માટે હવે તેમના એકલા કરતાં વધુ દાવેદારો છે. આ બાબતની હકીકત એ છે કે તે આ બધા દ્વારા એકલા ખેડાણ કરી રહ્યો છે.
તમામ સંભાવનાઓમાં આ ફોર્મ્યુલા ભાજપ દ્વારા રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ અને તેલંગાણામાં પણ ઉપયોગમાં લેવાય તેવી શક્યતા છે. આ તમામ રાજ્યોમાં હાલમાં ભાજપનું શાસન નથી. શું આ હિલચાલ એ હકીકત દ્વારા પ્રેરિત કરવામાં આવી છે કે આ રાજ્યોમાં ભાજપના કેટલાંક સ્થાનિક નેતાઓ હવે ચૂંટણી પહેલા પોતાને તૈયાર કરી રહ્યા છે અને ભાજપ તેમની જૂથબંધીથી ઘેરાયેલું છે? આ એક વાસ્તવિકતા છે જેનો પક્ષની નેતાગીરી સામનો કરી રહી છે પરંતુ તેને એક યા બીજી ફોર્મ્યુલા હેઠળ સંતાડવાનો કરવાનો પ્રયાસ કરી
રહી છે.
રાજસ્થાનમાં ભાજપ માટે હજુ પણ એક મોટો કસોટીનો મામલો રાહ જોઈ રહ્યો છે જ્યાં પાર્ટીના મોટા-મોટા નેતાઓ ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી અને પદના પ્રબળ દાવેદાર શ્રીમતી વસુંધરા રાજે સાથે સમાધાન કરી શક્યા નથી. તે એક મજબૂત અને લોકપ્રિય નેતા છે જેને મોદી અને શાહ બંને દ્વારા સંપૂર્ણપણે અવગણવામાં આવે છે, જેમના આદેશને રાજેએ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેમને મુખ્ય પ્રધાનપદના ઉમેદવારોનું નામ ન આપવું અને તેના બદલે રાજ્યમાં ટોચના હોદ્દા માટે તેમના માટે સ્પર્ધા ઊભી કરવાથી તેઓ લડાઈ માટે વધુ તૈયારી કરશે તેવી મજબૂત સંભાવના છે. રાજ્યમાં પાર્ટીના કાર્યક્રમો દરમિયાન ટોચના નેતૃત્વ દ્વારા તેમને જાહેરમાં અપમાનિત કરવામાં આવી હતી. રાજે અને ચૌહાણ બંનેએ શાંતિ જાળવી રાખી છે. શું તે તોફાન પહેલાંની શાંતિ છે.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલાં વિચારો લેખકનાં પોતાના છે.
કેટલીક વખત શાસન અને સળગતા મુદ્દાઓને ઉકેલવા કરતાં પણ ભાજપ માટે ચૂંટણી એ ગંભીર કાર્ય છે. 2014માં જ્યારે નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં પાર્ટીની જીત થઈ ત્યારથી, થોડીક હારને બાદ કરતાં, ભાજપની ચૂંટણી રથ સફળતાપૂર્વક ચાલી રહ્યો છે. તેની નવી સંસ્કૃતિ હેઠળ જે આરએસએસના મુખ્ય શિક્ષણથી દૂર છે, પક્ષે તેણે ચૂંટણી જીતની ખાતરી કરવા માટે તમામ માધ્યમોનો ઉપયોગ કર્યો છે. ભાજપ આશ્ચર્ય આપવામાં ક્યારેય પાછળ નથી રહેતો અને વિજય સુનિશ્ચિત કરવા માટે અપારંપરીક માધ્યમનો આશરો લેવામાં ક્યારેય પાછળ નથી રહેતો, 2024ની લોકસભા ચૂંટણી પછી હિન્દીભાષી વિસ્તારના 3 મહત્વના રાજ્યોમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાશે ત્યારે પાર્ટી ફરીથી તે જ અભિગમ અપનાવશે.
વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે રાષ્ટ્રીય સ્તરના અને સ્થાપિત નેતાઓનું નામ આપીને ભાજપના વ્યૂહરચનાકારોએ ઉમેદવારો સહિત દરેકને આંચકો આપ્યો છે. વર્તમાન ચર્ચા એ બાબતે છે કે, તે આ નેતાઓ માટે પ્રમોશન છે કે ડિમોશન છે. જો પાર્ટીના ટોચના નેતૃત્વના એક વર્ગનું માનીએ તો આ વરિષ્ઠ નેતાઓને વિધાનસભા ચૂંટણી લડવા માટે નામાંકિત કરીને મુખ્યમંત્રી પદ પર જવાની તક છે. શું એવું છે?
જો એકલા નેતાને નવી દિલ્હીથી રાજ્યમાં શિફ્ટ કરવાનું કહેવામાં આવ્યું હોત તો તે એક વિશ્વાસપાત્ર દલીલ હોઈ શકે છે. જો મધ્યપ્રદેશના ઉમેદવારોની તાજેતરની સૂચિ કોઈ સંકેત આપે છે કે તેઓને મોટી સંખ્યમાં રાજ્યમાં ખસેડવામાં આવી રહ્યા છે. તેથી, તેમાંથી કોણ સંભવિત મુખ્યમંત્રી તરીકે તેની તકોને વધુ ભારે માનશે. તેનો ઉકેલ મુશ્કેલ દરખાસ્ત છે. મધ્યપ્રદેશ અને રાજસ્થાનમાં કહીએ તો પહેલો પડકાર ચૂંટણી જીતવાનો હશે, ખાસ કરીને, લગભગ બે દાયકા જૂની શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ સરકાર દ્વારા મજબૂત એન્ટિ-ઇન્કમ્બન્સીનો સામનો કરવામાં આવી રહ્યો છે. પછી મુખ્યપ્રધાન પદના ઉમેદવારને શોધવાનું કામ. હાઈકમાન્ડ માટે વરિષ્ઠ નેતાઓમાંથી કોઈને પસંદ કરવાનું મુશ્કેલ કાર્ય નહીં હોય પરંતુ શું તે તેમને જમીન પર સ્વીકાર્ય બનાવશે.
પાર્ટીએ પહેલાથી જ મધ્યપ્રદેશમાં આ મોડેલને લાગુ કર્યો છે અને અહેવાલો છે કે રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ અને દક્ષિણના તેલંગણા રાજ્ય જેવા અન્ય ચૂંટણી-બાઉન્ડ રાજ્યોમાં પણ તેનું પુનરાવર્તન થશે. શું તે ચૂંટણીમાં વિજય માટે ચોક્કસ અને ટૂંકો માર્ગ છે? કદાચ બીજેપીના મોટા-મોટા નેતાઓ અને વ્યૂહરચનાકારો દ્રઢપણે માને છે કે નેતાઓમાં ચિંતા અને ક્ષોભની કિંમત પર પણ આ પગલું સફળ થશે.
આવા પગલા પાછળની દેખીતી વ્યૂહરચના પક્ષના શ્રેષ્ઠ પગને આગળ ધપાવવા અને આ રાજ્યોમાં ચૂંટણીમાં વિજય સુનિશ્ચિત કરવા માટે અજમાયશ અને વિશ્વાસપાત્ર નેતાઓનો મુસદ્દો તૈયાર કરવાનો હોવાનું જણાય છે. અને, ‘મુશ્કેલ’ તરીકે રેટ કરાયેલા અને છેલ્લી બે ચૂંટણીઓમાં ભાજપ દ્વારા જીત્યા ન હોય તેવા મતવિસ્તારોમાંથી આ ભારે વજનદારોને મેદાનમાં ઉતારવા.
તમામ આશ્ચર્યમાં સૌથી મોટું આશ્ચર્ય કેન્દ્રીય કૃષિ પ્રધાન નરેન્દ્ર સિંહ તોમરને મધ્યપ્રદેશમાં પરત મોકલવું છે. તેમને ડીમરી બેઠક પરથી મેદાનમાં ઉતારવામાં આવ્યા છે જે છેલ્લી ત્રણ ચૂંટણી દરમિયાન ભાજપ જીતી શકી નથી. આકસ્મિક રીતે, જો કે તે તેમની લોકસભા બેઠકોનો ભાગ છે, પણ તેમ છતાં, પક્ષ હાલના કોંગ્રેસના ધારાસભ્યના ભાજપમાં પક્ષપલટાને કારણે થયેલી પેટા-ચૂંટણી હારી ગયો હતો. તોમર, રાષ્ટ્રીય રાજકારણમાં મોટું નામ ન હોવા છતાં અને બે દાયકા પછી વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે તૈયાર થયા છે, પણ નરેન્દ્ર મોદી-અમિત શાહની જોડીએ તેમને વારંવાર ચૂંટણીમાં ઉતાર્યા હોવાથી તેમણે મુશ્કેલી નિવારક અને રાષ્ટ્રીય નેતાનો દરજ્જો મેળવ્યો છે. શું તેમને તેમના રાજ્યમાં પરત મોકલવો તે પણ વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે તેના માટે પ્રમોશન દર્શાવે છે?
દર્શકોની પોતાની અનુકૂળતા મુજબ વિકાસ જોવામાં આવી રહ્યો છે. પરંતુ હકીકત એ છે કે વિધાનસભાની ચૂંટણી લડવા માટે સ્થાપિત રાષ્ટ્રીય નેતાઓ પર આધાર રાખવો એ ડિમોશન છે. અને તે પણ જ્યારે મુખ્યમંત્રી પદના ઉમેદવાર કોણ હશે તે અંગે કોઈ સ્પષ્ટતા નથી. તેમના સિવાય કેન્દ્રીય મંત્રી પ્રહલાદ સિંહ પટેલ અને ફગ્ગન સિંહ કુલસ્તેને પણ નરસિંગપુર અને નિવાસ બેઠક પરથી મેદાનમાં ઉતારવામાં આવ્યા છે. જો કે બંને નેતાઓના કુટુંબીજનો છે પરંતુ ભાજપની વંશવેલો યોજનામાં તેમનો દરજ્જો ઘણો નીચો છે.
આ પગલા પાછળનું બીજું કારણ એ પણ હોઈ શકે કે પાર્ટીના વ્યૂહરચનાકારોએ (મોદી અને શાહ) લોકસભાની ચૂંટણીને ધ્યાનમાં રાખીને આ પગલાનું આયોજન કર્યું છે. ભાજપ વર્તુળોમાં એવી ચર્ચા ચાલી રહી છે કે મોદી સરકારના શાસનમાં એક દશકો પૂરો કરી રહ્યો હોવાના કારણે સત્તા વિરોધી ફ્લેબ ઘટાડવામાં આવશે. વર્તમાન સાંસદો પોતપોતાના મતવિસ્તારમાં જે સત્તા વિરોધી વલણનો સામનો કરી રહ્યા છે તેને દૂર કરવાની આ એક ચાલ હોઈ શકે છે. ભાજપના ટોચના અધિકારીઓને ચિંતા કરવાની વાત એ છે કે આમાંના મોટાભાગના વરિષ્ઠ નેતાઓએ અનિચ્છાએ આ ઓફર સ્વીકારી છે અને નાખુશ છે. કૈલાશ વિજયવર્ગીયએ તેમના નામની જાહેરાત કર્યા પછી તરત જ કોઈ પણ શબ્દોને ઝીણવટ કર્યા વિના તેમના મત વ્યક્ત કર્યા છે.
1 કરોડ રૂપિયાનો પ્રશ્ન એ છે કે શું વર્તમાન મુખ્યમંત્રી શિવરાજ સિંહ ચૌહાણ આ બધું હળવાશમાં લેશે. મધ્યપ્રદેશના તેમના તાજેતરના પ્રવાસ દરમિયાન મોદી દ્વારા છોડવામાં આવેલા પુષ્કળ સંકેતો ઉપરાંત, આ પગલાએ સંકેત આપ્યો કે તેમના દિવસોની ગણતરી થઈ રહી હોય. આ હિલચાલમાંથી નીકળતો એક મજબૂત સંકેત અને ચૌહાણ તરફ સંકેત એ છે કે રાજ્યમાં ટોચના પદ માટે હવે તેમના એકલા કરતાં વધુ દાવેદારો છે. આ બાબતની હકીકત એ છે કે તે આ બધા દ્વારા એકલા ખેડાણ કરી રહ્યો છે.
તમામ સંભાવનાઓમાં આ ફોર્મ્યુલા ભાજપ દ્વારા રાજસ્થાન, છત્તીસગઢ અને તેલંગાણામાં પણ ઉપયોગમાં લેવાય તેવી શક્યતા છે. આ તમામ રાજ્યોમાં હાલમાં ભાજપનું શાસન નથી. શું આ હિલચાલ એ હકીકત દ્વારા પ્રેરિત કરવામાં આવી છે કે આ રાજ્યોમાં ભાજપના કેટલાંક સ્થાનિક નેતાઓ હવે ચૂંટણી પહેલા પોતાને તૈયાર કરી રહ્યા છે અને ભાજપ તેમની જૂથબંધીથી ઘેરાયેલું છે? આ એક વાસ્તવિકતા છે જેનો પક્ષની નેતાગીરી સામનો કરી રહી છે પરંતુ તેને એક યા બીજી ફોર્મ્યુલા હેઠળ સંતાડવાનો કરવાનો પ્રયાસ કરી
રહી છે.
રાજસ્થાનમાં ભાજપ માટે હજુ પણ એક મોટો કસોટીનો મામલો રાહ જોઈ રહ્યો છે જ્યાં પાર્ટીના મોટા-મોટા નેતાઓ ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી અને પદના પ્રબળ દાવેદાર શ્રીમતી વસુંધરા રાજે સાથે સમાધાન કરી શક્યા નથી. તે એક મજબૂત અને લોકપ્રિય નેતા છે જેને મોદી અને શાહ બંને દ્વારા સંપૂર્ણપણે અવગણવામાં આવે છે, જેમના આદેશને રાજેએ સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. તેમને મુખ્ય પ્રધાનપદના ઉમેદવારોનું નામ ન આપવું અને તેના બદલે રાજ્યમાં ટોચના હોદ્દા માટે તેમના માટે સ્પર્ધા ઊભી કરવાથી તેઓ લડાઈ માટે વધુ તૈયારી કરશે તેવી મજબૂત સંભાવના છે. રાજ્યમાં પાર્ટીના કાર્યક્રમો દરમિયાન ટોચના નેતૃત્વ દ્વારા તેમને જાહેરમાં અપમાનિત કરવામાં આવી હતી. રાજે અને ચૌહાણ બંનેએ શાંતિ જાળવી રાખી છે. શું તે તોફાન પહેલાંની શાંતિ છે.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલાં વિચારો લેખકનાં પોતાના છે.