સરહદ પર આક્રમક વલણ બતાવનારી એક ચીની કંપનીને દિલ્હી-મેરઠ(DELHI- MERTH) આરઆરટીએસ પ્રોજેક્ટ આપવાને લઈને હાલ વિવાદ ચાલુ થઈ ગયો છે. ચીની કંપનીઓને વંદે ભારત અને હાય-વે પ્રોજેક્ટ જેવા પ્રોજેક્ટ્સમાંથી બાકાત રાખવામાં આવી હતી પરંતુ નેશનલ કેપિટલ રિજન ટ્રાન્સપોર્ટ કોર્પોરેશન (એનસીઆરટીસી) એ દિલ્હી-મેરઠ આરઆરટીએસ પ્રોજેક્ટ હેઠળ નવા અશોક નગરથી સાહિબાબાદ સુધી 5.6. કિમી ભૂગર્ભ માર્ગના નિર્માણ માટે કરાર કર્યો હતો. ચીની કંપની શાંઘાઈ ટનલ એન્જિનિયરિંગ કંપની લિ. રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (આરએસએસ) ના સહયોગી સ્વદેશી જાગરણ મંચે ચીની કંપનીને આ કરાર રદ કરવાની માંગ કરી છે.
બીજી તરફ, સરકાર દલીલ કરે છે કે દેશની પ્રથમ પ્રાદેશિક રેપિડ રેલ્વે ટ્રાન્સપોર્ટ સિસ્ટમ (આરઆરટીએસ) લાગુ કરતી એનસીઆરટીસીએ કહ્યું હતું કે પ્રક્રિયા અને માર્ગદર્શિકા મુજબ કરાર આપવામાં આવ્યો છે. પરંતુ છેલ્લા કેટલાક મહિનાઓથી સરહદ પર તનાવના કારણે દેશમાં ચીની ચીજો અને ચીની કંપનીઓના બહિષ્કારની માંગ ઉભી થઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં ચીની કંપનીને 1000 કરોડના કરાર મળવાના કારણે રાજકીય વાવાઝોડું સર્જાયું છે.
વિપક્ષના વિરોધ પહેલા જ સરકારને રાષ્ટ્રીય સ્વયંસેવક સંઘ (આરએસએસ) ના સહયોગી સ્વદેશી જાગરણ મંચ દ્વારા અવાજ ઉઠાવવાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. સ્વદેશી જાગરણ મંચે સરકારને આ કરાર રદ કરવાની માંગ કરી છે. સ્વદેશી જાગરણ મંચ ભૂતકાળમાં ચીનનો પ્રબળ વિરોધી કર્યો છે. આ સંગઠને સરકારને ચીની કંપનીને આપવામાં આવેલ કરાર રદ કરવાની અને તેના બદલે સ્વદેશી કંપની બનાવવા માંગ કરી છે.
સ્વદેશી જાગરણ મંચનો દાવો છે કે જો સરકારના સ્વનિર્ભર ભારત અભિયાનને સફળ બનાવવું છે, તો ચીની કંપનીઓને મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ્સમાં બોલી લગાવવાનો અધિકાર હોવો જોઈએ નહીં. સ્વદેશી જાગરણ મંચના રાષ્ટ્રીય સહ કન્વીનર અશ્વની મહાજને કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ પ્રધાન નીતિન ગડકરીને ચીની કંપનીની કરાર રદ કરવા જણાવ્યું છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર સ્વદેશી જાગરણ મંચની માંગ છે કે સ્થાનિક કંપનીઓને મહત્વપૂર્ણ પ્રોજેક્ટ્સમાં પ્રોત્સાહન આપવામાં આવે.
કેન્દ્રીય માર્ગ પરિવહન અને રાષ્ટ્રીય ધોરીમાર્ગ મંત્રાલય કહે છે કે આ કરારને નિર્ધારિત પ્રક્રિયા અને માર્ગદર્શિકા હેઠળ આપવામાં આવ્યો છે અને ભારતીય કંપનીઓને સંપૂર્ણ તક આપવામાં આવી હતી. એનસીઆરટીસીએ 9 નવેમ્બર, 2019 ના રોજ ન્યૂ અશોક નગરથી દિલ્હી ગાઝિયાબાદ મેરઠ આરઆરટીએસ કોરિડોર સાહિબબાદ સુધીની ટનલના નિર્માણ માટે બિડ્સને આમંત્રણ આપ્યું હતું. પાંચ કંપનીઓએ આ માટે તકનીકી બિડ લગાવી હતી અને પાંચે તકનીકી બિડ મૂલ્યાંકનમાં ક્વોલિફાઇ કર્યું હતું.
ચીની કંપની બોલી સૌથી ઓછી 1126 કરોડ રૂપિયા હતી. ટાટા પ્રોજેક્ટો લિ.એ કોરિયાના એસકેઇસીના સહયોગથી બોલી લગાવી હતી. તેની બોલી 1346 કરોડ રૂપિયા હતી. એલએન્ડટીને બિડ રૂ. 1170 કરોડ, ગુલમાર્કની 1326 કરોડ અને આફકન્સ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની 1400 કરોડની બિડ હતી. ટેક્નિકલ બિડ ગત વર્ષે 16 માર્ચે ખોલવામાં આવી હતી.
