મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટની (MP High Court) ઈન્દોર બેંચે ધાર (Dhar) સ્થિત ભોજશાળાને લઈને મોટો નિર્ણય સંભળાવ્યો છે. જેના કારણે હવે ભોજશાળાનો ASI સર્વે પણ કરશે. તમને જણાવી દઈએ કે હિન્દુ ફ્રન્ટ ફોર જસ્ટિસે મા સરસ્વતી મંદિર ભોજનશાળાના વૈજ્ઞાનિક સર્વેક્ષણ માટે હાઈકોર્ટમાં અરજી કરી હતી. જેના પર હાઈકોર્ટે ASIને વૈજ્ઞાનિક સર્વે કરવાનો આદેશ આપ્યો હતો.
મધ્યપ્રદેશ હાઈકોર્ટની ઈન્દોર બેંચે ધાર સ્થિત ભોજશાળાને લઈને મોટો નિર્ણય સંભળાવ્યો છે. જેના કારણે હવે ભોજશાળાનો ASI સર્વે પણ કરશે. હિંદુ ફ્રન્ટ ફોર જસ્ટિસ દ્વારા હાઈકોર્ટમાં દાખલ કરવામાં આવેલી અરજીમાં માંગ કરવામાં આવી હતી કે મુસ્લિમોને ભોજનશાળામાં નમાઝ પઢવાથી રોકવામાં આવે અને હિન્દુઓને નિયમિત પૂજા કરવાનો અધિકાર આપવામાં આવે. અરજદારની પ્રારંભિક દલીલો સાંભળ્યા બાદ કોર્ટે આ કેસમાં રાજ્ય સરકાર, કેન્દ્ર સરકાર અને અન્ય સંબંધિત પક્ષકારોને નોટિસ જારી કરીને તેમનો જવાબ માંગ્યો હતો. આ અરજીમાં વચગાળાની અરજી રજૂ કરવામાં આવી હતી અને એવી માંગ કરવામાં આવી હતી કે ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણને જ્ઞાનવાપીની તર્જ પર ધારની ભોજશાળામાં સર્વે કરવાનો આદેશ આપવામાં આવે. આ વચગાળાની અરજી પર સોમવારે ચર્ચા થઈ હતી.
ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણે કોર્ટને જણાવ્યું કે ભોજશાળાનો સર્વે વર્ષ 1902-03માં કરવામાં આવ્યો હતો. તેનો રિપોર્ટ કોર્ટના રેકોર્ડમાં છે. નવા સર્વેની જરૂર નથી. મુસ્લિમ પક્ષ પણ સર્વેની જરૂરિયાતને નકારી રહ્યું છે. તેમનું કહેવું છે કે વર્ષ 1902-03માં કરાયેલા સર્વેના આધારે ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણે મુસ્લિમોને શુક્રવારે નમાઝ પઢવાનો અધિકાર આપતો આદેશ જારી કર્યો હતો. આ ક્રમ આજે પણ અસ્તિત્વમાં છે.
- સમય સમય પર બદલાયા નિર્ણય
- 1995માં ભોજશાળાને લઈને નજીવો વિવાદ થયો હતો. આ પછી હિંદુઓને મંગળવારે પૂજા કરવાની અને મુસ્લિમોને શુક્રવારે નમાઝ પઢવાની છૂટ આપવામાં આવી હતી.
- 12 મે 1997 ના રોજ વહીવટીતંત્રે ભોજશાળામાં સામાન્ય નાગરિકોના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો. હિંદુઓને વસંત પંચમીના દિવસે પૂજા કરવાની છૂટ હતી અને મુસ્લિમોને શુક્રવારે બપોરે 1 થી 3 વાગ્યા સુધી નમાઝ પઢવાની છૂટ હતી. આ પ્રતિબંધ 31 જુલાઈ 1997 સુધી ચાલ્યો હતો.
- 6 ફેબ્રુઆરી 1998ના રોજ પુરાતત્વ વિભાગે આગામી આદેશ સુધી ભોજશાળામાં પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
- 2003 માં મંગળવારે ફરીથી પૂજાની મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. બેન્ક્વેટ હોલ પણ પ્રવાસીઓ માટે ખુલ્લો મુકાયો હતો.
- જ્યારે પણ વસંત પંચમી શુક્રવારે આવે છે ત્યારે વિવાદ વધી જાય છે
આ છે ભોજશાળાનો ઈતિહાસ
પરમાર વંશના રાજા ભોજે 1034માં ધારમાં સરસ્વતી સદનની સ્થાપના કરી હતી. આ એક મહાવિદ્યાલય હતો જે પાછળથી ભોજશાળાના નામથી પ્રખ્યાત થઈ. રાજા ભોજના શાસન દરમિયાન અહીં માતા સરસ્વતી (વાગદેવી)ની મૂર્તિ સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી. આ મૂર્તિ ભોજશાળા પાસે ખોદકામમાં મળી આવી હતી. 1880માં તેને લંડન મોકલવામાં આવી હતી. 1456માં મહમૂદ ખિલજીએ મૌલાના કમાલુદ્દીનની કબર અને દરગાહનું નિર્માણ કરાવ્યું હતું.
