નવી દિલ્હી(New Delhi): હાલમાં વિશ્વ(World)માં મંદી(Financial crisis)નો માહોલ છે. જો કે આ મંદી વચ્ચે ભારત(India) માટે રાહતનાં સમાચાર છે. ફ્રુડ ઓઈલ(Crud Oil)ના ભાવ પ્રતિ બેરલ 100 ડોલરથી નીચે આવી ગયો છે. કાચા તેલની કિંમતમાં ઘટાડો(Decrease) ચાલુ છે. છેલ્લા ટ્રેડિંગ દિવસમાં ત્રણ મહિનાની નીચી સપાટીએ પહોંચ્યા બાદ ગુરુવારે પણ તેની કિંમત નીચે આવી ગઈ છે. ક્રૂડના ભાવમાં ઘટાડાને કારણે દેશમાં પેટ્રોલ(Petrol)-ડીઝલ(desal) સસ્તું થવાની આશા વધી ગઈ છે. એક રિપોર્ટ અનુસાર, ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં સતત ઘટાડો થવાને કારણે તે લગભગ ત્રણ મહિનાની નીચી સપાટીએ પહોંચી ગયો છે. ગુરુવારે પણ શરૂઆતના કારોબારમાં તેલના ભાવમાં ઘટાડો થયો હતો. તેનું કારણ એ છે કે સંભવિત વૈશ્વિક મંદીના ભય વચ્ચે તેલની માંગને લઈને ચિંતા વધી છે. બ્રેન્ટ ક્રૂડ LCOc1 ફ્યુચર્સ 71 સેન્ટ ઘટીને 99.98 ડોલર પ્રતિ બેરલ થયું હતું. WTI ક્રૂડ CLc1 ફ્યુચર્સ 62 સેન્ટ ઘટીને 97.91 ડોલર પ્રતિ બેરલ થયું હતું.
યુએસ ક્રૂડના સ્ટોકમાં વધારો
મંગળવારે WTI ક્રૂડમાં 8 ટકા અને બ્રેન્ટ ક્રૂડમાં 9 ટકાનો ઘટાડો થયો હતો. એસપીઆઈ એસેટ મેનેજમેન્ટના મેનેજિંગ પાર્ટનર સ્ટીફન ઈનેસે જણાવ્યું છે કે ઉત્પાદન અને વપરાશ અંગેની નવી માહિતી અને ચિંતાઓ તેલના ભાવમાં ઘટાડો કરી રહી છે. જો બજારના સૂત્રોનું માનીએ તો બુધવારના આંકડા દર્શાવે છે કે છેલ્લા સપ્તાહમાં યુએસ ક્રૂડના સ્ટોકમાં લગભગ 3.8 મિલિયન બેરલનો વધારો થયો છે, જ્યારે ગેસોલિનના સ્ટોકમાં 1.8 મિલિયન બેરલનો ઘટાડો થયો છે.
પેટ્રોલ-ડીઝલ પર પડશે આ અસર
રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધની શરૂઆતથી જ કાચા તેલના ભાવમાં જોરદાર વધારો જોવા મળી રહ્યો છે. ક્રૂડની કિંમત તેના 2008ના ઉચ્ચ સ્તરને સ્પર્શીને બેરલ દીઠ 139 ડોલર પર પહોંચી ગઈ હતી. જો કે, તે પછી તેની કિંમત ઘટી અને હવે ફરીથી ક્રૂડ 100 ડોલર પ્રતિ બેરલ પર આવી ગયું છે. નિષ્ણાતોના મતે જો આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે ક્રૂડ ઓઈલના ભાવમાં એક ડોલરનો વધારો થાય છે તો ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 50 થી 60 પૈસાનો વધારો થાય છે. એ જ રીતે જો ક્રૂડના ભાવ ઘટે તો પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં પણ ઘટાડો થવાની શક્યતા વધી જાય છે.
ભારત 85 ટકાથી વધુ ક્રૂડ તેલ બહારથી ખરીદે છે
આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં ક્રૂડના દર ભારતમાં પેટ્રોલ-ડીઝલના ભાવ નક્કી કરવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. નોંધપાત્ર રીતે, ભારત ક્રૂડ તેલનો મોટો આયાતકાર છે અને તેના 85 ટકાથી વધુ ક્રૂડ તેલ બહારથી ખરીદે છે. ભારતે આયાતી કાચા તેલની કિંમત યુએસ ડોલરમાં ચૂકવવી પડે છે. આવી સ્થિતિમાં ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં વધારા અને ડોલરની મજબૂતીથી સ્થાનિક સ્તરે પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો પર અસર થાય છે એટલે કે ઈંધણ મોંઘુ થવા લાગે છે. જો આંતરરાષ્ટ્રીય બજારમાં કાચા તેલની કિંમત વધે છે તો ભારતનું આયાત બિલ પણ વધે છે.
