તિબેટીયન બૌદ્ધ ધાર્મિક નેતા દલાઈ લામાના ઉત્તરાધિકારીની પસંદગી અંગેનો વિવાદ અટકવાનું નામ નથી લઈ રહ્યો. ચીન આગ્રહ કરી રહ્યું છે કે તિબેટે ભવિષ્યના કોઈપણ ઉત્તરાધિકારી માટે તેની મંજૂરી લેવી પડશે. ચીને કહ્યું છે કે દલાઈ લામા અને અન્ય બૌદ્ધ નેતાઓના પુનર્જન્મની પસંદગી સોનાના કળશમાંથી લોટરી કાઢીને કરવી જોઈએ. તિબેટે આનો વાંધો ઉઠાવ્યો છે.
દલાઈ લામા પર ચીનની પ્રતિક્રિયા પછી સેન્ટ્રલ તિબેટીયન એડમિનિસ્ટ્રેશનના પ્રમુખ પેનપા ત્સેરિંગે બેઇજિંગના દાવા પર સવાલ ઉઠાવ્યા. તેમણે કહ્યું, “ચીન સરકાર, જેને ધર્મમાં કોઈ વિશ્વાસ નથી તે કંઈપણ નક્કી કરશે નહીં. ચીન તિબેટી લોકોની ધાર્મિક સ્વતંત્રતામાં દખલ કરવા માંગે છે. તેઓ ફક્ત અમારા દેશ પર કબજો કરવા માંગતા નથી પરંતુ અમારા પર ઘણી વસ્તુઓ લાદવા માંગે છે જેમાં અમારા પોતાના આધ્યાત્મિક નેતાને પસંદ કરવાની ધાર્મિક સ્વતંત્રતાનો પણ સમાવેશ થાય છે.”
નિર્વાસિત સરકારના પ્રમુખે ચીનને ચેતવણી આપી
નિર્વાસિત તિબેટી સરકારના પ્રમુખ પેનપા ત્સેરિંગે કહ્યું કે દુર્ભાગ્યપૂર્ણ છે કે ચીની સરકાર હંમેશા તિબેટ વિશે કંઈક ને કંઈક કહેતી રહે છે. ચીન પર નિશાન સાધતા તેમણે પૂછ્યું, “તેઓ કહી રહ્યા છે કે અમે પરંપરા તોડી છે. ચીની સરકાર કઈ પરંપરા વિશે વાત કરી રહી છે? સુવર્ણ કળશ જે 18મી સદીના અંતમાં એટલે કે 1793માં શરૂ થયો હતો. તે પહેલાં 8 દલાઈ લામા થઈ ચૂક્યા છે. શું તેઓ દલાઈ લામા નથી કારણ કે કોઈ સુવર્ણ કળશ નહોતો?”
પેનપા ત્સેરિંગનું નિવેદન કેન્દ્રીય લઘુમતી બાબતોના મંત્રી કિરેન રિજિજુના નિવેદન પછી આવ્યું છે જેમાં તેમણે કહ્યું હતું કે આગામી દલાઈ લામાની પસંદગી ફક્ત વર્તમાન દલાઈ લામા અને તિબેટીયન બૌદ્ધ ધર્મની ધાર્મિક પરંપરાઓ પર આધારિત છે. તેમણે કહ્યું, “દલાઈ લામામાં માનનારા બધા લોકોનો મત છે કે ઉત્તરાધિકારીનો નિર્ણય સ્થાપિત પરંપરા અને દલાઈ લામાની ઇચ્છા અનુસાર થવો જોઈએ. તેમના અને હાલની પરંપરાઓ સિવાય બીજા કોઈને આ નિર્ણય લેવાનો અધિકાર નથી.
સોનેરી કળશમાંથી દલાઈ લામાના ઉત્તરાધિકારીની પસંદગી કરો – ચીન
ચીનના વિદેશ મંત્રાલયે કહ્યું કે દલાઈ લામા, પંચેન લામા અને અન્ય મહાન બૌદ્ધ વ્યક્તિત્વોના પુનર્જન્મની પસંદગી સોનાના કળશમાંથી લોટરી કાઢીને થવી જોઈએ અને તેને કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા મંજૂરી આપવી જોઈએ. તિબેટીયન આધ્યાત્મિક નેતા દલાઈ લામાએ બુધવારે કહ્યું હતું કે દલાઈ લામાની સંસ્થા ચાલુ રહેશે અને ફક્ત ગાદેન ફોડરંગ ટ્રસ્ટને જ તેમના ઉત્તરાધિકારીને માન્યતા આપવાનો અધિકાર રહેશે.
