The Latest
-
Nationalસંરક્ષણ મંત્રાલયમાં તૈનાત લેફ્ટનન્ટ કર્નલની લાંચ લેતા ધરપકડ: CBIએ ₹2.36 કરોડ જપ્ત કર્યા
-
Nationalદિલ્હીમાં ગાઢ ધુમ્મસને કારણે વિમાનો પર અસર, 100 થી વધુ ફ્લાઇટ્સ રદ
-
Vadodara
વડોદરા : ધરમ કરતાં ધાડ પડી, ઉંડેરા વિસ્તારમાં ઝઘડો છોડાવવા ગયેલા કમિટી મેમ્બર પર હુમલો
-
Businessબાંગ્લાદેશમાં હિન્દુ લઘુમતીમાં છે તેથી પરિસ્થિતિ મુશ્કેલ છે, આપણે મદદ કરવી જોઈએ- મોહન ભાગવત
-
Nationalમહારાષ્ટ્ર મ્યુનિસિપલ ચૂંટણીઓમાં મહાયુતિનું વર્ચસ્વ, ભાજપ સૌથી આગળ
-
Vadodaraવિશ્વામિત્રી બચાવો સમિતિની મુખ્યમંત્રીને રજૂઆત
-
Vadodaraરામકૃષ્ણ મઠ અને રામકૃષ્ણ મિશન દ્વારા ભારતભરમાં ૨૪૪ શાખાઓ મારફતે રૂ. ૧૫૭૦.૦૮ કરોડના સેવાકીય કાર્યો
-
Halol
હાલોલની ખોડીયાર નગર સોસાયટીમાં પરપ્રાંતીય યુવકની ફાંસો ખાઈ આત્મહત્યા
-
Sportsપાકિસ્તાને બીજી વખત અંડર-19 એશિયા કપ જીત્યો, ભારતને 191 રનથી હરાવ્યું
-
Dabhoiડભોઈના કંસારાવાગા વિસ્તારમાં ઘરફોડ માટે ફરી રહેલો તસ્કર CCTVમાં કેદ
-
Nationalમુસ્લિમો આવા કૃત્યો કરે છે ત્યારે માથું શરમથી ઝૂકી જાય છે: મહમૂદ મદનીએ શા માટે કહી આ વાત?
-
Nationalઆસામમાં PM મોદીએ કહ્યું- કોંગ્રેસે બાંગ્લાદેશીઓને વસાવ્યા અને તેમને રક્ષણ પણ આપી રહી છે
-
Zalodટોલ ફ્રી–1064ની ફરીયાદે કામ કર્યું : ઝાલોદમાં તલાટી કમમંત્રી ₹5,000ની લાંચ લેતા રંગેહાથ ઝડપાયો
-
Sankhedaસંખેડાના દમોલીમાં રેતી માફિયા સામે ગ્રામજનોએ કરી ‘જનતા રેડ’
-
Sukhsarસુખસર તાલુકામાં “નલ સે જલ” યોજના ભ્રષ્ટાચારના ભોગે નિષ્ફળ
-
Worldડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના ફોટા સહિત 16 એપ્સ્ટેઇન ફાઇલો યુએસ સરકારની વેબસાઇટ પરથી ગાયબ થઈ ગઈ
-
Nationalહરિયાણાના રોહતકમાં 3.3 તીવ્રતાનો ભૂકંપ, લોકોમાં ગભરાટની સ્થિતિ
-
Nationalટ્રેનમાં મુસાફરી કરવું થશે મોઘું: રેલવે દ્વારા ભાડામાં વધારો કરાયો, જાણો મુસાફરો પર કેટલી અસર પડશે
-
Nationalઆસામ: PM મોદીનો વિદ્યાર્થીઓ સાથે સંવાદ, 10,600 કરોડના પ્રોજેક્ટનું શિલાન્યાસ કરશે
-
Worldદક્ષિણ આફ્રિકાના જ્હોનિસબર્ગમાં અંધાધૂંધ ગોળીબાર, અનેકના મોત
-
Nationalહવે BSF કોન્સ્ટેબલ ભરતીમાં પૂર્વ અગ્નિવીરોને 50 ટકા અનામત મળશે
-
Halolહાલોલ ટાઉન પોલીસે ગુમ થયેલા બાળકને શોધી હેમખેમ માતા-પિતાને સુપ્રત કર્યો
-
Kalolકાલોલમાં શ્રી સુધા સત્સંગ મંડળ અને આચાર્ય નિવાસનો 19મો પાટોત્સવ ભવ્ય રીતે ઉજવાયો
-
Halolહાલોલ વકીલ મંડળની ચૂંટણીનું પરિણામ જાહેર, પ્રમુખપદે વિનોદભાઈ વરિયા
-
Halolહાલોલમાં વિન્ડ ટર્બાઇન બ્લેડ સ્ટોરેજ યાર્ડમાં ભીષણ આગ
-
Vadodaraકારથી કચડી માસૂમ બાળકીનું મોત નિપજાવનાર બિલ્ડર જીત પટેલ જામીન પર મુક્ત
-
Vadodaraલો વિઝીબિલિટીના કારણે દિલ્હી–વડોદરા–દિલ્હીની ફ્લાઈટ રદ
-
Worldએપ્સટિન ફાઇલ્સમાં 5,000 વર્ષ જૂની ભારતીય આયુર્વેદ પદ્ધતિ અને મસાજનો ઉલ્લેખ
-
Nasvadiનસવાડીના તણખલામાં દબાણ હટાવવાની કાર્યવાહી મુદ્દે ઘમાસાણ
-
Nationalનુસરત નોકરીમાં જોડાઈ નહીં: ઝારખંડ સરકારના મંત્રીએ 3 લાખ રૂપિયાની નોકરીની ઓફર કરી
પ્રધાન મંડળની લગભગ દરેક પુનર્રચના જૂના કે નવા પ્રધાન માટે લોકોની શું લાગણી છે તેને ધ્યાનમાં રાખવાને બદલે રાજકીય ગણતરીથી જ થતી હોય છે. સત્તાધારી પક્ષમાં નવા આવેલાઓને પ્રધાન મંડળમાં સમાવવા માટે દબાણ હોઇ શકે. સાથીઓને ઇનામ આપવાની ખ્વાહેશ પણ હોઇ શકે અથવા તો ઉત્તરપ્રદેશ અને ગુજરાત જેવા રાજકીય વગ વધારનારા પ્રદેશો પર ધ્યાન આપવાનું મહત્ત્વ હોઇ શકે. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તાજેતરમાં કરેલી પ્રધાન મંડળની રચના પાછળ આમાંનું કારણ હોઇ શકે?
કોરોના અને અર્થતંત્ર ક્ષેત્રે જણાયેલી નિષ્ફળતા અને થયેલા વિવાદને કારણે મોદીની છબીની રક્ષા માટે આ પુનર્રચના કરાઇ હતી? બાર પ્રધાનોને કાઢીને અને નવા 43 ને ઉમેરીને મોદીએ પોતાની છબી બચાવવાની કોશિશ કરી છે? નવા પ્રધાન કોણ બને છે તેની સામાન્ય લોકો દરકાર કરે છે? લોકો હજી માને છે કે મોદીની સમસ્યાના કારણમાં તેમનાં પ્રધાનોની ગુણવત્તા છે? આ પ્રશ્નો જુદા જુદા જવાબોને પ્રોત્સાહન આપે છે છતાં આવી રહેલી કટોકટીને સંભાળવાની મોદીની ક્ષમતામાં હજી ખૂબ આશા અને વિશ્વાસ છે. શેરીમાંના માણસથી માંડીને કોર્પોરેટ ક્ષેત્રના માંધાતાઓ સહિતના તમામ લકો માટે અર્થતંત્ર ચિંતાનો વિષય છે.
મોદી સરકારના બીજા કાર્યકાળનાં બે વર્ષ ગયા મે ના ઉત્તરાર્ધમાં પૂરા થયા. ભારતના અર્થતંત્રને પાંચ ટ્રિલિયનનું અર્થતંત્ર બનાવવાની મહત્ત્વાકાંક્ષા સહિતની ઘણી યોજના હજી વેગ નથી પકડી શકી તેથી પોતાના સાથીઓ તરીકે કેટલાંક નવોદિતોને જોડીને ઉત્સાહ વધારવા માટે મોદીએ તાજેતરમાં કેન્દ્રીય પ્રધાન મંડળમાં એક સૌથી મોટો ફેરફાર કર્યો હોઇ શકે. મોદીએ મંત્રાલયની બાબતમાં નવી વ્યૂહરચના અપનાવી છે. દા.ત. ફાર્માસ્યુટિકલ્સ સૌ પ્રથમ વાર આરોગ્ય મંત્રાલય હેઠળ આવે છે, કેળવણી અને કૌશલ્ય એક જ મંત્રાલય બને છે, નિકાસનું ભાવિ આધાર રાખે છે તે વાણિજય અને કાપડ ભેગા કરવામાં આવ્યા છે.
2014 માં પણ આની વાત થઇ હતી પણ ત્યારે આખેઆખું ખાતા સંકોચીને ભેગાં કરવાની વાત હતી અને તે સિધ્ધ કરવાનું શકય ન હતું. આ વખતે સાથે મળીને કામ કરી શકે તેવાં મંત્રાલયોને એક જ પ્રધાનના હાથમાં મૂકવાની કોશિશ થઇ છે, જે વધુ સારો અભિગમ છે અને નવી નીતિઓના અમલ માટે વધુ સરળ છે. આને પરિણામે 30 કેબિનેટ કક્ષાના અને બે સ્વતંત્ર હવાલા સાથે રાજય કક્ષાના મળી 32 પ્રધાનો તમામ મંત્રાલયોને સંભાળશે. તેમની મદદમાં રાજય કક્ષાના 35 પ્રધાનો રહેશે, જેમાંથી કેટલાકની નિમણૂક માત્ર રાજકીય કારણોસર જ થઇ છે. અલબત્ત આ 43 પ્રધાનોમાંથી સાત સ્ત્રીઓ છે અને તમામ સરકારમાં નવાં છે.
ભારતીય જનતા પક્ષનો સામાજિક પિરામિડ વિરોધ પક્ષોને જોરદાર સંદેશ પાઠવવા માટે વિસ્તારવામાં આવ્યો છે તેમાં કોઇ શક નથી. મોદીના નેતૃત્વ હેઠળ ભારતીય જનતા પક્ષે હંમેશાં દર્શાવ્યું છે કે કોઇ પણ રાજકીય પક્ષને સામાજિક ન્યાયનો મુદ્દો ઉઠાવવાનો લાભ નહીં મળવો જોઇએ. મોદીના નવા પ્રધાન મંડળમાં પંદર રાજ્યોમાં અન્ય ઓગણીસ પછાત વર્ગોમાંથી 27 પ્રધાનો કેમ પસંદ કરવામાં આવ્યા તે આનાથી સમજાવાય છે.
મોદીનો અન્ય પછાત વર્ગો અને અનુસૂચિત જાતિ/જનજાતિઓ પરનો ભાર ખૂબ સ્પષ્ટ હતો. 77 પ્રધાનોનાં મંડળમાંથી કુલ 47 સભ્યો આ જૂથના હતા. આઠ સભ્યો આઠ રાજ્યો અને સાત કોમમાંથી પસંદ કરેલા હતા જયારે બાર પ્રધાનો આ રાજયોમાંની 12 કોમમાં અનુસૂચિત જાતિઓમાંથી પસંદ કરવામાં આવ્યા હતા.
મોદીના સહાયકો સમજાવે છે કે ભારતીય જનતા પક્ષ આ સામાજિક રીતે સંવેદનશીલ જૂથોને તેમને આપવા પાત્ર લાભ આપવામાં વિલંબ કરી શકે તેમ નહોતો. ગુજરાત, ઉત્તરપ્રદેશ, મહારાષ્ટ્ર, મધ્યપ્રદેશ અને કર્ણાટકનો સામાજિક તકાદો એવો હતો કે ભારતીય જનતા પક્ષ આ જૂથોની વધતી મહત્ત્વાકાંક્ષાઓનો પ્રતિભાવ આપે. અલબત્ત, ઘણા વિપક્ષી નેતાઓએ મોદીની ટીકા કરતાં કહયું છે કે આ પરિવર્તન એટલું પુરવાર કરે છે કે મોદી અને તેમની સરકારે 2019 થી લોચો માર્યો છે, જેને કારણે તેમને ફેરફાર કરવાની જરૂર પડી છે અને મોદીએ કાઢી મુકાયેલા પ્રધાનોને દોષ દેવાને બદલે પોતાના પર જવાબદારી સ્વીકારવી જોઇએ.
સાચી વાત છે. કોરોનાની બીજી લહેરે કેન્દ્ર સરકારને કફોડી હાલતમાં મૂકી દીધી હતી, પણ જયારે બિછાનાની તંગી, ઓક્સિજનની તંગી ઠેરઠેર મૃત્યુના આંકમાં એકદમ વધારો વગેરેને કારણે દરેકને આઘાત લાગ્યો હતો અને ભયંકર યાદથી હતાશા વ્યાપી ગઇ હતી ત્યારે કેટલાક પ્રધાનોને બદલવાથી કંઇ મદદ મળશે? મોદીને વધારે ખબર. લોકોની માન્યતા સ્થિત નથી હોતી. પરિસ્થિતિ સુધરે ત્યારે લોકોનો અભિપ્રાય પણ બદલાય. તેથી કોરોનાને કારણે પોતાની અને પોતાની સરકારની છબી ખરાબ થવા જ મોદીએ પ્રધાન મંડળમાં ફેરફાર કર્યા એવું માનવામાં આપણે ખોટા છીએ.
મોદીને કોરોના કાળ પહેલાંથી પોતાના પ્રધાનોની કામગીરીથી અસંતોષ હતો તે હવે રહસ્ય નથી. તે સાથે મોદી આજે ગુજરાત કે ઉત્તરપ્રદેશમાં મતદારો તરીકે માતબર ગણાતી જુદી જુદી કોમ કે સમુદાયના પ્રતિનિધિત્વમાં સમતોલન લાવવાની તક પણ જતી કરવા માંગતા નહોતા. રાજકારણમાં જ્ઞાતિઓનાં સમીકરણ બનાવવાનાં સારાં હશે, પણ મોદી નયા ચહેરાઓની સામેલગીરી અને જૂનાઓની બાદબાકી કરતી વખતે કામગીરીના ધોરણને નહીં અવગણી શકે. તેથી તેમણે કેટલાંક નવાં મંત્રાલયો રચ્યાં અને સંવેદનશીલ અને જહેમત માંગી લે તેવાં મંત્રાલયોમાં નવા ચહેરાઓ લાવવાનું જોખમ ખેડયું. સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે મોદી પોતાને જોઇએ તેવા પ્રધાનો મેળવી શકયા છે? કે હજી એક વર્ષ પછી પાછો ગંજીપો ચીપાશે? આખરે તો કામગીરી જ બોલશે.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલા વિચારો લેખકના પોતાના છે.