ભારત દક્ષિણ એશિયામાં પાડોશી દેશોને મોટી સંખ્યામાં રસી (CORONA VACCINE) પૂરવણીઓ આપીને ચીનને રસી આપવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે. વેક્સિન ડિપ્લોમેસી ભાગ રૂપે, ભારત ચીન (CHINA) ના ક્ષેત્રમાં દાદાગીરીને ઘટાડવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. આ અંતર્ગત માલદીવ, ભૂટાન, બાંગ્લાદેશ અને નેપાળમાં એસ્ટ્રાઝેનેગા રસીનું મફત શિપમેન્ટ (VACCINE FREE SHIPMENT) પણ પહોંચી ગયું છે.
મ્યાનમાર અને સેશેલ્સ માટે રસી પૂરવણીઓ ટૂંક સમયમાં બહાર આવશે. ભારત તેમની મિત્રતાને વધુ મજબૂત બનાવવા માટે વિશ્વની સૌથી મોટી રસી ઉત્પાદક બનવાનો લાભ લઈ રહ્યો છે. નેપાળી આરોગ્ય પ્રધાન હૃદયેશ ત્રિપાઠીએ ભારતની મદદની પ્રશંસા કરતાં કહ્યું કે જનકલ્યાણ માટે લેવામાં આવેલ આ ઉમદા પગલું છે. રસીઓનું અનુદાન ભારતની ગુડવિલ છે.
આ બાજુ ભારતીય રસી અંગે સમગ્ર વિશ્વમાં એક હરીફાઈ ચાલી રહી છે. દરેક દેશ કોરોનાથી તેના લોકોને મુક્ત કરવા માટે એક રસી અપાવવામાં વ્યસ્ત છે. જો કે, પાકિસ્તાન (PAKISTAN) હજી પણ રસી માટે અન્ય દેશો તરફ ધ્યાન આપી રહ્યું છે. ડ્રગ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી ઓફ પાકિસ્તાન (ડ્રેપ) ઓક્સફર્ડ-એસ્ટ્રાઝેનેકા રસી અને ચીનની સિનોફાર્મ રસી ખરીદવાના નિર્ણયને મંજૂરી આપી દીધી છે, પરંતુ હજી સુધી કોઈ કાગળની સમજૂતી થઈ નથી.
ઓક્સફર્ડ-એસ્ટ્રાઝેનેકા રસીનો અસરકારક દર 90 ટકા સુધીનો રહ્યો છે, તેથી પાકિસ્તાને સૌ પ્રથમ આ રસીના કટોકટી ઉપયોગને મંજૂરી આપી. સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇન્ડિયામાં બનાવવામાં આવી રહેલ રસી નેપાળ, માલદીવ અને બાંગ્લાદેશ સહિતના ઘણા દેશોમાં મોકલવામાં આવી છે, જ્યારે પાકિસ્તાને હજી સુધી એક પણ રસીનો એક માલ મેળવ્યો નથી. પાકિસ્તાનનું લક્ષ્ય છે કે તેની વસ્તીના 70 ટકા લોકોને રસી મળી શકે, આવી સ્થિતિમાં તેને કરોડો ડોઝની જરૂર પડશે. બીજી મુશ્કેલી રસીની કિંમત છે. અન્ય રસીઓની તુલનામાં, ભારતમાં બનાવવામાં આવતી રસીની કિંમત ઘણી ઓછી છે.
પાકિસ્તાનના સૌથી મોટા રસી અને અન્ય ડ્રગ આયાતકારોમાંના એક સિંધ મેડિકલ સ્ટોરના પ્રતિનિધિ ઉસ્માન ગનીએ એક વેબસાઇટને જણાવ્યું હતું કે ‘સરકારે એસ્ટ્રાઝેનેકાને મંજૂરી આપી દીધી છે અને અમને પણ રસીના માલસામાનની આયાત કરવાની મંજૂરી મળી છે, તેથી અમે અંદાજ લગાવ્યો છે કે તે થશે સરકાર માટે 6-7 યુએસ ડોલરની વચ્ચે ઉપલબ્ધ રહેવું.
પાકિસ્તાનમાં ઇમરજન્સી ઉપયોગ માટે એસ્ટ્રાઝેનેકા રસીને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. ઉસ્માન કહે છે કે પાકિસ્તાનની ડ્રગ રેગ્યુલેટરી ઓથોરિટી દ્વારા તેની નોંધણી કરવામાં આવી છે, પરંતુ હજી સુધી તેમની કંપનીને લેખિત રાઉન્ડ પર મંજૂરી મળી નથી અને રસીની કિંમત પણ નક્કી કરવામાં આવી નથી.
ઉસ્માને કહ્યું, અમારા સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ઇન્ડિયા સાથે સારા સંબંધો છે અને અમે તેમની પાસેથી જલ્દીથી રસી લેવાનો પ્રયત્ન કરીશું. તેમણે કહ્યું હતું કે જો એસ્ટ્રાઝેનેકા રસી જથ્થાબંધ ખરીદી કરવામાં આવે તો તે લોકોને અસ્થાયી રૂપે આની કિમત 962 થી 1,123 પાકિસ્તાની રૂપિયા પ્રતિ ડોઝ આપવામાં આવશે. તે જ સમયે, જો રસીના 10,000 અથવા વધુ ડોઝ કહેવામાં આવે છે, તો તેની કિંમત 2,000 થી 2500 રાખવામાં આવશે.