ચૂંટણી પંચે મંગળવારે બિહારમાં સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR) ની અંતિમ યાદી બહાર પાડી. એવો અંદાજ છે કે આ અંતિમ યાદીમાં આશરે 73 મિલિયન મતદારોનો સમાવેશ થશે, જેમાં 21 લાખ નવા મતદારો ઉમેરાયા છે.
અંતિમ ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદી આજે પ્રકાશિત કરવામાં આવી હતી. ચૂંટણી પંચે જણાવ્યું હતું કે અંતિમ ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદી આજે 30 સપ્ટેમ્બરના રોજ પ્રકાશિત કરવામાં આવી છે. મતદારો આ લિંક પર ક્લિક કરીને તેમના નામ ચકાસી શકે છે. 73 મિલિયનથી વધુ મતદારોની અંતિમ યાદી બહાર પાડવામાં આવી છે. નોંધપાત્ર રીતે આ વખતે મતદાર યાદીમાં 21 લાખ વધુ નવા મતદારો ઉમેરવામાં આવ્યા છે જેમાંથી મોટાભાગના 18 વર્ષથી વધુ ઉંમરના છે. મતદાર યાદી જાહેર કરવા ઉપરાંત ચૂંટણી પંચે દરેક જિલ્લામાં રિટર્નિંગ ઓફિસરની ઓફિસમાં ભૌતિક નકલ પણ ઉપલબ્ધ કરાવી છે. અંતિમ ડ્રાફ્ટ મતદાર યાદી પણ તમામ રાજકીય પક્ષોને ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવી છે.
ચૂંટણી પંચના જણાવ્યા મુજબ SIR પ્રક્રિયા જૂન 2025 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી. 78.9 મિલિયન નોંધાયેલા મતદારોને તેમના ફોર્મ ફરીથી ભરવા માટે કહેવામાં આવ્યું હતું. ત્યારબાદ 1 ઓગસ્ટના રોજ યાદી જાહેર કરવામાં આવી હતી જેમાં 6.5 મિલિયન મતદારોના નામ કાઢી નાખવામાં આવ્યા હતા. આ 6.5 મિલિયન મતદારો એવા છે જેઓ મૃત્યુ પામ્યા છે અથવા કાયમી ધોરણે સ્થળાંતર કરી ચૂક્યા છે. તેમાંથી કેટલાક પાસે બે મતદાર ઓળખપત્ર પણ હતા. અંતિમ યાદી જાહેર થતાં ચૂંટણીની તૈયારીઓ ઝડપી બનશે.
6.5 મિલિયન મતદારોના નામ કાઢી નાખવામાં આવ્યા હતા
ચૂંટણી પંચે જૂનમાં મતદાર સુધારણા પ્રક્રિયા શરૂ કરી હતી. આ પ્રક્રિયા પહેલા 78.9 મિલિયન મતદારો હતા. સુધારણા પછી કુલ 6.5 મિલિયન મતદારો કાઢી નાખવામાં આવ્યા હતા. આમાં 2.2 મિલિયનથી વધુ મૃત મતદારો અને આશરે 3.5 મિલિયન વિસ્થાપિત મતદારોનો સમાવેશ થાય છે. બે જગ્યાએ લગભગ 700,000 મતદારો નોંધાયેલા હતા. જોકે ચૂંટણી પંચે તેમને દાવા અને વાંધા દાખલ કરવા માટે 30 દિવસનો સમય આપ્યો હતો.
૨૦૦૩ પછી પહેલી વાર બિહારમાં SIR પ્રક્રિયા હાથ ધરવામાં આવી હતી. તે ૨૪ જૂન, ૨૦૨૫ ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી. તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય વિદેશી નાગરિકો, ડુપ્લિકેટ મતદારો અને ટ્રાન્સફર થયેલા નકલી મતદારોને યાદીમાંથી દૂર કરવાનો અને નવા પાત્ર મતદારો ઉમેરવાનો હતો. ૭૨.૪ મિલિયન મતદારો પાસેથી ફોર્મ એકત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા. SIRનો પ્રથમ તબક્કો ૨૫ જુલાઈ, ૨૦૨૫ સુધીમાં પૂર્ણ થયો હતો, જેમાં ૯૯.૮% કવરેજ પ્રાપ્ત થયું હતું.
