નવી દિલ્હી(NewDelhi): દેશમાં ચૂંટણીનો (Election) માહોલ છે. કોંગ્રેસે (Congress) ચૂંટણી ઢંઢેરામાં (Election Manifesto) મિલકતની વહેંચણી મામલે એક વચન પ્રજાને આપ્યું છે. આ વાયદાને લઈને ભાજપ કોંગ્રેસને ઘેરી રહ્યું છે. આ દરમિયાન વિપક્ષી પાર્ટી કોંગ્રેસ વધુ એક નવા વિવાદમાં (Controversy) ફસાઈ ગઈ છે.
ઈન્ડિયન ઓવરસીઝ કોંગ્રેસના (Indian Overseas Congress) પ્રમુખ સામ પિત્રોડાના (Sam Pitroda) એક નિવેદનને લઈને નવો હોબાળો થયો છે. પિત્રોડાએ અમેરિકાના હેરિટન્સ ટેક્સની (America’s Inheritance Tax) હિમાયત કરી છે. એટલે કે, જ્યારે મૃત વ્યક્તિની મિલકત તેના બાળકોને ટ્રાન્સફર કરવામાં આવે ત્યારે ટેક્સ લાદવામાં આવે છે.
સામ પિત્રોડાએ શું કહ્યું?
સામ પિત્રોડાએ કહ્યું હતું કે અમેરિકામાં વારસાગત ટેક્સ છે. આનો અર્થ એ છે કે જો કોઈની પાસે $100 મિલિયનની સંપત્તિ છે, તો તેના મૃત્યુ પછી તેના બાળકોને માત્ર 45 ટકા મિલકત મળશે અને બાકીની 55 ટકા સરકાર લેશે. પિત્રોડાએ કહ્યું કે ભારતમાં આવો કોઈ કાયદો નથી. અહીં જો કોઈની પાસે 10 અબજ રૂપિયાની સંપત્તિ છે, તો મૃત્યુ પછી તેના બાળકોને બધી સંપત્તિ મળી જાય છે. કોઈ ટેક્સ લાગુ પડતો નથી.
પીએમ મોદીએ પિત્રોડાના નિવેદનને ખતરનાક ગણાવ્યું
આ નિવેદનથી રાજકીય ખળભળાટ મચી ગયો છે. વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ બુધવારે છત્તીસગઢના સુરગુજામાં રેલીમાં કહ્યું કે કોંગ્રેસના ખતરનાક ઈરાદાઓ ખુલ્લેઆમ સામે આવી ગયા છે. તેથી જ તેઓ વારસાઈ પર ટેક્સની વાત કરી રહ્યા છે. કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે પણ કહ્યું કે પિત્રોડાના નિવેદનથી કોંગ્રેસ પાર્ટી ખુલ્લી પડી ગઈ છે. ભાજપ આઈટી સેલના વડા અમિત માલવિયાએ કહ્યું કે કોંગ્રેસે દેશને બરબાદ કરવાનો નિર્ણય કર્યો છે.
કોંગ્રેસે પિત્રોડાના નિવેદનથી અંતર બનાવ્યું
કોંગ્રેસે પિત્રોડાના આ નિવેદનથી છેડો ફાડી લીધો છે. કોંગ્રેસના નેતા જયરામ રમેશે કહ્યું કે લોકશાહીમાં દરેક વ્યક્તિને પોતાનો અભિપ્રાય વ્યક્ત કરવાની સ્વતંત્રતા હોય છે પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે પિત્રોડાના વિચારો હંમેશા કોંગ્રેસના અભિપ્રાય સાથે મેળ ખાય.
અમેરિકામાં વારસાઈ ટેક્સ વસૂલવામાં આવે છે
રાજકીય લડાઈ વચ્ચે હવે સવાલ એ ઊભો થાય છે કે વારસાગત વેરો શું છે?, તે કોની પાસે વસૂલવામાં આવે છે અને કેટલો વસૂલવામાં આવે છે. ખરેખર વારસાગત કર તે છે જે વ્યક્તિના મૃત્યુ પછી તેની મિલકતના વિતરણ પર લાદવામાં આવે છે. અમેરિકાના 6 રાજ્યોમાં વારસાગત કર વસૂલવામાં આવે છે. આ મૃત વ્યક્તિ ક્યાં રહેતી હતી અને તેના વારસદારો સાથેના સંબંધો કેવા હતા તેના પર તે આધાર રાખે છે.
વારસાગત કર શું છે?
અમેરિકામાં કેન્દ્રીય સ્તરે કોઈ વારસાગત કર નથી. આ ટેક્સ માત્ર છ રાજ્યોમાં લાદવામાં આવ્યો છે, જેમાં આયોવા, કેન્ટુકી, મેરીલેન્ડ, નેબ્રાસ્કા, ન્યુ જર્સી અને પેન્સિલવેનિયાનો સમાવેશ થાય છે. જોકે, 2025 સુધીમાં આયોવામાં આ ટેક્સ નાબૂદ કરવામાં આવશે. દરેક રાજ્યમાં ટેક્સના દર અલગ-અલગ હોય છે.
અમેરિકાના કયા રાજ્યમાં કેટલો વારસાઈ ટેક્સ છે?
અમેરિકાના આયોવામાં વારસાગત ટેક્સ 1 થી 4 ટકા સુધીનો છે. જીવનસાથીઓ, બાળકો, સાવકા બાળકો, માતા-પિતા, દાદા દાદી, પૌત્ર-પૌત્રો, પૌત્રો અને પૌત્ર-પૌત્રોને કરમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. આ સિવાય, જો મૃતક તેની મિલકતનો વારસદાર બનાવે છે, તો તેણે વારસાગત કર ચૂકવવો પડશે. જો મિલકત ચેરિટીને દાનમાં આપવામાં આવે, તો $500 સુધીની કપાતનો લાભ મળે છે.
અમેરિકાના કેન્ટુકી રાજ્યમાં મૃતક સાથેના સંબંધના આધારે ટેક્સ વસૂલવામાં આવે છે. જો પ્રોપર્ટી એક હજાર ડોલરથી વધુની હોય તો તેના પર 4% થી 16% ટેક્સ લાગે છે. જીવનસાથી, માતાપિતા, બાળકો, સાવકા બાળકો, પૌત્રો અને ભાઈ-બહેનોને કરમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
મેરીલેન્ડમાં જો પ્રોપર્ટીની કિંમત એક હજાર ડોલરથી વધુ હોય તો 10% ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. જીવનસાથી, બાળકો, માતા-પિતા, દાદા-દાદી, પૌત્ર, ભાઈ-બહેન અને સખાવતી સંસ્થાઓને આમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે. મેરીલેન્ડ એક એવું રાજ્ય છે જ્યાં વારસાગત ટેક્સની સાથે એસ્ટેટ ટેક્સ પણ ભરવો પડે છે.
અમેરિકાના નેબ્રાસ્કામાં કરનો દર મૃતક સાથેના સંબંધના આધારે બદલાય છે. માતા-પિતા, બાળકો, ભાઈ-બહેન અને દાદા દાદી $100,000 થી વધુની સંપત્તિ પર 1% ટેક્સ ચૂકવે છે. કાકા, કાકી, ભત્રીજા અને ભત્રીજીઓએ $40 હજારથી વધુની સંપત્તિ પર 11% ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. જ્યારે, અન્ય તમામ વારસદારોએ $25 હજારથી વધુની મિલકત પર 15% ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. 22 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના તમામ વારસદારોને કરમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
ન્યુ જર્સીમાં અહીં વારસાગત કર 11% થી 16% સુધીનો છે. જીવનસાથી, બાળકો, માતાપિતા, દાદા દાદી, પૌત્રો અને સખાવતી સંસ્થાઓને મુક્તિ છે. ભાઈ-બહેન અને પુત્રો અને પુત્રવધૂઓને $25,000 સુધીની મિલકતમાંથી મુક્તિ આપવામાં આવી છે.
પેન્સિલવેનિયા રાજ્યમાં પણ ટેક્સના દર અલગ છે. તમામ વારસદારોએ સાડા ત્રણ હજાર ડોલરથી વધુની મિલકત પર ટેક્સ ભરવો પડશે. માતા-પિતા, બાળકો અને દાદા-દાદીએ 4.5%, ભાઈ-બહેને 12% અને બાકીના વારસદારોએ 15% ટેક્સ ચૂકવવો પડશે. 21 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના વારસદારો પર કોઈ ટેક્સ નથી. એસ્ટેટ ટેક્સ પણ વસૂલવામાં આવે છે.
અમેરિકામાં, ફેડરલ સ્તરે કોઈ વારસાગત કર નથી, પરંતુ સમગ્ર દેશમાં એસ્ટેટ ટેક્સ લાગુ છે. જે રાજ્યોમાં વારસાગત કર લાગુ હોય છે, ત્યાં મૃતકના વારસદારોએ તેની સાથે એસ્ટેટ ટેક્સ પણ ચૂકવવો પડે છે.