The Latest
-
Columns
જેમણે આપણને આપણી ભાષામાં સપનાં જોતા શીખવ્યું
-
Sportsઅમદાવાદમાં થશે પ્રથમ T20 વર્લ્ડ કપ મેચનું આયોજન, ફાઇનલનું સ્થળ પણ સામે આવ્યું
-
Vadodaraસમગ્ર વડોદરા ખેલોત્સવના રંગે રંગાયું: સાંસદ ખેલ મહોત્સવનો ભવ્ય પ્રારંભ
-
Vadodara
ઠંડીનો ચમકારો વધ્યો : તાપમાન હજી પણ ઘટવાની શકયતા
-
Vadodara
RTOમાં આગામી 23 નવેમ્બર સુધી ડ્રાઈવીંગ ટેસ્ટ ટ્રેકની કામંગીરી બંધ રહેશે
-
Dakshin Gujaratઆમોદમાં ભેંસનું હડકવાથી મોત: દૂધ પીનારા ગામલોકોમાં ગભરાટ, વેક્સિન મુકાવવા દોડ્યા
-
Vadodaraમાંજલપુરમાં વિકાસનો ‘નવો અધ્યાય’: સાડા ત્રણ કરોડના કામોનું ખાતમુહૂર્ત!
-
Vadodaraરવિવારની રજામાં પણ કલેક્ટર કચેરી ધમધમી, BLOની કામગીરી પૂરજોશમાં
-
Vadodaraવડોદરા : હાલોલ વડોદરા હાઇવે પર રૂ.58 લાખનો દારૂ-બિયરનો જથ્થો ઝડપાયો, ચાલકની ધરપકડ
-
Nationalદિલ્હી: પ્રદૂષણ સામે સરકારના વિરોધમાં લોકો રસ્તા પર ઉતર્યા, કહ્યું- સરકાર ડેટા છુપાવી રહી છે
-
Vadodara
25 વર્ષથી ગુમ થયેલા પુત્રનો મૃતદેહ મળી આવતા માતા સહિતના પરિવારનું ભારે આક્રંદ
-
Nationalયુપીના પ્રતાપગઢમાં ગાંજા તસ્કરના ઘરેથી મળ્યું એટલું રોકડ કે પોલીસ ગણતા ગણતા થાકી
-
Vadodaraબીએપીએસ: ભવ્યતા પૂર્વક સંપન્ન તબીબી આધ્યાત્મ શિબિર
-
Vadodara
બોર્ડની પરીક્ષાના પેપર વચ્ચે આવતી રજાઓથી વિદ્યાર્થીને મળશે રાહત
-
World300 પ્રવાસીઓને મ્યાનમાર લઈ જઈ રહેલ બોટ મલેશિયાના તટ પર ડૂબી, સેંકડો લોકો લાપતા
-
NationalPNB કૌભાંડ: મેહુલ ચોક્સીની 46 કરોડ રૂપિયાની સંપત્તિની હરાજી થશે
-
NationalMPમાં ઠંડીનું મોજું, રાજસ્થાન સહિત પાંચ રાજ્યોના 30 જિલ્લાઓમાં પારો 10°C થી નીચે
-
National‘પાકિસ્તાન શાંતિ ઇચ્છતું નથી’, RSS વડાએ કહ્યું- ભારત યોગ્ય જવાબ આપવા માટે તૈયાર રહે
-
Nationalઆંદામાન અને નિકોબારમાં 5.4 ની તીવ્રતાનો ભૂકંપ, લોકોમાં ભયનો માહોલ
-
Nationalહરિયાણા-પંજાબના બે મોસ્ટ વૉન્ટેડ ગેંગસ્ટરની અમેરિકા અને જ્યોર્જિયાથી ધરપકડ
-
Worldરશિયાના દાગેસ્તાનમાં હેલિકોપ્ટર ક્રેશ, 5 લોકોના મોત અને 2 ઘાયલ
-
Gujaratગાંધીનગરમાં ગુજરાત ATSની મોટી કાર્યવાહી: અડાલજ નજીકથી ISIS સાથે જોડાયેલા 3 શંકાસ્પદ આતંકી ઝડપાયા
-
Worldપાકિસ્તાનમાં બંધારણીય સુધારો: આર્મી ચીફ અસીમ મુનીર બનશે સંરક્ષણ દળોના કમાન્ડર
-
Vadodaraવિમેન્સ વર્લ્ડકપ ટીમ ઈન્ડિયાની બોલર રાધા યાદવનું ભવ્ય સ્વાગત : ક્રિકેટ રસિકો ઉમટયા
-
Columns
કચ્છમાં સર ક્રીક સરહદે ભારત અને પાકિસ્તાન વચ્ચે કંઈક રંધાઈ રહ્યું છે?
-
Vadodara
શિક્ષણ બોર્ડની ધો.10-12ની તા.26 ફેબ્રુઆરીથી 16 માર્ચ દરમિયાન પરીક્ષા યોજાશે
-
Vadodaraતામિલનાડુને હરાવી બરોડા અન્ડર 19ની વુમન્સ ટીમ સેમિફાઇનલમાં પહોંચી
-
Sportsચેમ્પિયન બન્યા પછી મહિલા ક્રિકેટરોની બ્રાન્ડ વેલ્યુ 50% વધી: જેમીમાની વેલ્યુ ₹1.5, શેફાલીની ₹1 કરોડ
-
Vadodara
વડોદરા: એસએસજીના ન્યુ સર્જીકલ બિલ્ડીંગના પ્રથમ માળની બારીમાંથી કૂદકો મારી દર્દીનો આપઘાતનો પ્રયાસ
-
Vadodaraઅટલાદરા બાદ કલાલી તળાવમાંથી કાચબાની જાહેર માર્ગ પર લટાર
-
Vadodara
વડોદરા : મોંઘા મોબાઇલ સસ્તામાં આપવાના બહાને ઠગાઇ
જે વંદમાતરમ્ ગીતે સ્વાતંત્ર્ય સંગ્રામના નરબંકાઓને પાનો ચડાવ્યો હતો, જે ગીતે ભારતને આઝાદી અપાવવામાં ભારે મદદ કરી હતી તે ગીતની રચના અન્ય કોઈએ નહીં પરંતુ બ્રિટિશ સરકારના ડેપ્યુટી મેજિસ્ટ્રેટે કરી હતી. શુક્રવારે 7મી નવેમ્બરના રોજ આખા દેશમાં વંદેમાતરમ્ ગીતની રચનાના 150 વર્ષ પુરા થયાની ઉજવણી કરવામાં આવી પરંતુ વંદેમાતરમ્ ગીતની રચના કેવી રીતે થઈ તે જાણવા જેવી છે. કલકત્તા યુનિ.માં પ્રથમ બે સ્નાતકો થયા તેમાં એક બંકિમચંદ્ર ચટોપાધ્યાય હતા. બંકિમચંદ્ર ભણીગણીને બ્રિટિશ સરકારમાં ડેપ્યુટી મેજિસ્ટ્રેટ બન્યા પરંતુ તેમનો જીવ સાહિત્યનો હતો અને તેઓ દેશભક્તિના રંગે રંગાયેલા હતા.
એક વખત આ ડેપ્યુટી મેજીસ્ટ્રેટ બંકિમચંદ્ર પશ્ચિમ બંગાળમાં હાલના નૈહાટી વિસ્તાર એવા શિવપુરથી કાઠલપરા સુધી ટ્રેનમાં મુસાફરી કરી રહ્યા હતા ત્યારે બારી બહારથી દેખાતા સુંદર દૃશ્યો જોઈને તેમણે વંદેમાતરમ્ કવિતાની રચના કરી હતી. બંકિમચંદ્ર ચટ્ટોપાધ્યાયે વન્દે માતરમ્ ગીતની પહેલી બે ટૂંક ૧૮૭૬ માં સંસ્કૃત ભાષામાં લખી હતી. આ બન્ને ટૂંકમાં કેવલ માતૃ-ભૂમિ ની વંદના છે. તેમણે ૧૮૮૨ માં બંગાળી ભાષામાં આનંદ મઠ નામની નવલકથા લખી અને આ ગીતને તેમાં સમ્મિલિત કર્યું. આ સમયે તે નવલકથાની જરૂર સમજીને ગીતની બાકીની ટૂંકો બંગાળી ભાષામાં ઉમેરવામાં આવી હતી. આ બાકીના કાવ્યમાં દુર્ગાની સ્તુતિ છે.
ભારતની સ્વતંત્રતા આંદોલનને પ્રેરણાનું સૂર આપનાર ગીત ‘વંદે માતરમ્’ એ માત્ર એક રાષ્ટ્રગીત નહીં પરંતુ ભારત માતાની આરાધના સમાન એક અદ્વિતીય પ્રાર્થના છે. આ ગીતના કવિ બંકિમચંદ્ર ચટ્ટોપાધ્યાયે પોતાના સાહિત્ય દ્વારા જે રાષ્ટ્રપ્રેમ, આધ્યાત્મિકતા અને સાંસ્કૃતિક ગૌરવનો સંદેશ આપ્યો છે. ‘વંદે માતરમ્’ ગીતને અડધું સંસ્કૃત અને અડધું બંગાળી ભાષામાં રચ્યું હતું ‘વંદે માતરમ્’ શબ્દનો અર્થ છે ‘હે માતૃભૂમિ, તને નમન’. આ ગીત પ્રથમવાર સને 1882માં બંકિમચંદ્રની પ્રસિદ્ધ બંગાળી નવલકથા ‘આનંદમઠ’માં પ્રગટ થયું હતું.
આ ગીતમાં માતૃભૂમિને દેવીરૂપે આરાધવામાં આવી છે, જેની પવિત્રતા, સૌંદર્ય, સમૃદ્ધિ અને શૌર્યનું કાવ્યાત્મક વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. બંકિમચંદ્રે આ ગીતને અડધું સંસ્કૃત અને અડધું બંગાળી ભાષામાં રચ્યું હતું. આ ગીતનું પ્રથમ સંગીતબદ્ધ સ્વરૂપ રવીન્દ્રનાથ ટાગોરે તૈયાર કર્યું હતું અને કોંગ્રેસનાં કલકત્તા અધિવેશનમાં 1896માં રવીન્દ્રનાથ ઠાકુરે એને લય બદ્ધ રીતે અને સંગીત સાથે ગાયું. અરવિંદે આ ગીતનું અંગ્રેજીમાં અને આરિફ મોહમ્મદ ખાને ઉર્દૂમાં ભાષાંતર કર્યું છે. કોંગ્રેસના સત્રમાં આ ગીત ગવાયા બાદ ‘વંદે માતરમ્’ એ સ્વાતંત્ર્યસેનાનીઓ માટે આંદોલનની ગર્જના બની ગયું. લાલા લજપત રાય, બિપિનચંદ્ર પાલ અને અરવિંદો ઘોષ જેવા ક્રાંતિકારીઓ માટે આ ગીત પ્રેરણાનું સ્ત્રોત બન્યું.
1937માં આ ગીતની ઉપર કોંગ્રેસમાં ચર્ચા થઈ અને જવાહરલાલ નહેરૂ દ્વારા અધ્યક્ષિત સમિતિએ ફક્ત આના પહેલા બે અનુચ્છેદોને માન્યતા આપી. આ સમિતિમાં અબુલ કલામ આઝાદ પણ હતા. પહેલા બે અનુચ્છેદોને માન્યતા આપવાનું કારણ હતું કે આ બે અનુચ્છેદોમાં કોઇ પણ દેવી-દેવતાની સ્તુતિ નથી અને તે દેશનાં સમ્માનમાં માન્ય હતાં. ડૉ. રાજેન્દ્ર પ્રસાદે સંવિધાન સભામાં ૨૪ જાન્યૂઆરી ૧૯૫૦નાં રોજ એક વક્તવ્ય રજૂ કર્યું. જેનો સ્વીકાર કરવામાં આવ્યો. આ વક્તવ્યમાં વંદે માતરમ્ કાવ્યના ફક્ત પહેલા બે અનુચ્છેદોને જ માન્યતા આપવામાં આવી છે. આ બે અનુચ્છેદ જ પ્રાસંગિક છે અને તેને જ રાષ્ટ્રગાનનો દરજ્જો પ્રદાન કરેલો છે. 15 ઑગસ્ટ 1947ની મધરાતે જ્યારે સ્વતંત્ર ભારતનો ધ્વજ ફરક્યો ત્યારે જનસમૂહે એકસાથે ‘વંદે માતરમ્’ના નાદ સાથે સ્વાતંત્ર્યનો ઉલ્લાસ વ્યક્ત કર્યો હતો. 1950માં ભારત સરકારે આ ગીતને રાષ્ટ્રીય ગીત તરીકે માન્યતા આપી હતી. જોકે, ભારતનું રાષ્ટ્રગીત ‘જનગણમન’ જ રાખવામાં આવ્યું.