આકાશગંગાની (Galaxy) ઉત્પત્તિ અંગે સંશોધન કરતા ખગોળશાસ્ત્રી (Astronomer) ઓએ કદાચ આપણી આકાશગંગાનું ‘હૃદય’ શોધી કાઢ્યું હશે. આ હૃદય (Heart) એ પ્રાચીન ન્યુક્લિયસ છે, જેની આસપાસ તેના તમામ તારાઓ અને ગ્રહો વિકસિત થયા છે. ધનુરાશિ (Constellation Sagittarius) નક્ષત્રમાં સ્થિત આપણી આકાશગંગાના સૌથી જૂના તારાઓમાંથી 18,000 તારાઓ ગેલેક્સીના પ્રોટોગેલેક્સીમાંથી છે. તે ગેસ અને ધૂળનો મુખ્ય સમૂહ છે જે યુવાન આકાશગંગાના પ્રારંભિક તારાઓ બનાવે છે, જે 1250 મિલિયન વર્ષથી વધુ જૂની છે.
આપણી આકાશગંગાના કુલ સમૂહના અંદાજિત 0.2% છે
સંશોધકોએ શોધી કાઢ્યું કે આ આપણી આકાશગંગાના કુલ સમૂહના અંદાજિત 0.2% છે. આ સમૂહની આસપાસ આકાશગંગાનો વિકાસ થયો છે. સંશોધન પરિણામો પ્રીપ્રિન્ટ સર્વર arXiv માં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યા છે અને તેની પીઅર સમીક્ષા કરવાની બાકી છે.તારાઓના આ પ્રાચીન જૂથને શોધવા માટે, ખગોળશાસ્ત્રીઓએ યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સી (ESA) ની ગૈયા ઓબ્ઝર્વેટરીના ડેટા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કર્યું. તે 1,630 કિલોનું અવકાશયાન છે જે 2013માં લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. તેનો ધ્યેય આકાશગંગાનો સૌથી વિગતવાર અને સચોટ નકશો બનાવવાનો હતો.
સૌથી જૂના તારાઓ આકાશગંગાના કેન્દ્રમાં છે
જર્મનીના હેડલબર્ગમાં મેક્સ પ્લાન્ક ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ફોર એસ્ટ્રોનોમીના ખગોળશાસ્ત્રી હંસ-વોલ્ટર રિક્સ અને સંશોધનના મુખ્ય લેખક કહે છે કે લાંબા સમયથી એવું માનવામાં આવે છે કે સૌથી જૂના તારાઓ આકાશગંગાના કેન્દ્રમાં છે. અમે તેમને હવે મોટી સંખ્યામાં બતાવ્યા છે.
તારાઓની ઉંમર આકાશગંગા જેટલી છે
આપણી આકાશગંગાના પ્રાચીન હૃદયની શોધ સૌથી વધુ ગીચ પ્રદેશ, તેના કેન્દ્રિય બલ્જથી શરૂ થઈ. આમાંના સૌથી નાના તારાઓની ઉંમર આકાશગંગા જેટલી છે, જે 1300 મિલિયન વર્ષ જૂની છે. આકાશગંગામાં ઓછા ધાતુના તારાઓ પણ નાની તારાવિશ્વોમાંથી આવ્યા હોઈ શકે છે, જે જીવનભર આપણી આકાશગંગામાં તૂટી જશે અને ભળી જશે. સંશોધકોએ અવકાશમાં આ તારાઓના માર્ગોની તપાસ કરી અને માત્ર તે જ તરફ જોયું જેઓ આકાશગંગાના નીચા-ધાતુના પ્રદેશોમાં મુસાફરી કરતા ન હતા. આમ કરીને, સંશોધકો આકાશગંગાના પ્રાચીન હૃદયને બનાવેલા તારાઓને નાની તારાવિશ્વોના તારાઓથી અલગ કરી શક્યા.
તારાઓ સૂર્ય કરતાં સરેરાશ 1.5 ગણા હળવા હોય છે
સંશોધકોના મતે, આ તારાઓની વસ્તી આપણા સૂર્ય કરતા 5 થી 200 મિલિયન ગણી મોટી છે. ભારે તારાઓ નાના તારાઓ કરતાં વધુ ઝડપથી મૃત્યુ પામે છે, બાકીના તારાઓ સૂર્ય કરતાં સરેરાશ 1.5 ગણા હળવા હોય છે. આ તારાઓ, એક વખત જન્મ્યા પછી, કુલ તારાઓના સમૂહનો અડધો ભાગ બનાવે છે. તેથી જ આજ સુધી લગભગ અડધા તારા જીવંત છે.
