નવી દિલ્હી: આ વર્ષનો નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર જેલ(nobel peace prize)માં બંધ બેલારુસિયન(Belarusian) અધિકાર કાર્યકર્તા એલેસ બિલ્યાત્સ્કી, રશિયન(Tussian) જૂથ મેમોરિયલ અને યુક્રેનિયન સંસ્થા સેન્ટર ફોર સિવિલ લિબર્ટીઝને આપવાની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. નોબેલ શાંતિ પુરસ્કારની જાહેરાત શુક્રવારે ઓસ્લોમાં નોર્વેની નોબેલ સમિતિના વડા બેરીટ રિજ એન્ડરસન દ્વારા કરવામાં આવી હતી. ગયા વર્ષે આ એવોર્ડ રશિયાના દિમિત્રી મુરાટોવ અને ફિલિપાઈન્સની મારિયા રેસા નામના બે પત્રકારોને આપવામાં આવ્યો હતો. ત્યારબાદ તેમને વાણી સ્વાતંત્ર્ય, લોકશાહી અને શાંતિની મહત્વપૂર્ણ જરૂરિયાતની રક્ષા માટે આ એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો.
સોમવારથી શરુ થઇ નોબેલ પુરસ્કારની જાહેરાત
વાસ્તવમાં, નોબેલ શાંતિ પુરસ્કારની જાહેરાત શુક્રવારે નોર્વેજીયન નોબેલ સમિતિના વડા, બેરીટ રિજ્સ એન્ડરસને ઓસ્લોમાં કરવામાં આવી હતી. નોબેલ પારિતોષિકોની જાહેરાતના સપ્તાહની શરૂઆત સોમવારે નિએન્ડરથલ ડીએનએના રહસ્યોનો પર્દાફાશ કરનાર વૈજ્ઞાનિકને ચિકિત્સા ક્ષેત્રે નોબેલ પુરસ્કાર એનાયત સાથે થઈ હતી. ત્રણ વૈજ્ઞાનિકોએ તેમની શોધ માટે મંગળવારે સંયુક્ત રીતે ભૌતિકશાસ્ત્ર પુરસ્કાર જીત્યો હતો કે નાના કણો અલગ થવા છતાં પણ એકબીજા સાથે સંબંધ જાળવી શકે છે. આ વર્ષનું રસાયણશાસ્ત્રનું નોબેલ પુરસ્કાર કેરોલિન આર. બર્ટોઝી, મોર્ટન મેલ્ડલ અને કે. બેરી શાર્પલેસને બુધવારે સમાન ભાગોમાં ‘અણુઓના એક સાથે વિભાજન’ની પદ્ધતિ વિકસાવવા બદલ પુરસ્કાર આપવામાં આવ્યો હતો. ગુરુવારે, સ્વીડિશ એકેડેમીએ ફ્રેન્ચ લેખિકા એની આર્નોક્સને તેમના લખાણો માટે આ વર્ષના સાહિત્ય માટેના નોબેલ પુરસ્કારની જાહેરાત કરી હતી જે “વ્યક્તિગત મેમરીની આંતરિક, સિસ્ટમો અને સામૂહિક અવરોધોનું હિંમત અને અલંકારિક ઉગ્રતા સાથે ઉપયોગ કરે છે.” અર્થશાસ્ત્રના નોબેલ પુરસ્કારની જાહેરાત 10 ઓક્ટોબરે કરવામાં આવશે.
આ વખતે કેટલા લોકો નોમિનેટ થયા
હકીકતમાં, આ વર્ષે કુલ 343 લોકોને નોમિનેટ કરવામાં આવ્યા હતા, જેમાંથી 251 વ્યક્તિગત નામો છે અને 92 સંસ્થાઓ છે, જે શાંતિના ક્ષેત્રમાં નોંધપાત્ર કામ કરી રહી છે. આ સંખ્યા નોબેલ શાંતિ પુરસ્કારના ઈતિહાસમાં બીજી સૌથી મોટી સંખ્યા છે. આ પહેલા વર્ષ 2016માં 376 લોકોના નામ નોમિનેટ કરવામાં આવ્યા હતા. ગયા વર્ષે આ સંખ્યા 329 હતી.
જેમને પ્રથમ નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર મળ્યો હતો
પ્રથમ નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર 1901 માં ફ્રાન્સના ફ્રેડરિક પેસી અને સ્વિસના જીન-હેનરી ડ્યુનાન્ટને એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. ફ્રેડરિક ફ્રેન્ચ અર્થશાસ્ત્રી હતા અને દેશમાં ઘણા શાંતિ સમાજોના સ્થાપક હતા. ખાસ કરીને યુરોપિયન યુનિયનમાં તેમની શાંતિ ચળવળને કારણે તેમને આ એવોર્ડ આપવામાં આવ્યો હતો. જ્યારે ડુનાન્ટ માનવતાવાદી હતા. તેઓ એક વેપારી પણ હતા અને સામાજિક કાર્યકર્તા પણ હતા.
