આપણે મનુષ્ય, ઓફિસનું હોય કે ઘરનું કામ, પણ પોતાનું કામ પાછું ઠેલતા રહેવાની આદત ધરાવીએ છીએ. આ બાબતમાંથી આવકવેરાનું આયોજન પણ અપવાદ નથી. આપણામાંના ઘણા એવા છે કે જેઓ નાણાકીય વર્ષના અંત સુધી ટેક્સ પ્લાનિંગ શરૂ કરવા માટે રાહ જુએ છે.
જો કે, આ અભિગમ સારો ગણાતો નથી, તેથી જ અમારી તમને એવી ભલામણ છે કે નાણાકીય વર્ષની શરૂઆતમાં જ ટેક્સ પ્લાનિંગ કરવું જોઈએ.
ટેક્સ પ્લાનિંગ એ કરની દૃષ્ટિએ તમારી આર્થિક સ્થિતિનું વિશ્લેષણ છે. તે તમને દરેક નાણાંકીય વર્ષમાં વિવિધ ટેક્સ સેવિંગ માર્ગોમાં રોકાણ કરીને તમારી કર જવાબદારી ઘટાડવા માટે મદદરૂપ બને છે. ટેક્સ સેવિંગ સિવાય, ટેક્સ પ્લાનિંગ પણ તમને સમય જતાં સારી ઉપજ કરી આપે છે. દુર્ભાગ્યવશ, આપણામાંના ઘણા ફક્ત ટેક્સ બચાવવા માટે જ આ પ્રક્રિયામાં ભાગ લઇએ છીએ. ટેક્સ પ્લાનિંગ કરતી વખતે છેલ્લી ઘડીએ કંઇક ખોટું થઈ શકે તેવી બાબતો માટે આપણે પૂરતું ચિંતન કરતાં નથી.
છેલ્લી ઘડીનું ટેક્સ પ્લાનિંગ શા માટે સારું નથી?
કર બચતની કવાયત પૂર્ણ કરવાની ઉતાવળમાં ઘણા લોકો જે સૌથી સામાન્ય ભૂલ કરે છે તે ગુણદોષનું યોગ્ય મુલ્યાંકન કર્યા વિના ખોટી પ્રોડક્ટ પસંદ કરવાની છે. છેલ્લી ઘડીએ ટેક્સ પ્લાનિંગ કરતી વખતે, તમે તમારી જોખમ ભૂખ, રોકાણ લક્ષ્યો અને રોકાણના ક્ષિતિજના આધારે નિર્ણય લેવાને બદલે ફક્ત કર બચાવવાનાં કારણોસર પ્રોડક્ટ પસંદ કરી બેસો છો. છેલ્લી ઘડીના ટેક્સ સેવિંગ રોકાણો, સામાન્ય રીતે કોઈના રોકાણોમાંથી મળતા વળતર, જોખમ અને અન્ય ફાયદાઓનું પૂરતું વિશ્લેષણ કર્યા વિના થાય છે.
તદુપરાંત, જ્યારે તમે છેલ્લી ઘડીએ રોકાણ કરો છો ત્યારે તમે કરવેરા લાભ માટે ઉપલબ્ધ વિવિધ રોકાણોની સંપૂર્ણ તપાસ કરી શકતા નથી. એવી પણ સંભાવનાઓ છે કે તમે રોકાણ કરતી વખતે ઓપરેશનલ ભૂલો કરી શકો. ઉદાહરણ તરીકે, વૃદ્ધિ યોજનાને બદલે ડિવિડન્ડ પ્લાન પસંદ કરવાનું. છેલ્લી ઘડીના ટેક્સ પ્લાનિંગમાં નાણાંના તાત્કાલિક વહેણને કારણે તમારી માસિક આવક પર પણ દબાણ આવી શકે છે અને તેના કારણે બિનજરૂરી તાણ પેદા થઈ શકે છે.
ટેક્સ પ્લાનિંગ જેમ બને તેમ વહેલું કરવું જોઈએ. હકીકતમાં, નાણાકીય આયોજકો સૂચવે છે કે નાણાકીય વર્ષના પહેલા મહિનામાં તમારી આવકના ઉપાર્જન સાથે ટેક્સ પ્લાનિંગ શરૂ થવું જોઈએ. એસઆઈપી દ્વારા, તમે ઉચ્ચક રકમનું રોકાણ કરવાને બદલે દર મહિને નાનકડી રકમનું રોકાણ કરી શકો છો, જે તમને છેલ્લી ઘડીના આર્થિક બોજથી બચાવી શકે છે.
તમારા ટેક્સ સેવિંગ રોકાણોનું વહેલી તકે આયોજન કરવાથી તમે કોરાણે મુકવાના વિકલ્પોનું કાળજીપૂર્વક વિશ્લેષણ કરી શકો છો અને તમારા નાણાકીય લક્ષ્યો, જોખમની ભૂખ અને લિક્વીડીટીની આવશ્યકતાઓને ધ્યાને લઇને પ્રોડક્ટની પસંદગી કરી શકો છો. વહેલું રોકાણ કરવાથી તમને ટેક્સ સેવિંગમાં મદદ મળશે અને તેનાથી વધુ ફાયદો થઇ શકે તેમ છે એવું સમજવું જરૂરી છે. જેટલી જલદી તમે આ કામ શરૂ કરશો તેટલું તમારા માટે સારું રહેશે.
ટેક્સ પ્લાનિંગ કરતી વખતે, તમારે પહેલા વર્તમાન નાણાકીય વર્ષ માટે તમારી કર જવાબદારીનો અંદાજ બનાવી લેવો જોઈએ. તે તમને વર્ષના અંતમાં તમારી કર જવાબદારી કેટલી હશે તે નિર્ધારિત કરવામાં મદદ કરશે અને તે મુજબ, તમે દર મહિને અથવા દર ત્રણ મહિનામાં તમારા ટેક્સ સેવિંગ રોકાણોના પગલાંને સરસ-ટ્યુન કરી શકો છો. જો કોઈ મહિના અથવા ક્વાર્ટરમાં આવકમાં કોઈ ફેરફાર હોય, તો તેને અનુરૂપ તમારા ટેક્સ સેવિંગ રોકાણોમાં વધારો અથવા ઘટાડો કરી શકો છો. તમારે એ પણ તપાસી લેવું જોઇએ કે તમારી આર્થિક સ્થિતિમાં કોઈ પરિવર્તન છે કે કેમ (જેમ કે ઉંમરમાં વધારો, વધારે આવક, વ્યવસાયમાં પરિવર્તન, વગેરે) અથવા તમારા ટેક્સ પ્લાનિંગને અસર કરી શકે તેવા કરવેરા કાયદા.
ટેક્સ પ્લાનિંગ માટેની કેટલીક સામાન્ય રીતો શું છે?
ટેક્સ પ્લાનિંગના દૃષ્ટિકોણથી, ઘણા ટેક્સ સેવિંગ રોકાણના માર્ગો છે. ચાલો આપણે કેટલાક લોકપ્રિય રોકાણ વિકલ્પો પર નજર નાખી લઇએ જેને તમે પ્રારંભિક ટેક્સ પ્લાનિંગ માટે ધ્યાનમાં લઇ શકો છો.
કલમ 80 સી, 80 સીસીસી અને 80 સીસીડી
કલમ 80 સી અને કલમ 80 સીસીસી તમને રૂ. 1,50,000 સુધીના વાર્ષિક ટેક્સ લાભનો દાવો કરવાની મંજૂરી આપે છે અને કલમ 80 સીસીડી તમને રૂ. 50,000 સુધીનાના એડિશનલ કપાતની મંજૂરી આપે છે. આ વિભાગો હેઠળ, તમે નીચે જણાવ્યા અનુસારના નાણાકીય સાધનોમાં રોકાણ કરીને લાભનો દાવો કરી શકો છો.
- જીવન વીમા પોલિસી : ટેક્સ પ્લાનિંગ માટેની સૌથી સામાન્ય રીત જીવન વીમા પોલિસી છે, જે પરિવારના કોઈ કમાતા સભ્યની મૃત્યુના કિસ્સામાં તેમને નાણાકીય સુરક્ષા પ્રદાન કરી શકે છે. ચૂકવેલ પ્રીમિયમ અને મૃત્યુ પર મળેલા કોઈપણ બોનસ અને મેચ્યોરિટી વેલ્યુ / મૂલ્ય કેટલીક શરતોને આધિન કલમ 10 (10 ડી) હેઠળ સંપૂર્ણ રીતે કરમુક્ત હોવાથી તમે રૂ. 1.50.000 સુધીનોી કપાતનો દાવો કરી શકો છો.
- ઇક્વિટી લિંક્ડ સેવિંગ્સ સ્કીમ્સ (ઇએલએસએસ) : ઇએલએસએસ કર લાભો તેમજ ઇક્વિટી એક્સપોઝર દ્વારા ઉચ્ચ વળતર મેળવવાની તક આપે છે. જો તમે ઇએલએસએસમાં રોકાણ કરો છો, તો તમે રૂ. 1,50,000 સુધીની કપાત માટે લાયક બનો છો. જો કે, તેમા 3 વર્ષનો લોક-ઇન પીરિયડ છે, તેથી તમારે ખાતરી કરવી જોઈએ કે લાભ મેળવવા માટે તમારું રોકાણ લાંબા ગાળા માટે કરવામાં આવ્યું છે.
- યુનિટ-લિંક્ડ વીમા યોજનાઓ (યુ.એલ.આઇ.પી.) : યુ.એલ.આઇ.પી.એ એક પ્રકારનો વીમો છે, જે એક યોજનામાં સંરક્ષણ (વીમા) અને બચત (રોકાણ) ના ફાયદાઓને જોડે છે. તે ઇક્વિટી માર્કેટ અને વીમા લાભ માટેના રોકાણના સંપર્કથી ઉંચી ઉપજ આપે છે. જો તમે યુલિપમાં રોકાણ કરો છો, તો તમે સૂચિત નાણાકીય વર્ષમાં ચૂકવેલ પ્રિમીયમ માટે રૂ. 1,50,000 સુધીના લાભનો દાવો કરી શકો છો. વધુમાં, મેચોરિટી વેલ્યુ/ મૃત્યુ પર મળેલી રકમ, કેટલીક શરતોને આધિન કલમ 10 (10 ડી) હેઠળ સંપૂર્ણ રીતે કરમુક્ત હોય છે. જો કે, યુલિપમાં, 5 વર્ષનો લોક-ઇન સમયગાળો હોય છે.
આ સિવાય અન્ય વિકલ્પો પણ છે જેમ કે પીપીએફ, સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના (જો તમારી પાસે બાળકી હોય), એનએસસી, વગેરે. જે તમને રૂ. સેક્શન 80 સી અને સેક્શન 80 સીસીસી હેઠળ 1,50,000 ની રકમ બચાવવામાં મદદરૂપ થાય છે. - રાષ્ટ્રીય પેન્શન યોજના (એનપીએસ) : એનપીએસ એ નિવૃત્તિ-કેન્દ્રિત રોકાણ યોજના છે જે તમને કલમ 80 સીસીડી હેઠળ રૂ. 50,000 સુધીનો વધારાનો કપાત લાભ અપાવે છે. આ કપાત તમે કલમ 80 સી હેઠળ જે રૂ. 1,50,000 દાવો કરી શકો છો તેની ઉપર અને વધારાની મળે છે. એનપીએસ લાંબા લોક-ઇન પિરિયડ સાથે આવે છે. એકવાર વ્યક્તિ 60 વર્ષની વય પસાર કરી લે છે તે પછી તે પાકે છે. જો કે, અમુક નિયમો અને શરતોને આધિન આંશિક ઉપાડની મંજૂરી તેમાં મળે છે.
કલમ 80 ડી
આ વિભાગ હેઠળ, કરદાતાઓને આરોગ્ય વીમા પોલિસી માટે ચૂકવવામાં આવેલા પ્રીમિયમ પર કપાત આપવામાં આવે છે. કોઈ વ્યક્તિ અથવા એચયુએફ પોતાનું, જીવનસાથી અને આશ્રિત બાળકો માટે રૂ. 25,000 સુધીની વધારાની કપાતનો દાવો કરી શકે છે. માતા-પિતાની મેડિકલેમ પોલિસી માટે ચૂકવેલ પ્રીમિયમ માટે વધારાનો રૂ. 25,000નો કર કપાત ઉપલબ્ધ છે. જો માતાપિતા વરિષ્ઠ નાગરિકો (60 વર્ષથી વધુ વયના) હોય, તો કપાતની રકમ વધીને રૂ. 50,000 થાય છે. આમ, ટેક્સ પ્લાનિંગ એ તમારા વાર્ષિક નાણાકીય આયોજનનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ હોવો જોઈએ. જેટલું વેળાસર તમે તેની સાથે પ્રારંભ કરશો, તે તમારા માટે વધુ અસરકારક રહેશે. તમા ટેક્સ પ્લાનિંગમાં વિલંબ કરવાથી વર્ષના અંતે તમારા પર માત્ર ભારણ જ વધશે.