નવી દિલ્હી: ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ ઈબ્રાહિમ રાઈસી (President of Iran Ibrahim Raisi) પાકિસ્તાનની (Pakistan) મુલાકાત બાદ હવે શ્રીલંકા (Shrilanka) જવા રવાના થઈ ગયા છે. ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ સાથે બંધ બારણે વાતચીત દરમિયાન પાકિસ્તાને (Pakistan) ગેસ પાઈપલાઈનનો (Gas Pipeline) મુદ્દો ઉઠાવ્યો હતો પરંતુ જાહેરમાં તેનો ઉલ્લેખ કરવાની હિંમત કરી ન હતી.
પાકિસ્તાને કહ્યું કે તે ઈરાન સાથેના વેપારને 10 અબજ ડોલર સુધી લઈ જવાનો પ્રયાસ કરશે. આ મુલાકાત પહેલા પાકિસ્તાનમાં ગેસ પાઈપલાઈનનો મુદ્દો ખૂબ જ ગરમ હતો અને માનવામાં આવી રહ્યું હતું કે રાઈસી સાથે કોઈ મોટી જાહેરાત થઈ શકે છે. જોકે, પાકિસ્તાન અને ઈરાન બંનેએ આ મુદ્દે મૌન જાળવી રાખ્યું છે.
આ તરફ અમેરિકાએ (America) સ્પષ્ટપણે કહ્યું છે કે ઈરાન સાથે વેપાર કરનાર કોઈપણ દેશ સામે પ્રતિબંધોનો ખતરો રહેશે. અમેરિકાની આ ધમકી બાદ જ્યાં પાકિસ્તાન આઘાતમાં છે, ત્યાં તે ચીનથી પણ ખૂબ ડરી રહ્યું છે.
પાકિસ્તાનના પ્રખ્યાત અખબાર ડૉને તેના એડિટોરિયલમાં શાહબાઝ શરીફ સરકારને સલાહ આપી છે કે તેણે આ સમસ્યા પર લાંબા ગાળાનો વિચાર કરવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે અમેરિકા સાથેના સંબંધો મહત્વપૂર્ણ છે પરંતુ શું પાકિસ્તાન માટે દરેક આર્થિક અને વ્યૂહાત્મક નિર્ણય માટે અમેરિકાની મંજૂરી લેવી જરૂરી છે?
ડોને કહ્યું કે આજે અમેરિકા ઇચ્છતું નથી કે ઇરાન સાથે ગેસ પાઇપલાઇન ડીલ આગળ વધે. જો આવતીકાલે અમેરિકા અને ચીન વચ્ચેના સંબંધો બગડશે તો તેઓ પાકિસ્તાનને CPEC પ્રોજેક્ટ અથવા ચીન સાથેના સંરક્ષણ સહયોગ પર પુનર્વિચાર કરવા કહેશે. ડોને પૂછ્યું કે શું પાકિસ્તાન સરકાર આ વાત સ્વીકારશે?
ચીન-અમેરિકા વચ્ચે તણાવ વધતા પાકિસ્તાન ફસાયું
વાસ્તવમાં ઈરાને અબજો ડોલર ખર્ચીને પાકિસ્તાનની સરહદ સુધી પાઈપલાઈન બનાવી છે પરંતુ પાકિસ્તાન આનાથી નારાજ છે. ઈરાને ધમકી આપી હતી કે જો પાકિસ્તાન કરાર હેઠળ પાઈપલાઈન નહીં બનાવે તો તે કોર્ટમાં જશે અને અબજો ડોલરનું નુકસાન વસૂલશે.
આ ધમકી બાદ પાકિસ્તાને જાહેરાત કરી હતી કે તે પાઈપલાઈન બનાવશે પરંતુ હજુ સુધી કામ શરૂ કરવાની હિંમત કરી શકી નથી. પાકિસ્તાન ઈરાનના રાષ્ટ્રપતિ સાથેની બેઠકમાં આ અંગે સર્વસંમતિ સાધવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું હતું. ઈરાને પાકિસ્તાનને ખાતરી આપી છે કે તે પાકિસ્તાની કંપનીઓને અમેરિકી પ્રતિબંધોમાંથી રાહત આપશે પરંતુ ઈસ્લામાબાદ ચિંતિત છે.
ચીનની વાત કરીએ તો અમેરિકા સાથે તેનો તણાવ ઘણો વધી રહ્યો છે. અમેરિકા તાઈવાન અને ફિલિપાઈન્સને લઈને ચીન વિરુદ્ધ આક્રમક વલણ અપનાવી રહ્યું છે. તે જ સમયે, ચીનની સેના પણ સતત કવાયત કરીને તેના પાડોશી દેશોને ડરાવવામાં લાગેલી છે. જેના કારણે આગામી સમયમાં અમેરિકા અને ચીન વચ્ચે યુદ્ધનો ખતરો છે. ચીને CPEC અંતર્ગત પાકિસ્તાનમાં 60 અબજ ડોલરથી વધુનું રોકાણ કર્યું છે જેથી તેને અરબી સમુદ્રમાં સીધો પ્રવેશ મળી શકે. આ સાથે જ પાકિસ્તાને ભારતને સમાધાન કરવા માટે ચીન સાથે હાથ મિલાવ્યા છે. પાકિસ્તાન ચીન પાસેથી મોટા પાયે હથિયારો ખરીદી રહ્યું છે. એટલા માટે ડર છે કે ઈરાન પછી પાકિસ્તાન ચીનને લઈને અમેરિકાનું નિશાન બની શકે છે.
