રોશનીનો તહેવાર દિવાળી (Divali Festival) લોકો માટે ખુશીઓ (Happiness) લઈને આવે છે પરંતુ આ પવિત્ર તહેવાર પર ‘ઘુવડ’ (Owl) પણ અંધશ્રદ્ધાની બલિ ચઢી જાય છે. ‘ઘુવડ’ના સંરક્ષણ માટે વર્લ્ડ વાઇલ્ડલાઇફ ફંડ (WWF)-ભારતે જાગૃતિ ફેલાવવાની અને તેના શિકાર અને ચોરીને રોકવાની જરૂરિયાત વ્યક્ત કરી છે. વાસ્તવમાં ઘુવડ વિશે આ પૌરાણિક માન્યતા ભારતમાં પ્રચલિત છે કે દિવાળીના (Diwali) અવસરે આ પક્ષીનું બલિદાન આપવામાં આવે તો ધન અને સંપત્તિમાં (Wealth) વધારો થાય છે. આવી સ્થિતિમાં આ પવિત્ર તહેવાર પર ઘણા લોકો પોતાના સ્વાર્થ માટે ઘુવડનું બલિદાન આપે છે જેના કારણે દર વર્ષે મોટી સંખ્યામાં પક્ષીઓએ પોતાનો જીવ ગુમાવવો પડે છે.
WWF-India દ્વારા એક નવો લેખ કહે છે કે ભારતમાં ઘુવડની 36 પ્રજાતિઓ જોવા મળે છે અને તે તમામને ભારતના વન્યજીવ સંરક્ષણ અધિનિયમ, 1972 હેઠળ શિકાર, વેપાર અથવા કોઈપણ પ્રકારની ઉત્પીડનથી સુરક્ષિત કરવામાં આવે છે. લેખમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે કાનૂની હોવા છતાં સંરક્ષણ મળતું નથી. તે સામાન્ય રીતે જોવા મળે છે કે ઘુવડની ઓછામાં ઓછી 16 પ્રજાતિઓનું ગેરકાયદેસર રીતે ચોરી અને વેપાર કરવામાં આવે છે. આ પ્રજાતિઓમાં બાર્ન ઘુવડ, બ્રાઉન ફિશ ઘુવડ, બ્રાઉન હોક ઘુવડ, કોલર્ડ ઘુવડ, બ્લેક ઘુવડ, પૂર્વી ઘાસનું ઘુવડ, જંગલી ઘુવડ, સ્પોટેડ ઘુવડ, પૂર્વ એશિયન ઘુવડ, સ્પોટેડ ઘુવડ વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
ડબલ્યુડબલ્યુએફ-ઈન્ડિયા અનુસાર દર વર્ષે આ વિચિત્ર રિવાજને કારણે ગ્રામીણ વિસ્તારો અને નગરોમાં શ્રદ્ધા અને અંધશ્રદ્ધાને કારણે ઘુવડની બલિ ચઢાવવાની ઘટનાઓ બને છે. ઘુવડ વિશે જાગૃતિ અને ગેરસમજના અભાવને કારણે, કાયદાનું પાલન કરતી એજન્સીઓની તેના ગેરકાયદે વેપારને શોધી કાઢવા અને અટકાવવાની મર્યાદિત ક્ષમતાએ ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓને રોકવાને પડકારરૂપ બનાવી છે. તે જણાવે છે કે આ ખામીઓને દૂર કરવા અને ઘુવડના સંરક્ષણ માટે WWF-India એ સામાન્ય લોકો માટે હિન્દી અને અંગ્રેજીમાં પોસ્ટર અને આઈડી કાર્ડના રૂપમાં ઓળખના સાધનો ઉપલબ્ધ કરાવ્યા છે.
સંસ્થાએ કહ્યું છે કે ઘુવડ એ આપણી ઇકોસિસ્ટમનું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ પક્ષી છે. જે ફૂડ-ચેઇન સિસ્ટમમાં જૈવવિવિધતાનું સંતુલન જાળવવામાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે. આ શિકારી પક્ષી ઘણા હાનિકારક જંતુઓ અને તીડ ખાઈને આપણા પાક અને અનાજનું રક્ષણ કરે છે. ઘુવડને દેવી લક્ષ્મીનું વાહન કહેવામાં આવે છે. WWF-India અનુસાર અંધશ્રદ્ધાને કારણે ઘુવડની માંગ એટલી વધારે છે કે તેમના ભવિષ્ય પર ખતરો છે. તે જણાવે છે કે ઘુવડના રક્ષણ માટે જાગૃતિ ફેલાવવી જરૂરી છે કારણ કે અંધશ્રદ્ધાને કારણે તેનો શિકાર કરવામાં આવે છે અને તેની દાણચોરી કરવામાં આવે છે.
