મહારાષ્ટ્ર: નુપુર શર્મા પર ટિપ્પણી કરનાર સુપ્રીમ કોર્ટના જજ જે.બી.પારડીવાલાએ સરકારને સોશિયલ મીડિયા (Social Media) પર અંકુશ લગાવવા માટે કાયદો (Law) બનાવવાની સલાહ આપી છે. સોશિયલ મીડિયા પર વ્યક્તિગત હુમલાઓ અંગે તેમણે કહ્યું કે અર્ધસત્ય, અધૂરી માહિતી ધરાવતા લોકો અને કાયદાના શાસન, પુરાવા, ન્યાયિક પ્રક્રિયા અને સીમાઓને ન સમજતા લોકોનું વર્ચસ્વ છે. ન્યાયાધીશ જે.બી.પારડીવાલાએ કહ્યું કે, સરકારે સોશિયલ મીડિયાનું નિયમન કરવા પર વિચાર કરવો જોઈએ. તેમણે કહ્યું કે સંવેદનશીલ કેસોમાં સોશિયલ મીડિયા દ્વારા ટ્રાયલ એ ન્યાયિક પ્રક્રિયામાં અયોગ્ય હસ્તક્ષેપ છે અને સંસદે તેને નિયંત્રિત કરવા માટે કાયદો લાવવો જોઈએ.
ન્યાયાધીશે કહ્યું કે કોર્ટ રચનાત્મક ટીકા સ્વીકારે છે, પરંતુ ન્યાયાધીશો પર વ્યક્તિગત હુમલા સ્વીકાર્ય નથી. પારડીવાલાએ કહ્યું કે ભારત સંપૂર્ણ પરિપક્વ અને શિક્ષિત લોકશાહી નથી, સોશિયલ મીડિયાનો ઉપયોગ અહીં વિચારોને પ્રભાવિત કરવા માટે કરવામાં આવે છે.
કાયદો બનાવવાની પ્રક્રિયાના ત્રણ “D”
તેમણે કહ્યું કે ભારતમાં કાયદો બનાવવાની રીત એ છે કે તેની યોગ્યતાઓને રજૂ કરતા પહેલા પ્રેસમાં અને જાહેરમાં મુક્તપણે ચર્ચા કરવામાં આવે છે. જ્યારે તેને ગૃહમાં રજૂ કરવામાં આવે છે, ત્યારે તે ચૂંટાયેલા પ્રતિનિધિઓ દ્વારા ચર્ચા કરવામાં આવે છે. એકવાર તે પસાર થઈ જાય પછી, કોર્ટમાં તેની કાયદેસરતા પર પ્રશ્ન થાય છે. તેને ત્રણ “ડી’ કહી શકાય એટલે કે જાહેર ચર્ચા, સંસદીય ચર્ચા અને ન્યાયિક હુકમનામું.
કાયદાને કોર્ટમાં પડકારી શકાય છે
તે સમજાવવાની જરૂર છે કે કાયદા બનાવવામાં અદાલતો કેવી રીતે નિર્ણાયક અવાજ અને ભૂમિકા ધરાવે છે. એવી દલીલ કરવામાં આવે છે કે બ્રિટનમાં સંસદ દ્વારા પસાર કરાયેલ કાયદાને રદ કરવો અશક્ય છે કારણ કે સંસદને સંપૂર્ણ સાર્વભૌમત્વ છે. પરંતુ ભારતમાં સંસદની સત્તાઓ નિશ્ચિત છે. કાયદાકીય અક્ષમતા અને નાગરિકોના મૂળભૂત અધિકારોના આધારે કાયદાઓની માન્યતાને પડકારી શકાય છે.
કાયદાનું શાસન ભારતની વિશેષતા
આપણા દેશમાં કાયદાઓની માન્યતાને બે મુદ્દાના આધારે પડકારી શકાય છે. જો કોઈ કાયદો મૂળભૂત અધિકારનું ઉલ્લંઘન કરે છે અથવા જાહેર ભલા માટે નથી. તેના આધારે ભારતમાં અદાલતોને કાયદા અંગે નિર્ણય લેવાનો અધિકાર આપવામાં આવ્યો છે. તેમણે કહ્યું છે કે કાયદાનું શાસન ભારતીય લોકશાહીનું સૌથી વિશિષ્ટ લક્ષણ છે. જાહેર અભિપ્રાય કાયદાને આધીન હોવો જોઈએ. હું માનું છું કે કોઈપણ મુદ્દાનો નિર્ણય સુપ્રીમ કોર્ટે ફક્ત “કાયદાના શાસન” ને ધ્યાનમાં રાખીને કરવો જોઈએ. ન્યાયિક નિર્ણયો જાહેર અભિપ્રાયથી પ્રભાવિત થઈ શકતા નથી.
પોતાના ચુકાદાઓ અને અવલોકનો માટે સમાચારમાં રહેલા સુપ્રીમ કોર્ટના જજ જે.બી. પારડીવાલાએ કહ્યું છે કે “લોકોનો અવાજ ભગવાનનો અવાજ છે” એ વાક્યનું ખોટું અવતરણ કરવામાં આવ્યું છે. તે મૂળમાં નિરાશાજનક રીતે કહેવામાં આવ્યું હતું. તેનું મૂળ અવતરણ ચાર્લ મેગ્નેના સમયનું છે. આ દરમિયાન જજે કહ્યું કે લોકો શું કહેશે અને લોકો શું વિચારશે એક એવી કોયડો છે જે દરેક જજને પરેશાન કરે છે. પારડીવાલાએ એમ પણ કહ્યું હતું કે સરમુખત્યારશાહી સરકાર પણ દાવો કરી શકે છે કે તે કાયદા દ્વારા શાસન કરે છે કારણ કે કાયદા છે અને તેનું પાલન કરવામાં આવે છે. કાયદાના શાસનની બારીકાઈથી તપાસ થવી જોઈએ.
