નવી દિલ્હી: મંગળવારે અમૂલ દૂધના (Amul Milk) ભાવમાં પ્રતિ લિટર 2 રૂપિયાનો વધારો કરવામાં આવ્યો હતો. જેની અસર હજી લોકો પર થાય તે પહેલા સામાન્ય માનવીને વધુ એક મોટો આંચકો લાગ્યો છે. માર્ચ મહિનામાં ગેસ સિલિન્ડરની (Gas Cylinder) કિંમતમાં (price) પણ વધારો કરવામાં આવ્યો છે. એટલે કે માર્ચના પ્રથમ દિવસે પ્રજા પર મોંઘવારીનો બેવડો હુમલો થયો હતો. સાથે જ કોમર્શિયલ ગેસનું સિલિન્ડર 105 રૂપિયા મોંઘું કરવામાં આવ્યું છે.
મંગળવારથી નવા ભાવ અમલમાં આવ્યા છે
કોમર્શિયલ સિલિન્ડરના ભાવ વધારાના કારણે હોટલ અને રેસ્ટોરન્ટ ચલાવતા ધંધાર્થીઓના ખિસ્સા પર વધુ અસર થશે. કિંમતમાં વધારા બાદ હવે 19 કિલોનો LPG સિલિન્ડર 1 માર્ચથી એટલે કે આજથી દિલ્હીમાં 1907 રૂપિયાના બદલે 2012 રૂપિયામાં મળશે. કોલકાતામાં તે હવે 1987 રૂપિયાને બદલે 2095 રૂપિયામાં મળશે જ્યારે મુંબઈમાં તેની કિંમત હવે 1857 રૂપિયાથી વધીને 1963 રૂપિયા થઈ ગઈ છે.
ઘરેલું એલપીજી સિલિન્ડરના દરો સ્થિર
મધ્યમ વર્ગીય લોકો માટે સારી વાત એ છે કે ઘરેલુ એલપીજી સિલિન્ડરની કિંમત હજુ પણ યથાવત રાખવામાં આવી છે. 6 ઓક્ટોબર 2021 પછી તેમાં ન તો કોઈ ઘટાડો થયો કે ન તો કોઈ વધારો. જો કે આ સમયગાળા દરમિયાન ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં પ્રતિ બેરલ 102 ડોલરનો વધારો થયો હતો. આવી સ્થિતિમાં એવી સંભાવના વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે કે આગામી સમયમાં અથવા એમ કહીએ કે પાંચ રાજ્યોમાં ચાલી રહેલી વિધાનસભા ચૂંટણીના પરિણામો બાદ ઘરેલુ સિલિન્ડરની કિંમતમાં પણ વધારો થઈ શકે છે.
ઉલ્લેખીનય છે કે રશિયા-યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધને કારણે ક્રૂડ ઓઈલની કિંમત આઠ વર્ષની ટોચે પહોંચી ગઈ છે. પરંતુ તેનાથી વિપરીત ઓઈલ કંપનીઓએ પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવ સ્થિર રાખ્યા છે. તેનું મોટું કારણ ચૂંટણી છે અને નિષ્ણાતોનું માનીએ તો કંપનીઓએ ચૂંટણી પરિણામો બાદ સામાન્ય માણસના ખિસ્સા પર બોજ નાખવાની તૈયારી કરી લીધી છે.
પેટ્રોલ-ડીઝલ આટલું વધશે
એક અનુમાન પ્રમાણે યુદ્ધની અસરને કારણે, કાચા તેલની કિંમત ટૂંક સમયમાં પ્રતિ બેરલ $ 120 થી $ 150 સુધી પહોંચી શકે છે. તમને જણાવી દઈએ કે આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે જો ક્રૂડ ઓઈલની કિંમતમાં એક ડોલરનો વધારો થાય છે તો દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતમાં 50 થી 60 પૈસાનો વધારો થાય છે. આવી સ્થિતિમાં ઉત્પાદન ઘટવાથી અને પુરવઠામાં વિક્ષેપને કારણે તેની કિંમતમાં વધારો નિશ્ચિત છે અને એવી ધારણા છે કે ક્રૂડ ઓઈલ પ્રતિ બેરલ 150 ડોલર સુધી પહોંચવાને કારણે ભારતમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં 10 થી 15 રૂપિયાનો વધારો થઈ શકે છે.
ખાદ્યતેલ અને ખાતરના ભાવ વધશે
જો રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચેનું યુદ્ધ લાંબા સમય સુધી ચાલશે તો તે પહેલાથી જ મોંઘવારીથી પરેશાન ભારત માટે જબરદસ્ત ફટકાથી ઓછું નહીં હોય. દેશ યુક્રેનથી મોટા પ્રમાણમાં ખાદ્ય તેલની આયાત કરે છે. યુક્રેન સૂર્યમુખી તેલનું સૌથી મોટું ઉત્પાદક છે. ભારતની વાત કરીએ તો છેલ્લા કેટલાક સમયથી ખાદ્યતેલના ભાવ આસમાને છે અને જો યુદ્ધને કારણે સપ્લાય બંધ કરવામાં આવે તો તેની કિંમતોમાં આગ લાગી શકે છે. આ સિવાય રશિયા ભારતને પોષણ આપે છે અને યુદ્ધની સ્થિતિ વચ્ચે તેની આયાતમાં પણ અવરોધ આવી શકે છે. જો દેશમાં પહેલેથી જ યુરિયાની કટોકટી છે, તો પરિસ્થિતિ વધુ ખરાબ થશે, આ સમસ્યાની સીધી અસર ખેડૂતો પર પડશે.
એસી-ફ્રિજના ભાવ વધશે
નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધની અસર એસી અને રેફ્રિજરેટરમાં પણ મોંઘવારી સ્વરૂપે જોવા મળી શકે છે. સમજાવો કે રશિયા અને યુક્રેન નિકલ, કોપર અને આયર્ન જેવી ધાતુઓના મોટા વૈશ્વિક ઉત્પાદકો છે.આ સાથે આ બંને દેશો મોટા પાયા પર ધાતુના ઉત્પાદનો સંબંધિત આવશ્યક કાચા માલનું ઉત્પાદન અને આયાત પણ કરે છે. રશિયા પરના પ્રતિબંધોના ભયે આ ધાતુઓના ભાવમાં વધુ વધારો કર્યો છે. જેના કારણે એસી, ફ્રિજ અને વોશિંગ મશીન સહિત અન્ય ઈલેક્ટ્રીક વસ્તુઓની કિંમત વધી શકે છે. કારણ કે આ ઉત્પાદનોના ઉત્પાદનમાં મુખ્યત્વે સ્ટીલ, એલ્યુમિનિયમ જેવી ધાતુઓનો ઉપયોગ થાય છે.
ઓટોમોબાઈલ સેક્ટર પર અસર
આ સિવાય તમને જણાવી દઈએ કે દેશનું ઓટોમોબાઈલ સેક્ટર સેમિકન્ડક્ટરની અછતનો સામનો કરી રહ્યું છે. આવી સ્થિતિમાં રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધની અસર આ ક્ષેત્ર પર પડવાની ખાતરી છે. ખરેખર, યુક્રેન ઓટોમોબાઈલ ક્ષેત્રને પ્રભાવિત કરશે. તેનું કારણ એ છે કે યુક્રેન પેલેડિયમ અને નિયોનનું ઉત્પાદન કરે છે, જે ખાસ સેમિકન્ડક્ટર મેટલ છે. કાટ લાગવાની સ્થિતિમાં આ ધાતુઓના ઉત્પાદનને અસર થશે અને સેમિકન્ડક્ટરની અછતની આ કટોકટી હજુ વધુ વધશે.
નાણામંત્રીએ ચિંતા વ્યક્ત કરી
ઉલ્લેખનીય છે કે સોમવારે નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે પણ ચિંતા વ્યક્ત કરતા કહ્યું હતું કે, રુસો-યુક્રેન યુદ્ધના કારણે કૃષિ ક્ષેત્ર પર મોટી અસર પડશે. તેમણે પ્રેસ કોન્ફરન્સ દરમિયાન કહ્યું કે આ યુદ્ધને કારણે દેશમાં જરૂરી વસ્તુઓની કિંમતો પર અસર પડી શકે છે. સીતારમણે કહ્યું હતું કે કેન્દ્ર સરકાર આયાત બિલને ધ્યાનમાં રાખીને દરેક વિકાસનું મૂલ્યાંકન કરી રહી છે અને તેની નજીકથી દેખરેખ રાખી રહી છે. આ સિવાય જાપાની રિસર્ચ એજન્સી નોમુરાએ પણ કહ્યું છે કે જો યુદ્ધ આગળ વધશે તો એશિયામાં ભારતને સૌથી વધુ અસર થવાની છે.
