વારસાગત કર શું છે? હાલમાં ચાલી રહેલી લોકસભાની ચૂંટણીમાં તે અચાનક ચર્ચાનો મુદ્દો કેમ બની ગયો? શું તે એટલું કઠોર છે કે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કટ્ટર હરીફ કોંગ્રેસ પર કટાક્ષ સાથે કેન્દ્ર-મંચ પર આવવું પડ્યું: “કોંગ્રેસ કી લૂંટ જિંદગી કે સાથ ભી, જિંદગી કે બાદ ભી…? એક નિશ્ચિત છે કે દેશની 140 કરોડની વસ્તીમાંથી મોટા ભાગની બહુમતી અથવા મતદાન કરવા તૈયાર 97 કરોડ મતદારો વારસાગત કર વિશે અજાણ છે.
1950ના દાયકાથી ભારતમાં સંપત્તિ કર તરીકે ઓળખાતો હતો, જેને 1985માં તત્કાલીન વડા પ્રધાન રાજીવ ગાંધીની સરકારે નાબૂદ કર્યો હતો.ટેક્નોક્રેટમાંથી રાજકારણી બનેલા અને ઇન્ડિયન ઓવરસીઝ કોંગ્રેસના અધ્યક્ષ- કોંગ્રેસની વિદેશી પાંખના પ્રમુખ- સેમ પિત્રોડા કદાચ એ બાબતથી અજાણ હતા કે, યુએસએમાં પ્રચલિત સંસાધનોના એકત્રીકરણના માધ્યમ તરીકે વારસાગત કરની ચર્ચા કરવાની આવશ્યકતા પર આ સમયે તેમનું અવલોકન અકલ્પનીય પરિમાણનો વિવાદ ઊભો કરશે. એ હકીકતને જોતાં કે પિત્રોડા ગાંધી પરિવારના નજીકના મિત્ર છે, ત્યારે મોદી વળતો પ્રહાર કરવાની તક કેવી રીતે ચૂકી શકે? અને કોંગ્રેસ અને ગાંધી-પરિવાર તેમનો પ્રિય ચાબુક મારનાર છોકરો છે.
દેખીતી રીતે પિત્રોડા માટે ટાળી શકાય તેવા વિવાદોને જન્મ આપવા માટે નવા નથી. કદાચ ટેક્નોક્રેટ પિત્રોડા રાજકારણી પિત્રોડાપ્રત્યે અસભ્ય વ્યવહાર કરે છે. વિવાદાસ્પદ મુદ્દા પર જ્યારે પણ બોલ્યા ત્યારે તેમની સમય અને રાજકીય નિર્ણયની સમજ તેમને દગો આપે છે. ડિસેમ્બર 2023માં કરવામાં આવેલી રામ મંદિર પરની તેમની ટિપ્પણી- એવું લાગે છે કે દેશ ખોટા માર્ગ પર છે. કારણ કે, તે માત્ર રામ મંદિરની વાત કરી રહ્યો છે અને દીવા પ્રગટાવવાની વાત કરી રહ્યો છે- તે સમયે જ્યારે મોદી અયોધ્યા મંદિરના પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા સમારોહની અધ્યક્ષતા માટે તૈયારી કરી રહ્યા હતા. અને ચૂંટણી મુદ્દો બનાવીને કોંગ્રેસને મુશ્કેલીમાં મૂકી દીધી. 1984ના શીખ વિરોધી રમખાણોના સંદર્ભમાં પણ તેમની આકસ્મિક ટિપ્પણી હતી. ચાલો વર્તમાન વિવાદ પર પાછા જઈએ. ભાજપે હલ્લાબોલ કરવાની અને કોંગ્રેસને ઘેરવાની કોઈ તક ગુમાવી નથી.
એવા સમયે જ્યારે કૉંગ્રેસનો ઢંઢેરો આગળ વધી રહ્યો હતો અને મતદાનના પ્રથમ તબક્કામાં વિપક્ષ ઇન્ડિયા ગઠબંધન માટે કેટલાક ઉત્સાહજનક સંકેતો આપી રહ્યું હતું ત્યારે પીએમ મોદીએ કોંગ્રેસ સાથે મુકાબલો કરવા માટે પિત્રોડાના વારસાગત કર અવલોકનનો ઉપયોગ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. બ્રેડ અને બટરના સળગતા મુદ્દાઓથી વધુ ધ્યાન હટાવવા માટે હોઈ શકે છે.શું તેનો ઇચ્છિત પ્રભાવ પડશે? જવાબ ના છે. શું ભાજપ વારસાગત કરની વિભાવનાનો વિરોધ કરી રહ્યો છે? જવાબ ફરીથી ના છે. તે ભારતીય પરિસ્થિતિઓને અનુરૂપ છે કે નહીં તે એક અલગ ચર્ચા છે.
વારસાગત કર શું છે? નવા નિશાળીયા માટે તે એક મૃત વ્યક્તિના તેના/તેણીના કાયદેસર વારસદારોને વહેંચવામાં આવે તે પહેલાં તેનાં નાણાં અને મિલકતના કુલ મૂલ્ય પર લાદવામાં આવતો કર છે. વારસાગત કરનો હેતુ સરકાર માટે આવક પેદા કરવાનો અને સંપત્તિનું પુનઃવિતરણ કરવાનો છે. જે રીતે વડા પ્રધાન મોદીએ કોંગ્રેસ અને તેના પ્રથમ પરિવારને નિશાન બનાવીને આ કરવેરાના મુદ્દાને રાજકીય રંગ આપ્યો, તેનાથી કોઈને એ શંકા નથી રહી કે તેઓ ચૂંટણીની આવશ્યકતાઓ દ્વારા માર્ગદર્શન આપતા હતા.
શું તેઓ એ હકીકતથી વાકેફ હતા કે તેમની સરકાર 2014થી વારસાગત કર વસૂલવાના વિચાર સાથે સમયાંતરે વિચાર કરતી રહી છે? માત્ર એક ભોળો માણસ જ અનુભવશે કે તે આ હકીકતથી અજાણ છે. કેન્દ્રિય શાસન પ્રણાલીમાં તેમની સંમતિ વિના આવી દરખાસ્તની ચર્ચા કેવી રીતે થઈ શકે? દેખીતી રીતે, પ્રથમ તબક્કામાં તુલનાત્મક રીતે ઓછા મતદાન અને ભાજપ માટે પ્રતિકૂળ અહેવાલોના દાવાઓથી પરેશાન તેમણે ચૂંટણીના પછીના તબક્કાઓ માટે નક્કર મેદાન તૈયાર કરવાની વ્યૂહરચના તરીકે કોંગ્રેસ પર નિશાન સાધ્યું.
પીએમ મોદીએ એક ચૂંટણી રેલીમાં જણાવ્યું હતું, “કોંગ્રેસ મૃત્યુ પછી પણ લોકોને લૂંટે છે. કોંગ્રેસના રાજવી પરિવારના રાજકુમાર (રાહુલ ગાંધી વાંચો)ના સલાહકાર (પિત્રોડા)એ કહ્યું છે કે મધ્યમ વર્ગ પર વધુ ટેક્સ વસૂલવો જોઈએ. હવે તેઓ વધુ આગળ વધી ગયા છે. હવે કોંગ્રેસ કહે છે કે તે વારસાગત કર લાદશે અને લોકો દ્વારા તેમના માતાપિતા પાસેથી મેળવેલા હિસ્સા પર કર લાદશે.”
તેમને બહુ ઓછું સમજાયું હતું કે તેમની સરકાર અને પક્ષનું વલણ તેમણે આ મુદ્દા પર તેમના ચૂંટણી ભાષણોમાં જે કહ્યું હતું તેનાથી અલગ છે. કદાચ, કાં તો તેઓ ભૂલી ગયા હતા અથવા તેઓ જાણતા ન હતા કે 2014થી જ્યારે મોદી કેન્દ્રમાં સત્તામાં આવ્યા હતા ત્યારથી નાણા મંત્રાલય દ્વારા વારસાગત કર મુદ્દા પર વારંવાર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. તત્કાલીન નાણા રાજ્ય મંત્રી જયંત સિંહા આ વિચારના પ્રબળ સમર્થક હતા અને તેમણે આર્થિક સંસાધનોને ખતમ કરવાના ઉપાયના રૂપમાં 55 ટકા વારસાગત કર લાદવાની દલીલ પણ કરી હતી.
શું તેઓ વડા પ્રધાન અથવા એટલા જ મજબૂત નાણા પ્રધાન અને તેમના તત્કાલીન બોસ સ્વર્ગસ્થ અરુણ જેટલીની પરવાનગી વિના પોતાની રીતે વાત કરી રહ્યા હતા? અસરના દાવાઓ છે કે મોદી સરકારે 2017માં વારસાગત કર ફરીથી દાખલ કરવાની યોજના બનાવી હતી, પરંતુ શાસક પક્ષ તેમ જ વિપક્ષના સખત પ્રતિકારને ધ્યાનમાં રાખીને તેમ કરી શકી ન હતી.
વારસાગત સંપત્તિ પર ટેક્સ લગાવવાના સિંહાના વિચારને હકીકતમાં ભાજપના આઈટી સેલના રાષ્ટ્રીય સંયોજક અમિત માલવિયાનું તાત્કાલિક સમર્થન મળ્યું હતું. 10 નવેમ્બર, 2014ના રોજ એક ટ્વિટમાં માલવિયા, જેઓ ટ્રોલ્સની સારી સેનાના વડા છે-એ કહ્યું હતું કે, “હું વારસાગત કર વસૂલવાના જયંત સિન્હાના વિચારના પક્ષમાં છું.” પિત્રોડા વિવાદ છેડાયા બાદ તેમણે વારસાગત કરને સમર્થન આપતી તેમની જૂની પોસ્ટ નિશાના પર આવવા અને ખાસ કરીને કોંગ્રેસના નેતાઓ દ્વારા આ મુદ્દા પર દંભી ગણાવ્યા પછી કાઢી નાખી હતી.
આ પહેલાં માલવિયાએ પિત્રોડાની વારસાગત કર પરની ટિપ્પણીની આકરી ટીકા કરી હતી. ‘’કોંગ્રેસે ભારતનો નષ્ટ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. હવે, સેમ પિત્રોડાએ હિમાયત કરી કે અમે સખત મહેનત અને સાહસ સાથે જે કંઈ પણ બનાવીશું, તેમાંથી 50 ટકા છીનવી લેવામાં આવશે…” તેમને સહેજ પણ એ બાબતનો ખ્યાલ ન હતો કે સિંહાએ વારસાગત કર માટે 55 ટકા સીમાની દરખાસ્ત કરી હતી જેને તેમણે ( માલવિયા) સ્વયં વખાણ કર્યાં હતાં.
ઘટનાઓના રસપ્રદ વળાંકમાં વડા પ્રધાન મોદીએ તેમની પોતાની સરકારની અગાઉની દરખાસ્તો અને બીજેપી આઈટી સેલના વડાની વારસાગત કરની મજબૂત હિમાયતને અવગણીને આ મુદ્દા પર આક્રમક વલણ અપનાવ્યું. આ વિચારને અગાઉ અગ્રણી કટારલેખક આર જગન્નાથનનો ટેકો મળ્યો હતો, જેઓ શાસક વહીવટની નીતિઓ અને કાર્યક્રમો પ્રત્યે સકારાત્મક વલણ માટે જાણીતા છે. “વારસા કર એ એક વિચાર છે જેનો સમય આવી ગયો છે…” મોદી-02એ સત્તા સંભાળ્યા પછી ટાઇમ્સ ઑફ ઇન્ડિયામાં 4 જુલાઈ, 2019ના રોજ પ્રકાશિત થયેલા તેમના લેખે હેડલાઇન્સ મેળવી હતી.
હા, ભાજપે પિત્રોડાના વિચાર સાથે જોડાણ કરવાની તક ઝડપી લીધી હતી અને ચૂંટણી પહેલા અને દરમિયાન કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગે અને રાહુલ ગાંધી દ્વારા વારંવાર સંપત્તિના પુનઃવિતરણના વિચાર વિશે વાત કરવામાં આવી હતી. આનાથી એક પ્રશ્ન ઊભો થાય છે: શું કોંગ્રેસ મેનિફેસ્ટો સંપત્તિના પુનઃવિતરણનું વચન આપે છે? કોંગ્રેસના ઢંઢેરામાં ક્યાંય એવો દાવો કરવામાં આવ્યો નથી, જેમ કે ભાજપના નેતાઓ બતાવે છે કે, તે અમીરો પાસેથી સંપત્તિ જપ્ત કરશે અને ગરીબોમાં વહેંચશે. આ હકીકત હોવા છતાં કે વારસાના વિચાર પર યુપીએ શાસન દરમિયાન તત્કાલીન નાણામંત્રી પી ચિદમ્બરમ દ્વારા પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલાં વિચારો લેખકનાં પોતાના છે.
વારસાગત કર શું છે? હાલમાં ચાલી રહેલી લોકસભાની ચૂંટણીમાં તે અચાનક ચર્ચાનો મુદ્દો કેમ બની ગયો? શું તે એટલું કઠોર છે કે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ કટ્ટર હરીફ કોંગ્રેસ પર કટાક્ષ સાથે કેન્દ્ર-મંચ પર આવવું પડ્યું: “કોંગ્રેસ કી લૂંટ જિંદગી કે સાથ ભી, જિંદગી કે બાદ ભી…? એક નિશ્ચિત છે કે દેશની 140 કરોડની વસ્તીમાંથી મોટા ભાગની બહુમતી અથવા મતદાન કરવા તૈયાર 97 કરોડ મતદારો વારસાગત કર વિશે અજાણ છે.
1950ના દાયકાથી ભારતમાં સંપત્તિ કર તરીકે ઓળખાતો હતો, જેને 1985માં તત્કાલીન વડા પ્રધાન રાજીવ ગાંધીની સરકારે નાબૂદ કર્યો હતો.ટેક્નોક્રેટમાંથી રાજકારણી બનેલા અને ઇન્ડિયન ઓવરસીઝ કોંગ્રેસના અધ્યક્ષ- કોંગ્રેસની વિદેશી પાંખના પ્રમુખ- સેમ પિત્રોડા કદાચ એ બાબતથી અજાણ હતા કે, યુએસએમાં પ્રચલિત સંસાધનોના એકત્રીકરણના માધ્યમ તરીકે વારસાગત કરની ચર્ચા કરવાની આવશ્યકતા પર આ સમયે તેમનું અવલોકન અકલ્પનીય પરિમાણનો વિવાદ ઊભો કરશે. એ હકીકતને જોતાં કે પિત્રોડા ગાંધી પરિવારના નજીકના મિત્ર છે, ત્યારે મોદી વળતો પ્રહાર કરવાની તક કેવી રીતે ચૂકી શકે? અને કોંગ્રેસ અને ગાંધી-પરિવાર તેમનો પ્રિય ચાબુક મારનાર છોકરો છે.
દેખીતી રીતે પિત્રોડા માટે ટાળી શકાય તેવા વિવાદોને જન્મ આપવા માટે નવા નથી. કદાચ ટેક્નોક્રેટ પિત્રોડા રાજકારણી પિત્રોડાપ્રત્યે અસભ્ય વ્યવહાર કરે છે. વિવાદાસ્પદ મુદ્દા પર જ્યારે પણ બોલ્યા ત્યારે તેમની સમય અને રાજકીય નિર્ણયની સમજ તેમને દગો આપે છે. ડિસેમ્બર 2023માં કરવામાં આવેલી રામ મંદિર પરની તેમની ટિપ્પણી- એવું લાગે છે કે દેશ ખોટા માર્ગ પર છે. કારણ કે, તે માત્ર રામ મંદિરની વાત કરી રહ્યો છે અને દીવા પ્રગટાવવાની વાત કરી રહ્યો છે- તે સમયે જ્યારે મોદી અયોધ્યા મંદિરના પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા સમારોહની અધ્યક્ષતા માટે તૈયારી કરી રહ્યા હતા. અને ચૂંટણી મુદ્દો બનાવીને કોંગ્રેસને મુશ્કેલીમાં મૂકી દીધી. 1984ના શીખ વિરોધી રમખાણોના સંદર્ભમાં પણ તેમની આકસ્મિક ટિપ્પણી હતી. ચાલો વર્તમાન વિવાદ પર પાછા જઈએ. ભાજપે હલ્લાબોલ કરવાની અને કોંગ્રેસને ઘેરવાની કોઈ તક ગુમાવી નથી.
એવા સમયે જ્યારે કૉંગ્રેસનો ઢંઢેરો આગળ વધી રહ્યો હતો અને મતદાનના પ્રથમ તબક્કામાં વિપક્ષ ઇન્ડિયા ગઠબંધન માટે કેટલાક ઉત્સાહજનક સંકેતો આપી રહ્યું હતું ત્યારે પીએમ મોદીએ કોંગ્રેસ સાથે મુકાબલો કરવા માટે પિત્રોડાના વારસાગત કર અવલોકનનો ઉપયોગ કરવાનો પ્રયાસ કર્યો. બ્રેડ અને બટરના સળગતા મુદ્દાઓથી વધુ ધ્યાન હટાવવા માટે હોઈ શકે છે.શું તેનો ઇચ્છિત પ્રભાવ પડશે? જવાબ ના છે. શું ભાજપ વારસાગત કરની વિભાવનાનો વિરોધ કરી રહ્યો છે? જવાબ ફરીથી ના છે. તે ભારતીય પરિસ્થિતિઓને અનુરૂપ છે કે નહીં તે એક અલગ ચર્ચા છે.
વારસાગત કર શું છે? નવા નિશાળીયા માટે તે એક મૃત વ્યક્તિના તેના/તેણીના કાયદેસર વારસદારોને વહેંચવામાં આવે તે પહેલાં તેનાં નાણાં અને મિલકતના કુલ મૂલ્ય પર લાદવામાં આવતો કર છે. વારસાગત કરનો હેતુ સરકાર માટે આવક પેદા કરવાનો અને સંપત્તિનું પુનઃવિતરણ કરવાનો છે. જે રીતે વડા પ્રધાન મોદીએ કોંગ્રેસ અને તેના પ્રથમ પરિવારને નિશાન બનાવીને આ કરવેરાના મુદ્દાને રાજકીય રંગ આપ્યો, તેનાથી કોઈને એ શંકા નથી રહી કે તેઓ ચૂંટણીની આવશ્યકતાઓ દ્વારા માર્ગદર્શન આપતા હતા.
શું તેઓ એ હકીકતથી વાકેફ હતા કે તેમની સરકાર 2014થી વારસાગત કર વસૂલવાના વિચાર સાથે સમયાંતરે વિચાર કરતી રહી છે? માત્ર એક ભોળો માણસ જ અનુભવશે કે તે આ હકીકતથી અજાણ છે. કેન્દ્રિય શાસન પ્રણાલીમાં તેમની સંમતિ વિના આવી દરખાસ્તની ચર્ચા કેવી રીતે થઈ શકે? દેખીતી રીતે, પ્રથમ તબક્કામાં તુલનાત્મક રીતે ઓછા મતદાન અને ભાજપ માટે પ્રતિકૂળ અહેવાલોના દાવાઓથી પરેશાન તેમણે ચૂંટણીના પછીના તબક્કાઓ માટે નક્કર મેદાન તૈયાર કરવાની વ્યૂહરચના તરીકે કોંગ્રેસ પર નિશાન સાધ્યું.
પીએમ મોદીએ એક ચૂંટણી રેલીમાં જણાવ્યું હતું, “કોંગ્રેસ મૃત્યુ પછી પણ લોકોને લૂંટે છે. કોંગ્રેસના રાજવી પરિવારના રાજકુમાર (રાહુલ ગાંધી વાંચો)ના સલાહકાર (પિત્રોડા)એ કહ્યું છે કે મધ્યમ વર્ગ પર વધુ ટેક્સ વસૂલવો જોઈએ. હવે તેઓ વધુ આગળ વધી ગયા છે. હવે કોંગ્રેસ કહે છે કે તે વારસાગત કર લાદશે અને લોકો દ્વારા તેમના માતાપિતા પાસેથી મેળવેલા હિસ્સા પર કર લાદશે.”
તેમને બહુ ઓછું સમજાયું હતું કે તેમની સરકાર અને પક્ષનું વલણ તેમણે આ મુદ્દા પર તેમના ચૂંટણી ભાષણોમાં જે કહ્યું હતું તેનાથી અલગ છે. કદાચ, કાં તો તેઓ ભૂલી ગયા હતા અથવા તેઓ જાણતા ન હતા કે 2014થી જ્યારે મોદી કેન્દ્રમાં સત્તામાં આવ્યા હતા ત્યારથી નાણા મંત્રાલય દ્વારા વારસાગત કર મુદ્દા પર વારંવાર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. તત્કાલીન નાણા રાજ્ય મંત્રી જયંત સિંહા આ વિચારના પ્રબળ સમર્થક હતા અને તેમણે આર્થિક સંસાધનોને ખતમ કરવાના ઉપાયના રૂપમાં 55 ટકા વારસાગત કર લાદવાની દલીલ પણ કરી હતી.
શું તેઓ વડા પ્રધાન અથવા એટલા જ મજબૂત નાણા પ્રધાન અને તેમના તત્કાલીન બોસ સ્વર્ગસ્થ અરુણ જેટલીની પરવાનગી વિના પોતાની રીતે વાત કરી રહ્યા હતા? અસરના દાવાઓ છે કે મોદી સરકારે 2017માં વારસાગત કર ફરીથી દાખલ કરવાની યોજના બનાવી હતી, પરંતુ શાસક પક્ષ તેમ જ વિપક્ષના સખત પ્રતિકારને ધ્યાનમાં રાખીને તેમ કરી શકી ન હતી.
વારસાગત સંપત્તિ પર ટેક્સ લગાવવાના સિંહાના વિચારને હકીકતમાં ભાજપના આઈટી સેલના રાષ્ટ્રીય સંયોજક અમિત માલવિયાનું તાત્કાલિક સમર્થન મળ્યું હતું. 10 નવેમ્બર, 2014ના રોજ એક ટ્વિટમાં માલવિયા, જેઓ ટ્રોલ્સની સારી સેનાના વડા છે-એ કહ્યું હતું કે, “હું વારસાગત કર વસૂલવાના જયંત સિન્હાના વિચારના પક્ષમાં છું.” પિત્રોડા વિવાદ છેડાયા બાદ તેમણે વારસાગત કરને સમર્થન આપતી તેમની જૂની પોસ્ટ નિશાના પર આવવા અને ખાસ કરીને કોંગ્રેસના નેતાઓ દ્વારા આ મુદ્દા પર દંભી ગણાવ્યા પછી કાઢી નાખી હતી.
આ પહેલાં માલવિયાએ પિત્રોડાની વારસાગત કર પરની ટિપ્પણીની આકરી ટીકા કરી હતી. ‘’કોંગ્રેસે ભારતનો નષ્ટ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. હવે, સેમ પિત્રોડાએ હિમાયત કરી કે અમે સખત મહેનત અને સાહસ સાથે જે કંઈ પણ બનાવીશું, તેમાંથી 50 ટકા છીનવી લેવામાં આવશે…” તેમને સહેજ પણ એ બાબતનો ખ્યાલ ન હતો કે સિંહાએ વારસાગત કર માટે 55 ટકા સીમાની દરખાસ્ત કરી હતી જેને તેમણે ( માલવિયા) સ્વયં વખાણ કર્યાં હતાં.
ઘટનાઓના રસપ્રદ વળાંકમાં વડા પ્રધાન મોદીએ તેમની પોતાની સરકારની અગાઉની દરખાસ્તો અને બીજેપી આઈટી સેલના વડાની વારસાગત કરની મજબૂત હિમાયતને અવગણીને આ મુદ્દા પર આક્રમક વલણ અપનાવ્યું. આ વિચારને અગાઉ અગ્રણી કટારલેખક આર જગન્નાથનનો ટેકો મળ્યો હતો, જેઓ શાસક વહીવટની નીતિઓ અને કાર્યક્રમો પ્રત્યે સકારાત્મક વલણ માટે જાણીતા છે. “વારસા કર એ એક વિચાર છે જેનો સમય આવી ગયો છે…” મોદી-02એ સત્તા સંભાળ્યા પછી ટાઇમ્સ ઑફ ઇન્ડિયામાં 4 જુલાઈ, 2019ના રોજ પ્રકાશિત થયેલા તેમના લેખે હેડલાઇન્સ મેળવી હતી.
હા, ભાજપે પિત્રોડાના વિચાર સાથે જોડાણ કરવાની તક ઝડપી લીધી હતી અને ચૂંટણી પહેલા અને દરમિયાન કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગે અને રાહુલ ગાંધી દ્વારા વારંવાર સંપત્તિના પુનઃવિતરણના વિચાર વિશે વાત કરવામાં આવી હતી. આનાથી એક પ્રશ્ન ઊભો થાય છે: શું કોંગ્રેસ મેનિફેસ્ટો સંપત્તિના પુનઃવિતરણનું વચન આપે છે? કોંગ્રેસના ઢંઢેરામાં ક્યાંય એવો દાવો કરવામાં આવ્યો નથી, જેમ કે ભાજપના નેતાઓ બતાવે છે કે, તે અમીરો પાસેથી સંપત્તિ જપ્ત કરશે અને ગરીબોમાં વહેંચશે. આ હકીકત હોવા છતાં કે વારસાના વિચાર પર યુપીએ શાસન દરમિયાન તત્કાલીન નાણામંત્રી પી ચિદમ્બરમ દ્વારા પણ ચર્ચા કરવામાં આવી હતી.
– આ લેખમાં પ્રગટ થયેલાં વિચારો લેખકનાં પોતાના છે.