દેશ ટૂંક સમયમાં સ્વદેશી રીતે બનાવેલી ત્રીજી કોરોના વિરોધી રસી (Third Indian vaccine) મેળવવા જઈ રહ્યો છે. સરકારી નિષ્ણાત સમિતિની ભલામણ બાદ DCGI એ ઝાયડસ કેડિલા (zudus cadila) ની કોરોના રસી ZyCoV-D ના કટોકટીમાં ઉપયોગ માટે મંજૂરી આપી છે.
કોવાક્સિન (covaxin) પછી આ બીજી સ્વદેશી રસી છે. ખાસ વાત એ છે કે અત્યારે જ્યાં RNA રસીની હાજરી વિશ્વમાં સૌથી વધુ છે, ઝાયડસ કેડિલાની આ રસી વિશ્વની પ્રથમ DNA આધારિત રસી (DNA Vaccine) છે. તે 12 વર્ષથી વધુ ઉંમરના લોકોને આપી શકાય છે. આ રસી ત્રણ ડોઝમાં આપવામાં આવશે. કોવિડ -19 પર સેન્ટ્રલ ડ્રગ્સ સ્ટાન્ડર્ડ કંટ્રોલ ઓર્ગેનાઇઝેશન (CDCGI)ની નિષ્ણાત સમિતિએ ગુરુવારે જોયકોવ-ડીને મંજૂરી આપવા માટે ઝાયડસ કેડિલાની અરજી પર વિચાર કર્યો. ત્યારબાદ તેણે ડ્રગ કંટ્રોલર જનરલ ઓફ ઇન્ડિયાને કટોકટીના ઉપયોગ માટે મંજૂરી આપવાની ભલામણ કરી છે.
50 કેન્દ્રો પર ટ્રાયલના દાવા
ઝાયડસે દાવો કર્યો છે કે તેણે ભારતમાં રસીની સૌથી મોટી ટ્રાયલ હાથ ધરી છે. આ રસીનું 50 થી વધુ કેન્દ્રો પર પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું હતું. જો મંજૂર કરવામાં આવે તો, તે ભારતીય કંપની દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલી વિશ્વની પ્રથમ ડીએનએ રસી બની છે.
ભારતમાં છ રસીની મંજૂરી
ઝાયકોવ-ડીની મંજૂરી બાદ હવે તે દેશમાં છઠ્ઠી રસી બનશે. અત્યાર સુધી, સીરમ ઇન્સ્ટિટ્યૂટની કોવિશિલ્ડ, ભારત બાયોટેકની કોવાક્સિન, રશિયાની સ્પુટનિક-વી, અમેરિકાની મોર્ડેના અને જોન્સન એન્ડ જોહન્સનની રસી મંજૂર કરવામાં આવી છે.
દેશની ત્રીજી રસી
અમદાવાદ સ્થિત ફાર્માસ્યુટિકલ મેજર ઝાયડસ કેડિલાએ 1 જુલાઈએ ડ્રગ્સ કંટ્રોલર જનરલ ઓફ ઈન્ડિયા (DCGI) પાસે તેની રસી જોયકોવ-ડીના ઈમરજન્સી ઉપયોગ માટે મંજૂરી માંગી હતી. જો આ રસી મંજૂર કરવામાં આવે તો તે દેશમાં ઉત્પાદિત ત્રીજી રસી હશે. આ પહેલા દેશમાં કોવિશિલ્ડ અને કોવાક્સિનનો ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે.
આ રસીની ઘણી વિશેષતાઓ છે,
ઝાયકોવ-ડી ભારતીય ફાર્માસ્યુટિકલ કંપની ઝાયડસ કેડિલા દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલી રસી છે. ડીસીજીઆઈ પાસેથી મંજૂરી મળ્યા બાદ આ દેશની ત્રીજી સ્વદેશી ઉત્પાદિત રસી હોઈ શકે છે. ઘણી બાબતોમાં તેને સૌથી વિશેષ માનવામાં આવે છે. આ રસીની સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે તે વિશ્વની પ્રથમ ડીએનએ પ્લાઝમિડ રસી હશે. એટલું જ નહીં, દેશમાં સંચાલિત બાકીની કોરોના રસીઓ સિવાય, ઝાયકોવ-ડીના ત્રણ ડોઝ આપવાની જરૂર પડશે.