નવી દિલ્હી : ભારતમાં કોરોના દર્દીઓ(CORONA PATIENT)ની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. બીજી તરફ, રેમડેસિવિરના ઇન્જેક્શન(REMDESIVIR INJECTION)ને લઈને ભારે હોબાળો મચી ગયો છે. કોરોનાના વધતા જતા કેસો અને રેમડેસિવિરની વધતી માગને ધ્યાનમાં રાખીને કેન્દ્ર સરકાર (CENTRAL GOVT) દ્વારા તેના નિકાસ પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે. તેને લાવવા રાજ્યો દ્વારા વિશેષ વિમાન પણ રવાના કરાયું છે. રેમડેસિવિર અને તેના કાળા માર્કેટિંગની વધતી માંગ પછી, તેને બનાવતી ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓ દ્વારા તેની કિંમત ઘટાડવામાં આવી છે. કેડિલા(CEDILLA)એ તેના રેમેડિસિવિર ઇંજેક્શનની કિંમત 2800થી ઘટાડીને 899 રૂપિયા કરી છે. સિંજેન ઇન્ટરનેશનલ દ્વારા ભાવ 3950 રૂપિયાથી ઘટાડીને 2450 કરવામાં આવ્યા છે. આ હોવા છતાં ક્યાંક તે દસ હજારના ભાવે અને ક્યાંક 18 હજારના ભાવે વેચાઇ રહ્યા છે.
કોરોના દર્દીઓ માટે રેમેડિસિવિર ખરેખર મહત્વપૂર્ણ (IMPORTANT) છે. ડો. નીરજ નિશ્ચલ (એસોસિયેટ પ્રોફેસર, એમ્સ ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ મેડિસિન, દિલ્હી), જેમણે એક સહયોગી અખબાર સાથે વાત કરી હતી, તેમણે રેમડેસિવિર વિશે ઘણી વાતો જણાવી હતી, જે કોરોના યુગમાં જાણવી મહત્વપૂર્ણ થઇ પડે છે.
કોરોના દર્દીઓ માટે કેટલી મહત્વની છે આ દવા?
રેમડેસિવિર એ એક એન્ટિવાયરલ દવા છે. તેનો ઉપયોગ ઇબોલા રોગચાળા દરમિયાન થયો હતો. રેમડેસિવિર એ કોરોના દર્દીઓ માટે એક ચમત્કાર છે તે વિચાર ખોટો છે. મોટાભાગના કોરોના દર્દીઓને તેની જરૂર પણ હોતી નથી.
બધા દર્દીઓને તેની જરૂર છે કે કેમ ?
કોવિડના કેસને ધ્યાનમાં રાખીને, રેમડેસિવિરના કટોકટી ઉપયોગને મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. જો કે થોડા સમય પછી તેનો ઉપયોગ કોરોનાના ડરને કારણે વધ્યો છે. આ ઇન્જેક્શનનો ઉપયોગ કોરોના દર્દીઓમાં જોવા મળતા કેટલાક લક્ષણો પછી જ થવાનો હતો. તે માત્ર થોડા દર્દીઓ માટે ફાયદાકારક છે. તે વિશે આ રીતે વિચારો કે પુન:પ્રાપ્તિ(recovery)માં 5 દિવસ ઓછા થશે. જે દર્દીઓનું ઓક્સિજનનું સ્તર નીચે છે. આવા દર્દીઓ સિવાય રેમડેસિવિરની કોઈ નોંધપાત્ર અસર નથી. તેનો ઉપયોગ ફક્ત અને ફક્ત દર્દીની ક્લિનિકલ સ્થિતિના આધારે થવો જોઈએ અને સામાજિક દરજ્જાના આધારે નહીં.
આ દવા ફક્ત હોસ્પિટલોમાં જ સપ્લાય થવાની હતી, પરંતુ કેમિસ્ટમાં વેચાઇ રહી છે ?
રેમડેસિવિર એ ઈન્જેક્શનની દવા છે. જે કેટલાક દર્દીઓને જીવલેણ એલર્જી અને તેના પોતાના ઉપયોગ માટેનું કારણ પણ બની શકે છે. તેનાથી કેટલાક દર્દીઓના હૃદય અને યકૃત પર આડઅસર થઈ શકે છે.
યુ.એસ. માં આ દવાને મંજૂરી આપવામાં આવી, WHO એ કહ્યું કે કોરોના દર્દીઓ પર આ દવાની કોઈ નોંધપાત્ર અસર નથી ?
ડો.નીરજ નિશ્ચલે કહ્યું કે USFDA એ હોસ્પિટલમાં દાખલ દર્દીઓના વપરાશને મંજૂરી આપી છે પરંતુ આપણે તેનાથી સંપૂર્ણપણે અલગ છે. દર્દીઓને દાખલ કરવાની પ્રક્રિયા ત્યાં અલગ છે. જ્યાં સુધી ડબ્લ્યુએચઓની વાત છે ત્યાં સુધી આ ડ્રગને લઈને એક ટ્રાયલ ચાલી હતી જેમાં એઈમ્સ દિલ્હી પણ તેનો ભાગ હતો. રેમડેસિવિરે કોઈ ખાસ ફાયદો દર્શાવ્યો ન હતો. જ્યારે દર્દીઓમાં ઓક્સિજનનું સ્તર ઓછું હોય ત્યારે તેના ફાયદા થવાની ચર્ચા થઈ હતી, પરંતુ આના કોઈ પુરાવા નથી.
હેપેટાઇટિસ સી અને ઇબોલા દરમિયાન ઉપયોગ થાયો હતો તો શું આડઅસરો થાય છે?
રેમડેસિવિર એ એક ઇન્જેક્શન દવા છે. તેના ઉપયોગ પછી કેટલીક હળવી ફોલ્લીઓ અથવા ખંજવાળ પણ આવી શકે છે. કેટલાક કિસ્સાઓમાં, શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી થઈ શકે છે. પેટમાં દુખાવો, ઉલટી થઈ શકે છે. એક કોરોના દર્દી તેના ઉપયોગ બાદ પેટમાં દુખાવો અને તાવ વગેરે ફરિયાદ કરી શકે છે.
