ભારતના અવકાશ મિશનમાં વધુ એક ઐતિહાસિક ક્ષણ આવવાની છે. ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લા જેમણે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) પર 18 દિવસ વિતાવ્યા હતા હવે પૃથ્વી પર પાછા આવવા નિકળી ગયા છે. શુભાંશુ શુક્લા અને તેમની ટીમ ડ્રેગન અવકાશયાનમાં સવાર છે અને અવકાશ મથકમાંથી અનડોકિંગ લગભગ 4:50 વાગ્યે (ભારતીય સમય) થયું. આ મિશન ભારત સાથે હંગેરી અને પોલેન્ડ માટે પણ અવકાશમાં પાછા ફરવાનું ચિહ્ન છે કારણ કે આ દેશોએ ચાર દાયકા પછી ફરીથી અવકાશમાં ભાગ લીધો છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) માં 18 દિવસ વિતાવ્યા પછી ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લા સોમવારે પૃથ્વી પર પાછા ફરવા માટે રવાના થઈ ચુક્યા છે. શુક્લા રાકેશ શર્મા (1984) પછી અવકાશમાં મુસાફરી કરનાર બીજા ભારતીય અવકાશયાત્રી છે. એક્સિઓમ સ્પેસે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે પૃથ્વી પર 22.5 કલાકની મુસાફરી પછી ક્રૂ સવારે 4:31 વાગ્યે (મંગળવાર ભારતીય સમય મુજબ બપોરે 3:01 વાગ્યે) કેલિફોર્નિયા કિનારે ઉતરવાની અપેક્ષા છે.
સમગ્ર પ્રક્રિયા સ્વચાલિત હશે
આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથકથી ડ્રેગન અવકાશયાનને અલગ કરવાની પ્રક્રિયા સંપૂર્ણપણે સ્વચાલિત હશે. અનડોકિંગ પછી ડ્રેગન એન્જિન ચોક્કસ પ્રક્રિયાઓમાંથી પસાર થશે જેથી જરૂરી ઊર્જા ઉત્પન્ન થાય જેથી તે આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથકથી સુરક્ષિત રીતે દૂર થઈ શકે અને પૃથ્વી પર પ્રવેશની પ્રક્રિયા શરૂ કરી શકે.
પૃથ્વી પર પાછા ફરવામાં કેટલો સમય લાગશે?
પૃથ્વી પર પાછા ફરતી વખતે અવકાશયાન લગભગ 1,600 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાનનો સામનો કરશે. પેરાશૂટ બે તબક્કામાં કામ કરશે. પ્રથમ તબક્કામાં સ્થિરતા પેરાશૂટ લગભગ 5.7 કિલોમીટરની ઊંચાઈએ કામ કરશે અને પછી બીજા તબક્કામાં મુખ્ય પેરાશૂટ લગભગ બે કિલોમીટરની ઊંચાઈએ કામ કરશે. અવકાશયાન ‘અનડોકિંગ’ પછી લગભગ 22.5 કલાક પછી કેલિફોર્નિયાના દરિયાકાંઠે ઉતરશે તેવી અપેક્ષા છે અને અવકાશ કેપ્સ્યુલને ખાસ જહાજ દ્વારા પાછું લાવવામાં આવશે.
પરત આવ્યા પછી શું થશે?
અવકાશયાત્રીઓએ પૃથ્વીના પર્યાવરણની અનુકૂળ સ્થિતિમાં પાછા ફરવા માટે પુનર્વસનમાં લગભગ સાત દિવસ પસાર કરવા પડશે. અવકાશયાત્રીઓએ અવકાશ મથક પર વજનહીનતાની વિરુદ્ધ પૃથ્વીના ગુરુત્વાકર્ષણના પ્રભાવ હેઠળ જીવનને સમાયોજિત કરવું પડશે. શુક્લા માટે આ એક ઐતિહાસિક યાત્રા રહી છે જે ISS ની મુલાકાત લેનારા પ્રથમ ભારતીય બન્યા છે.
