પીએમ મોદીએ અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં જીત બદલ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને અભિનંદન પાઠવ્યા છે. બંને નેતાઓ વચ્ચે ફોન પર વાતચીત થઈ હતી. દરમિયાન ટ્રમ્પે કહ્યું કે તેઓ ભારતને સાચો મિત્ર માને છે. તેમણે વિશ્વ શાંતિ માટે ભારત સાથે મળીને કામ કરવાની વાત કરી હતી.
અમેરિકામાં બુધવારે આવેલા પરિણામોમાં ટ્રમ્પને રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે જરૂરી 270 ઈલેક્ટોરલ વોટ સામે 295 વોટ મળ્યા હતા. એરિઝોના અને નેવાડામાં મોડે સુધી મતગણતરી ચાલી હતી. બંને રાજ્યોમાં કુલ 17 ઈલેક્ટોરલ વોટ છે. અહીં પણ ટ્રમ્પ આગળ હતા. ઈલેક્ટોરલ કોલેજ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી કરે છે. ટ્રમ્પની રિપબ્લિકન પાર્ટીને 50 રાજ્યોની 538 બેઠકોમાંથી 295 બેઠકો મળી છે. ડેમોક્રેટિક પાર્ટીના ઉમેદવાર કમલા હેરિસ સખત સ્પર્ધા આપવા છતાં માત્ર 226 સીટો જીતી શક્યા.
ટ્રમ્પ 2016માં પ્રથમ વખત પ્રમુખ બન્યા હતા અને 2020માં જો બિડેન સામે હારી ગયા હતા. તાજેતરના પરિણામો પછી ટ્રમ્પ બીજા વિશ્વ યુદ્ધ પછીના પ્રથમ રાજકારણી છે જે 4 વર્ષના અંતરાલ પછી ફરીથી રાષ્ટ્રપતિ બન્યા છે. રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં મહિલા ઉમેદવારને બે વખત હરાવનાર ટ્રમ્પ અમેરિકાના ઇતિહાસમાં પ્રથમ નેતા છે. એક રસપ્રદ તથ્ય એ છે કે 2016 અને 2024 સિવાય ક્યારેય કોઈ મહિલાએ રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણી લડી નથી. ટ્રમ્પ બંને વખત ચૂંટણી જીત્યા છે.
અમેરિકામાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના ફરી ચૂંટાયા બાદ સમગ્ર વિશ્વની નજર રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ કેવો વળાંક લઈ શકે છે તેના પર છે. જોકે રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ટ્રમ્પની ચૂંટણીની જાહેરાત બાદ તરત જ ઝેલેન્સકીએ ટ્રમ્પને અભિનંદન પાઠવ્યા હતા અને આશા વ્યક્ત કરી હતી કે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધમાં શાંતિ સ્થાપિત થશે. સાથે જ રાષ્ટ્રપતિ પુતિનની ક્રેમલિન ઓફિસે પણ કહ્યું છે કે જો અમેરિકા ઈચ્છે તો મોસ્કો વાતચીતનો વિકલ્પ ખુલ્લો રાખશે. પરંતુ રશિયાએ એમ પણ કહ્યું કે જ્યારે ટ્રમ્પ જાન્યુઆરીમાં સત્તા સંભાળશે ત્યારે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ પર અમેરિકાની નવી નીતિ શું હશે તેના પર તે નજર રાખી રહ્યું છે. અગાઉ ક્રેમલિને આ અંગે વધુ કંઈ કહેવાનો ઈન્કાર કર્યો હતો.
રાષ્ટ્રપતિ તરીકે ચૂંટાયા પહેલા તેમના સમગ્ર ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન ટ્રમ્પે વારંવાર જાહેરાત કરી હતી કે જો તેઓ આ વખતે જીતશે તો તેઓ એક દિવસમાં રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધનો અંત લાવી શકે છે. તેમણે પોતાને એક વાટાઘાટકાર તરીકે કલ્પના કરી હતી જે શાંતિ સોદો કરી શકે છે. જ્યારે ટ્રમ્પે આ યુદ્ધને કેવી રીતે સમાપ્ત કરશે તે અંગે કોઈ ચોક્કસ વિગતો આપી નથી. તેમના સાથી અને વાઇસ પ્રેસિડેન્ટ-ચૂંટાયેલા જે.ડી. વેન્સે સૂચવ્યું હતું કે આવા સોદામાં વર્તમાન રેખાઓ સાથે ડિમિલિટરાઇઝ્ડ ઝોન બનાવવાનો સમાવેશ થાય છે, એટલે કે ક્રિમિયા, લુહાન્સ્ક, ડોનેટ્સક, ખેરસન અને ઝાપોરિઝિયા સહિતના મુખ્ય વિસ્તારો પર યુક્રેન નિયંત્રણ ગુમાવશે. નિષ્ણાતો કહે છે કે દરખાસ્ત કોઈપણ પ્રાદેશિક છૂટ માટે યુક્રેનિયન પ્રતિકારનો વિરોધાભાસ કરે છે જો ટ્રમ્પ આવી દરખાસ્ત માટે દબાણ કરે તો પ્રાથમિકતાઓમાં સંભવિત સંઘર્ષ સૂચવે છે.
ટ્રમ્પ અંગે પુતિન અને ઝેલેન્સકીનો શું મત છે?
ઝેલેન્સ્કી કહે છે કે તે ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પના “બળ દ્વારા શાંતિ સ્થાપવાની” દ્રષ્ટિની પ્રશંસા કરે છે. ટ્રમ્પની જીત પછી યુક્રેનિયન રાષ્ટ્રપતિએ એક પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું કે સમાપ્તિ માટેની પદ્ધતિઓ પર વિગતવાર ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. ઝેલેન્સકીએ જણાવ્યું હતું કે યુક્રેન પરસ્પર ફાયદાકારક રાજકીય અને આર્થિક સહયોગ વિકસાવવામાં રસ ધરાવે છે જે બંને દેશોને લાભ કરશે. બીજી તરફ રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ પુતિને હજુ સુધી ટ્રમ્પને તેમની જીત પર અભિનંદન આપ્યા નથી. જોકે ક્રેમલિને નિશ્ચિતપણે કહ્યું છે કે તે વાતચીતનો વિકલ્પ ખુલ્લો રાખશે. પરંતુ ભવિષ્યમાં ટ્રમ્પ પ્રશાસન યુક્રેન પર શું નીતિઓ અપનાવે છે તે જોયા બાદ જ રશિયા કેટલાક નિર્ણય લેશે.
