કેન્દ્ર સરકારે લદ્દાખના આબોહવા કાર્યકર્તા સોનમ વાંગચુકની બિન-લાભકારી સંસ્થાની FCRA નોંધણી રદ કરી છે. એવો આરોપ છે કે NGOએ વારંવાર વિદેશી ભંડોળને નિયંત્રિત કરતા કાયદાનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. વાંગચુક દ્વારા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશને રાજ્યનો દરજ્જો આપવાની માંગણી સાથે હિંસક વિરોધ પ્રદર્શનનું નેતૃત્વ કર્યાના 24 કલાક પછી આ કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. ગૃહ મંત્રાલયે સ્ટુડન્ટ્સ એજ્યુકેશનલ એન્ડ કલ્ચરલ મૂવમેન્ટ ઓફ લદ્દાખ (SECMOL)નું FCRA લાઇસન્સ રદ કર્યું, જે સોનમ વાંગચુક સાથે સંકળાયેલ છે.
અગાઉ સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ ઇન્વેસ્ટિગેશન દ્વારા વાંગચુક સાથે જોડાયેલા સંગઠનો દ્વારા FCRA (વિદેશી યોગદાન નિયમન) કાયદાના કથિત ઉલ્લંઘનની તપાસ શરૂ કરવામાં આવી હતી. એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે પ્રારંભિક તપાસ કેટલાક સમયથી ચાલી રહી હતી પરંતુ આ કેસમાં હજુ સુધી કોઈ FIR દાખલ કરવામાં આવી નથી.
સોનમ વાંગચુકે ૧૯૮૮માં આ સંગઠનની સ્થાપના કરી હતી
લદ્દાખના વિદ્યાર્થી શૈક્ષણિક અને સાંસ્કૃતિક ચળવળની સ્થાપના ૧૯૮૮માં સોનમ વાંગચુકે કરી હતી. આ સંગઠન લદ્દાખમાં શિક્ષણ સુધારણા, પર્યાવરણીય સંરક્ષણ અને સાંસ્કૃતિક પ્રવૃત્તિઓના ક્ષેત્રોમાં કામ કરી રહ્યું છે. આ સરકારી પગલાથી લદ્દાખમાં રાજકીય અને સામાજિક ઉથલપાથલ વધુ તીવ્ર બની છે. લદ્દાખની પર્યાવરણીય અને બંધારણીય માંગણીઓના હિમાયત માટે વાંગચુક પહેલાથી જ સમાચારમાં છે.
ગૃહ મંત્રાલયના આરોપો
તાજેતરમાં વાંગચુકે ૧૦ સપ્ટેમ્બરના રોજ લદ્દાખને છઠ્ઠી અનુસૂચિમાં સમાવવા અને રાજ્યનો દરજ્જો મેળવવાની માંગણી સાથે ભૂખ હડતાળ શરૂ કરી હતી. દરમિયાન બુધવારે (૨૪ સપ્ટેમ્બર, ૨૦૨૫) ના રોજ આ પ્રદેશમાં ૧૯૮૯ પછીની સૌથી ગંભીર હિંસા જોવા મળી હતી જેમાં યુવાનોએ ભાજપ મુખ્યાલય અને હિલ કાઉન્સિલ પર હુમલો કર્યો હતો અને વાહનોને આગ ચાંપી હતી. પરિસ્થિતિને કાબૂમાં લેવા માટે પોલીસ અને અર્ધલશ્કરી દળોએ ટીયર ગેસનો ઉપયોગ કરવો પડ્યો હતો. અથડામણમાં ચાર વિરોધીઓ માર્યા ગયા હતા અને ૩૦ પોલીસકર્મીઓ સહિત ૮૦ થી વધુ લોકો ઘાયલ થયા હતા.
ગૃહ મંત્રાલયનું નિવેદન
ગૃહ મંત્રાલયે એક નિવેદન જારી કરીને જણાવ્યું હતું કે સોનમ વાંગચુકે પોતાના ભડકાઉ નિવેદનોથી ટોળાને ઉશ્કેર્યા હતા. હિંસક ઘટનાઓ વચ્ચે તેમણે પરિસ્થિતિને કાબુમાં લેવા માટે કોઈ નોંધપાત્ર પ્રયાસ કર્યા વિના ઉપવાસ તોડ્યો અને એમ્બ્યુલન્સમાં પોતાના ગામ જવા રવાના થયા.
