બર્લિન: યુરોપ(Europe) ઊર્જા સંકટ(Energy Crisis)નો સામનો કરવા માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યું છે જે બ્લેકઆઉટ, આર્થિક પતન અને રોજગારની ગંભીર સમસ્યાઓ તરફ દોરી શકે છે. રશિયા(Russia)એ ફરી એકવાર યુરોપને ગેસ(Gas) સપ્લાય(Supplies) સંપૂર્ણપણે બંધ(Cutoff) કરી દીધો છે. આનું કારણ રશિયન ગેસ કંપની ગેઝપ્રોમ દ્વારા ટેક્નિકલ સમસ્યાને કારણભૂત ગણવામાં આવી છે. રશિયાએ એમ પણ કહ્યું છે કે તેને સમસ્યા દૂર કરનારાઓ મળી રહ્યા નથી, તેથી તેને આ પગલું ભરવાની ફરજ પડી છે.
યુરોપ દાયકાઓથી ગેસ માટે રશિયા પર નિર્ભર
યુરોપ વર્ષોથી ફેક્ટરીઓ ચલાવવા, વીજળી ઉત્પન્ન કરવા અને ઘરોને ગરમ રાખવા માટે રશિયા પર નિર્ભર છે. રશિયા દ્વારા ગેસ સપ્લાય બંધ કર્યા બાદ યુરોપિયન ખંડે ખૂબ જ મુશ્કેલ પરિસ્થિતિનો સામનો કરવો પડ્યો છે. રશિયાએ યુક્રેન પર યુદ્ધ લાદ્યું અને પશ્ચિમી દેશોએ તેના પર પ્રતિબંધો લાદ્યા ત્યારથી રશિયા આ ગેસનો હથિયાર તરીકે ઉપયોગ કરી રહ્યું છે. રશિયા ઈચ્છે છે કે પશ્ચિમી દેશો મોસ્કો પર લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધો બિનશરતી રીતે હટાવી લે, જ્યારે યુરોપ અને અમેરિકા સહિત અન્ય કેટલાક દેશો આમ કરવાનો ઈન્કાર કરી રહ્યા છે.
યુરોપે રશિયા પર એનર્જી બ્લેકમેલિંગનો આરોપ લગાવ્યો
રશિયા દ્વારા યુરોપને ગેસનો પુરવઠો અટકાવવાને કારણે યુરોપમાં ઉર્જા સંકટ પૂરજોશમાં છે. યુરોપીયન અધિકારીઓનું કહેવું છે કે તે એનર્જી બ્લેકમેલ છે, જેનો ઈરાદો EUને દબાણ કરવા અને તોડવાનો છે. રશિયા દ્વારા નોર્ડ સ્ટ્રીમ 1 પાઇપલાઇનના અવરોધનો અર્થ એ છે કે રશિયન ગેસ શિપમેન્ટ એક વર્ષ પહેલા કરતા 89 ટકા ઘટ્યું છે. યુક્રેને કટોકટી પહેલા યુરોપના 40 ટકા કુદરતી ગેસનો પુરવઠો પૂરો પાડ્યો હતો, તેથી 89 ટકા ગેસ કાપ સમજી શકાય તેવું છે.
રશિયાએ 89 ટકા ગેસ સપ્લાય બંધ કર્યો
નોંધનીય છે કે છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયાથી નોર્ડ સ્ટ્રીમ વન પાઈપલાઈનમાંથી માત્ર 20 ટકા ગેસ ક્ષમતા જર્મની મારફતે યુરોપમાં સપ્લાય કરવામાં આવી રહી હતી. જોકે હવે તે ઘટીને 11 ટકા થઈ ગયો છે. રશિયાએ યુક્રેનમાં યુદ્ધની શરૂઆત પહેલા ગયા ઉનાળાની શરૂઆતમાં ગેસ કાપવાનું શરૂ કર્યું હતું. જેના કારણે ગેસના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થયો હતો. આ કાપને કારણે નેચરલ ગેસના ભાવમાં વધારો થયો છે, જેણે છેલ્લા કેટલાક અઠવાડિયામાં રેકોર્ડ બનાવ્યા છે. ગયા ઉનાળાથી રશિયન પુરવઠાની ધીમી ગતિને જોતાં, નિષ્ણાતો કહે છે કે યુરોપને આ શિયાળામાં શૂન્ય રશિયન ગેસ માટે તૈયાર રહેવાની જરૂર છે.
યુરોપમાં ઉર્જા સંકટ વધી શકે છે
યુરોપિયન ગેસ સપ્લાય પરના વધુ નિયંત્રણો પછી ઉર્જા સંકટ વધવાની ધારણા છે, જેણે ગયા ઓગસ્ટથી જથ્થાબંધ ગેસના ભાવમાં 400% થી વધુનો વધારો કર્યો છે. તેનાથી ગ્રાહકો અને વ્યવસાયો માટે જીવનના ખર્ચની પીડાદાયક કટોકટી થઈ છે અને સરકારોને બોજ હળવો કરવા માટે અબજો ખર્ચ કરવાની ફરજ પડી છે. ખોરાક, બળતણ અને ઉપયોગિતાઓના ખર્ચમાં વધારો થતાં ગ્રાહકો પાસે ખર્ચ કરવા માટે પહેલેથી જ ઓછી આવક છે. હવે રશિયન ઊર્જાનો સંપૂર્ણ કટ-ઓફ પહેલેથી જ મુશ્કેલીમાં મુકાયેલી અર્થવ્યવસ્થાને વધુ ગંભીર ફટકો આપી શકે છે.
કંપનીઓ એશિયન દેશોમાં જઈ શકે છે
ગેસ સપ્લાયનો અભાવ પીગળેલી ધાતુ અથવા કાચ ધરાવતાં સાધનોને બરબાદ કરી શકે છે અને લાંબા ગાળે ઉર્જા સંબંધિત વ્યવસાય ધરાવતી કંપનીઓ યુરોપ છોડીને એશિયન દેશોમાં જઈ શકે છે. આ સિવાય યુરોપની સ્થિતિને ખરાબથી ખરાબ કરવા પાછળ ઘણા પરિબળો સામેલ છે. યુરોપમાં રેકોર્ડબ્રેક ગરમીના કારણે નદીઓ અને જળાશયોમાં પાણી ઓસરી ગયા છે. ફ્રાન્સના પરમાણુ પાવર પ્લાન્ટનો કાફલો કાં તો બંધ થઈ ગયો છે અથવા અડધી તાકાતથી ચાલી રહ્યો છે. ગરમીના મોજાએ પાવર પ્લાન્ટ્સને ઠંડુ કરવા માટે નદીના પાણીનો ઉપયોગ મર્યાદિત કર્યો છે.