નવી દિલ્હી: T20 ટીમોને હવે 4 વધારાના ખેલાડીઓ રાખવાનો વિકલ્પ આપવામાં આવી શકે છે, જેથી મેચ (Match) દરમિયાન પ્લેઈંગ ઈલેવનમાં ફેરફાર કરી શકાય. પ્લેઈંગ ઈલેવનમાં ફેરફાર બાદ જે ખેલાડીને લેવામાં આવશે તે ઈમ્પેક્ટ પ્લેયર (Impact player) કહેવાશે. મેચ દરમિયાન બંને ટીમો માત્ર એક જ વાર તેનો ઉપયોગ કરી શકશે. BCCI હાલમાં 11 ઓક્ટોબરથી શરૂ થનારી સૈયદ મુશ્તાક અલી ટ્રોફીમાં (Syed Mushtaq Ali Trophy) પ્રાયોગિક ધોરણે આ નિયમ લાગુ કરી રહ્યું છે. એક રિપોર્ટ્સ અનુસાર, BCCIએ આ અંગે તમામ રાજ્ય એસોસિએશનોને એક પરિપત્ર મોકલ્યો છે.
ચાલો સમજીએ કે ઇમ્પેક્ટ પ્લેયરનો નિયમ કેવી રીતે લાગુ કરવામાં આવશે
- ટોસ પહેલા, ટીમોએ 11 ખેલાડીઓ તેમજ ચાર પ્રભાવશાળી ખેલાડીઓના નામ આપવાના રહેશે. ટીમોએ ફિલ્ડ અમ્પાયર અને ચોથા અમ્પાયરને જાણ કરવાની રહેશે. મેચ દરમિયાન સસ્પેન્ડેડ પ્લેયરની જગ્યાએ ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરનો ઉપયોગ કરી શકાતો નથી. બંને ઇનિંગ્સની 14મી ઓવર પહેલા ઇમ્પેક્ટ પ્લેયરનો ઉપયોગ કરી શકાય છે.
- જે ખેલાડીને મેચની વચ્ચે બહાર લાવવામાં આવે છે અને ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરને લાવવામાં આવે છે તેને આખી મેચ માટે ગ્રાઉન્ડની અંદર પરત લાવવામાં આવશે નહીં. તે વધારાના ખેલાડી તરીકે ફિલ્ડિંગ પણ કરી શકતો નથી.
- બેટિંગ ટીમ પતન અથવા વિરામ દરમિયાન ઇમ્પેક્ટ પ્લેયરનો ઉપયોગ કરી શકશે. તેને બેટિંગ માટે મોકલી શકાય છે, પરંતુ તે જે ખેલાડી વતી જોડાશે તે મેચમાં ફિલ્ડિંગ દરમિયાન આવી શકશે નહીં.
- જો બોલિંગ દરમિયાન કોઈ ટીમ એવા બોલરની જગ્યાએ ઈમ્પેક્ટ પ્લેયર લાવે કે જેણે તેની આખી ઓવર પણ પૂરી કરી હોય, તો તે ઈમ્પેક્ટ પ્લેયરને અસર કરશે નહીં. ઈમ્પેક્ટ પ્લેયર 4 ઓવર પણ ફેંકી શકશે.
- ગયા વર્ષે સૈયદ મુશ્તાક અલી ટ્રોફી તમિલનાડુએ જીતી હતી.
અત્યારે શું છે નિયમ
T20માં ટીમોએ પ્લેઈંગ ઈલેવનના ખેલાડીઓની સાથે 12મા ખેલાડીનું નામ પણ આપવું પડશે. 12મા ખેલાડીનો ઉપયોગ ટીમો દ્વારા ફિલ્ડિંગ દરમિયાન કરવામાં આવે છે, પરંતુ 12મો ખેલાડી ન તો બેટિંગ કરી શકે છે, ન તો બોલિંગ કરી શકે છે કે ન તો વિકેટ રાખી શકે છે.
બિગ બેશ લીગમાં લાગુ છે આ નિયમ?
ઓસ્ટ્રેલિયાની X ફેક્ટર નામની T20 લીગ બિગ બેશમાં લાગુ છે. આમાં દરેક ટીમ પ્રથમ દાવની 10મી ઓવર પહેલા પ્લેઇંગ-11માં 12મા કે 13મા ખેલાડીને સામેલ કરી શકે છે. આ દરમિયાન, તે એવા ખેલાડીઓને બદલી શકાય છે જેઓ એક ઓવરથી વધુ બેટિંગ અથવા બોલિંગ કરતા નથી.
ICC નો સુપર સબ નિયમ નિષ્ફળ ગયો છે
ઇન્ટરનેશનલ ક્રિકેટ કાઉન્સિલે 2005 માં સુપર પેટા નિયમ લાગુ કર્યો હતો. આ અંતર્ગત ટીમોને 12મા ખેલાડીને રાખવાની છૂટ આપવામાં આવી હતી. મેચ દરમિયાન પ્લેઇંગ ઇલેવનમાંના એક ખેલાડીની જગ્યાએ ટીમો તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે. આ નિયમ હેઠળ સુપર સબને માત્ર એક જ કામ કરવાની છૂટ હતી. એટલે કે, બેટ્સમેન માટે સુપર સબ લાવવામાં આવ્યો છે, જેથી તે બેટિંગ કરી શક્યો હોત. બોલિંગ કરી શક્યા નહીં. જો બોલર તરીકે સામેલ કરવામાં આવે તો તે માત્ર બોલિંગ કરી શકે છે. તેને મેદાનમાં ઉતરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી. આ નિયમને ICC દ્વારા 9 મહિના પછી જ નાબૂદ કરવામાં આવ્યો હતો.
