નવી દિલ્હી: રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ ફરી એકવાર રેપો રેટમાં 0.50 ટકાનો વધારો કર્યો છે. જેથી રેપો રેટ 4.90 ટકા પર પહોંચી ગયો છે. બુધવારે RBIની દ્વિ-માસિક બેઠક પૂર્ણ થતા બેંકના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે ભારતની વર્તમાન આર્થિક સ્થિતિ પર એક અહેવાલ રજૂ કર્યો હતો. ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે (Shaktikant Das) કહ્યું કે મીટિંગમાં પોલિસી વ્યાજ દર (Interest rate) અથવા રેપો રેટમાં (Repo Rate) 50 બેસિસ પોઈન્ટ અથવા 0.50 ટકાનો વધારો કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો હતો. તેમણે જણાવ્યું હતું કે સપ્લાય ચેઇનમાં વિક્ષેપ અને આવશ્યક ચીજવસ્તુઓના આસમાને પહોંચતા ભાવોએ વ્યાજદરમાં વધારો કરવાની ફરજ પડી છે.
અપેક્ષા કરતા વધારે
નોંધનીય છે કે આ પહેલા મે મહિનામાં દેશમાં વધતી મોંઘવારી પર અંકુશ લગાવવા માટે આરબીઆઈએ કોઈ પૂર્વ સૂચના વિના MPCની બેઠકનું આયોજન કર્યું હતું અને તેમાં રેપો રેટમાં 0.40 ટકાનો વધારો કરવાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. આ પછી, 2020 થી 4 ટકાના ઐતિહાસિક નીચલા સ્તરે રહ્યા પછી, આ દરો અચાનક વધીને 4.40 ટકા થઈ ગયા. આ વધારા બાદ આરબીઆઈના ગવર્નરે જૂનમાં યોજાનારી બેઠકમાં રેપો રેટમાં વધુ વધારો કરવાના સંકેત પણ આપી દીધા હતા.
વધતી જતી મોંઘવારી ટાંકવામાં આવી છે
એમપીસીની બેઠકમાં લેવાયેલા પરિણામો જાહેર કરતાં RBI ગવર્નરે કહ્યું કે દેશમાં ફુગાવો સતત વધી રહ્યો છે અને વૈશ્વિક ઘટનાક્રમને કારણે સપ્લાય ચેઇન પર ખરાબ અસર પડી છે. આ વધતી જતી મોંઘવારીને અંકુશમાં લેવા માટે આરબીઆઈએ કડક પગલાં ભરવા પડશે. ઉલ્લેખનીય છે કે, દેશમાં છૂટક ફુગાવો એપ્રિલમાં આઠ વર્ષની ટોચે પહોંચીને 7.79 ટકા પર પહોંચી ગયો છે, જ્યારે જથ્થાબંધ ફુગાવો 15 ટકાને પાર કરી ગયો છે. આ સાથે તેમણે દેશમાં ક્રૂડ ઓઈલની વધતી કિંમતો અને ટામેટાના આસમાનને આંબી રહેલા ભાવનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હતો.
MSF વધીને 5.15 ટકા થયો છે
RBI ગવર્નરે કહ્યું કે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધે મોંઘવારી વધવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી છે. પરંતુ તેમ છતાં દેશની અર્થવ્યવસ્થા રિકવરીના માર્ગ પર છે. રેપો રેટમાં વધારાની સાથે, RBIએ MSF 50 bps વધારીને 5.15 ટકા, સ્ટેન્ડિંગ ડિપોઝિટ ફેસિલિટી (SDF) 4.65 ટકા કરી છે.
હોમ-ઓટો સહિત અન્ય લોન મોંઘી છે
RBIના આ નિર્ણય બાદ લોન લેનારા ગ્રાહકોને મોટો ઝટકો લાગ્યો છે, કારણ કે રેપો રેટમાં વધારાને કારણે હોમ, ઓટો અને પર્સનલ લોન સહિત તમામ પ્રકારની લોન મોંઘી થઈ જશે અને ગ્રાહકોની EMI વધશે. એટલે કે હવે EMI તમારા ખિસ્સા કરતા વધુ પૈસા ખર્ચશે. રાજ્યપાલ શક્તિકાંત દાસે કહ્યું છે કે અત્યાર સુધી જે રીતે ભૌગોલિક-રાજકીય પરિસ્થિતિ ઊભી થઈ છે, તેની વચ્ચે આવો નિર્ણય લેવો ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતો.
ફુગાવાનો દર 6.7 ટકા હોવાનો અંદાજ છે
આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે જણાવ્યું છે કે આરબીઆઈએ લાંબા સમય સુધી રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને કારણે ભૌગોલિક રાજકીય પરિસ્થિતિઓને ટાંકીને ભારતના ફુગાવાના અનુમાનને અગાઉના 5.7 ટકાથી સુધારીને 6.7 ટકા કર્યો છે. વૈશ્વિક સ્તરે કોમોડિટીના ભાવ દબાણ હેઠળ છે. RBIએ FY23 GDP વૃદ્ધિ અનુમાન 7.2% પર જાળવી રાખ્યું, જોખમો સમાનરૂપે સંતુલિત કરવામાં આવી રહ્યું છે.
