મધ્યપ્રદેશ : મધ્યપ્રદેશનો (Madhya Pradesh) ધાર (Dhar) જિલ્લો એક ખતરનાક દુર્ઘટનાના આરે છે. એમપીના ધારમાં ડેમ (Dam) લીકેજ (leakage) થવાથી સમગ્ર સરકાર અને વહીવટીતંત્રમાં ખળભળાટ મચી ગયો છે. ડેમમાં લીકેજ થવાથી વિસ્તારના લોકોમાં ભયનો માહોલ છે. આવી સ્થિતિમાં મધ્યપ્રદેશ સરકારના મંત્રી રાજવર્ધન સિંહ દાત્તીગાંવએ સ્વીકાર્યું છે કે ડેમના લીકેજ કેસમાં કોન્ટ્રાક્ટરની ગંભીર ખામી છે. દોષિતો સામે ચોક્કસ પગલાં લેવામાં આવશે.
ધાર જિલ્લાના ધરમપુરી તાલુકામાં ભરૂડપુરા અને કોઠીડા વચ્ચે કરમ નદી પર રૂ. 304 કરોડના ખર્ચે બાંધવામાં આવી રહેલો ડેમ ફાટવાનો ભય ઉભો થયો છે. ધાર ડેમમાં લીકેજ વચ્ચે સેનાએ મોરચો સંભાળ્યો છે. એનડીઆરએફની 3 ટીમ અને એસડીઆરએફની 8 ટીમો એકત્ર થઈ. સેનાની મદદથી લીકેજ રોકવાના પ્રયાસો ચાલુ છે. સાથે જ વાયુસેનાના બે હેલિકોપ્ટરને વિકલ્પ તરીકે તૈયાર રાખવામાં આવ્યા છે.
સંકટનો સામનો કરવા માટે આ પગલાં લેવામાં આવી રહ્યા છે
ધાર જિલ્લાના ધરમપુરી તાલુકામાં ભરૂડપુરા અને કોઠીડા વચ્ચે કરમ નદી પર રૂ. 304 કરોડના ખર્ચે બાંધવામાં આવી રહેલો ડેમ ફાટવાનો ભય ઉભો થયો છે. આ ભય વચ્ચે ડેમની બંને અને બે ચેનલમાંથી સતત આઠ કલાક જેસીબીની મદદથી પાણી કાઢવામાં આવી રહ્યું છે. હાલમાં ડેમમાં 15mcm પાણીનો જથ્થો છે. સરકારનો હેતુ તેને 10 mcm સુધી લાવવાનો છે. પ્રથમ લીક 296 મીટર દર્શાવવામાં આવ્યું હતું, જ્યારે ડેમની ઊંચાઈ લગભગ 500 મીટર છે. હવે બંને ચેનલોનું 296 મીટર સુધી ખોદકામ કરવામાં આવશે. જે બાદ ડીઈએમના આગળના સૂત્રો ખોલવામાં આવશે. પાણીનું સ્તર 11 મીટર ઓછું કરવામાં આવશે જેથી બળ અને વેગથી કોઈ નુકસાન ન થાય.
આ ડેમથી 42 ગામોને સિંચાઈમાં ફાયદો થશેઃ જળ સંસાધન મંત્રી
રાજ્યના જળ સંસાધન મંત્રીએ સ્વીકાર્યું કે પરિસ્થિતિ ગંભીર છે. 304 કરોડના ખર્ચે બનેલા આ ડેમને 2016માં મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. ડેમના પાણીથી 42 ગામોમાં આશરે 10500 હેક્ટરને સિંચાઈનો લાભ મળ્યો હતો. પરંતુ ગઈકાલે ભારે વરસાદ થયો હતો જેના કારણે આ સ્થિતિ સર્જાઈ છે. અત્યારે અમે બે ચેનલમાંથી પાણી ઉપાડીએ છીએ, પાણીનું દબાણ ઓછું કરવું જોઈએ જેથી ડેમ સુરક્ષિત રહે. અત્યારે સ્થિતિ નિયંત્રણમાં છે, મેં સૂચના આપી છે કે તેની સંપૂર્ણ તપાસ થવી જોઈએ અને કોઈપણ અધિકારી સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
તપાસ માટે ટીમ બનાવવામાં આવી, 3 દિવસમાં સરકારને રિપોર્ટ આપશે
મંત્રી તુલસી સિલાવતે કહ્યું કે મધ્યપ્રદેશના મુખ્યમંત્રી ગઈકાલે રાતથી લીક થયા પછી ક્ષણે ક્ષણે સતત સમાચાર લઈ રહ્યા છે. સાથે જ અમે ધારના 12 ગામના લોકોને ધર્મશાલા સ્કૂલ હોસ્ટેલમાં સલામત સ્થળે મોકલી દીધા છે. આ મામલાની તપાસ માટે નિષ્ણાતોની ટીમ બનાવવામાં આવી છે, જે 3 દિવસમાં સરકારને રિપોર્ટ કરશે, જે પણ દોષિત હશે તેની સામે કડક કાર્યવાહી કરવામાં આવશે.
કોન્ટ્રાક્ટર યોગ્ય રીતે આકારણી ન કરી શકવાને કારણે સમસ્યા આવીઃ સિલાવત
ઔદ્યોગિક નીતિ અને રોકાણ પ્રમોશન પ્રધાન રાજ્યવર્ધન સિંહ દત્તીગાંવ, જે શુક્રવારે સવારથી ઘટનાસ્થળે હાજર હતા, તેમણે જણાવ્યું કે ડેમ પૂર્ણ થયો નથી. હજુ પણ કામ ચાલુ હતું, પરંતુ પ્રાથમિક તપાસમાં કોન્ટ્રાક્ટરે જે સમય મર્યાદામાં કામ કરવાનું હતું તે કામ પૂર્ણ કરી શક્યું ન હતું. અમારા વિભાગના તમામ ઇજનેરોને સૂચના આપવામાં આવી હતી કે ચોમાસું આવી રહ્યું છે, તમે સંસાધનો એકત્ર કરો, કામમાં ઝડપ લાવો છતાં કોન્ટ્રાક્ટર સૂચનાને ગણકારી નહીં, અને તેમનાથી આટલી મોટી ભૂલ થઈ ગઈ. કોન્ટ્રાક્ટરે યોગ્ય રીતે કામ કરાવ્યું નથી, તે તેની ગંભીર ભૂલ છે. તેમણે ઓગસ્ટમાં કામ પૂર્ણ કરવાનું હતું. મોટું નુકસાન થયું હતું પણ અમે બચાવી લીધા છે.