ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંગઠન (ISRO) નો 4,000 કિલોગ્રામથી વધુ વજનનો સંચાર ઉપગ્રહ CMS-03 રવિવારે લોન્ચ કરવામાં આવ્યો. અવકાશ એજન્સીએ જણાવ્યું હતું કે આશરે 4,410 કિલોગ્રામ વજનનો આ ઉપગ્રહ ભારતીય ભૂમિ પરથી જીઓસિંક્રોનસ ટ્રાન્સફર ઓર્બિટ (GTO) માં અત્યાર સુધીનો સૌથી ભારે ઉપગ્રહ છે. આ ઉપગ્રહ LVM3-M5 રોકેટ દ્વારા લોન્ચ કરવામાં આવ્યો હતો જેને તેની ભારે ઉપાડવાની ક્ષમતા માટે “બાહુબલી” ઉપનામ આપવામાં આવ્યું હતું.
ISRO એ આજે 2 નવેમ્બરના રોજ સાંજે 5:26 વાગ્યે બાહુબલી રોકેટ દ્વારા 4,400 કિલોગ્રામ વજનનો ઉપગ્રહ લોન્ચ કર્યો. આ ભારતીય ભૂમિ પરથી જીઓસિંક્રોનસ ટ્રાન્સફર ઓર્બિટ (GTO) માં લોન્ચ કરાયેલો અત્યાર સુધીનો સૌથી ભારે ઉપગ્રહ છે. તે નૌકાદળની સંચાર ક્ષમતાઓને વધુ મજબૂત બનાવશે.
GTO (29,970 કિમી x 170 કિમી) એક લંબગોળ ભ્રમણકક્ષા છે. રોકેટ દ્વારા આ ભ્રમણકક્ષામાં ઉપગ્રહ છોડ્યા પછી ઉપગ્રહનું એન્જિન 3-4 દિવસ પછી ફાયર થશે અને ભ્રમણકક્ષામાં પરિભ્રમણ કરશે. આને જીઓસ્ટેશનરી ઓર્બિટ (GEO) કહેવામાં આવે છે. આ ભ્રમણકક્ષામાં ઉપગ્રહ 24 કલાક કવરેજ પૂરું પાડી શકે છે.
અગાઉ ISRO એ ચંદ્રયાન-3 મિશનમાં GTO માં 3,900 કિલોગ્રામ પેલોડ મોકલ્યો હતો. GTO માં મોકલવામાં આવેલ વિશ્વનો સૌથી ભારે ઉપગ્રહ EchoStar 24 (ગુરુ 3) છે. લોન્ચ સમયે તેનું વજન આશરે 9,000 કિલોગ્રામ હતું. તેને SpaceX ના ફાલ્કન હેવી રોકેટ પર લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.
બેંગલુરુ સ્થિત અવકાશ એજન્સી ISRO એ જણાવ્યું હતું કે લોન્ચ વ્હીકલને અવકાશયાન સાથે સંપૂર્ણપણે એસેમ્બલ અને સંકલિત કરવામાં આવ્યું છે અને પ્રક્ષેપણ પહેલાની કામગીરી માટે અહીં અન્ય લોન્ચ સાઇટ પર ખસેડવામાં આવ્યું છે. ISRO એ જણાવ્યું હતું કે 43.5-મીટર લાંબુ અવકાશયાન જેને 4,000 કિલોગ્રામ સુધીના ભારે પેલોડ વહન કરવાની ક્ષમતા માટે “બાહુબલી” ઉપનામ આપવામાં આવ્યું છે રવિવારે સાંજે લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું. તેમાં ઉમેર્યું હતું કે LVM3 (લોન્ચ વ્હીકલ માર્ક-3) એ ISROનું નવું હેવી-લિફ્ટ લોન્ચ વ્હીકલ છે અને તેનો ઉપયોગ ખર્ચ-અસરકારક રીતે 4,000 કિલોગ્રામ અવકાશયાનને GTO માં મૂકવા માટે કરવામાં આવશે.
આ ISRO ની પાંચમી ઓપરેશનલ ફ્લાઇટ છે
ISRO એ જણાવ્યું હતું કે LVM3-M5 તેની પાંચમી ઓપરેશનલ ફ્લાઇટ છે. અગાઉ ISRO એ 5 ડિસેમ્બર 2018 ના રોજ ફ્રેન્ચ ગુયાનામાં કુરોઉ લોન્ચ સુવિધાથી Ariane-5 VA-246 રોકેટનો ઉપયોગ કરીને તેનો સૌથી ભારે સંચાર ઉપગ્રહ, GSAT-11 લોન્ચ કર્યો હતો. આશરે 5,854 કિલોગ્રામ વજન ધરાવતું GSAT-11 એ ISRO દ્વારા બનાવવામાં આવેલ સૌથી ભારે ઉપગ્રહ છે.
