કેનબેરા: અમેરિકી વૈજ્ઞાનિકોના એક જૂથે આ અઠવાડિયે ગ્લોબલ વોર્મિંગ (global warming) સામે લડવા માટે એક બિનપરંપરાગત યોજનાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો. અવકાશમાં (Space) ચંદ્રની (Moon) ધૂળના મોટા વાદળો બનાવી સૂર્યપ્રકાશને પ્રતિબિંબિત કરવો અને પૃથ્વીને ઠંડુ કરવું. તેમની યોજના મુજબ તેઓ ચંદ્ર પર ધૂળનું ખાણકામ કરીશો અને તેને તેને સૂર્ય તરફ ફેંકશે. ધૂળ સૂર્ય અને પૃથ્વીની વચ્ચે લગભગ એક અઠવાડિયા સુધી રહેશે, જે પૃથ્વીની સપાટી પર લગભગ 2 ટકા સૂર્યપ્રકાશને મંદ કરશે, ત્યારબાદ તે વિખેરાઈ જશે ત્યારબાદ આપણે વધુ ધૂળ ફેંકીશું.
- વિજ્ઞાનીઓની યોજના મુજબ તેઓ ચંદ્ર પર ધૂળનું ખાણકામ કરીશો અને તેને તેને સૂર્ય તરફ ફેંકશે
- જો કે આ કાર્ય લાગે છે એટલું સરળ નથી
દર વર્ષે લગભગ 10 મિલિયન ટન ચંદ્રની ધૂળને અવકાશમાં લોંચ કરવાની દરખાસ્ત, કેટલીક રીતે બુદ્ધિશાળી છે – અને જો તે તકનીકી પરિપ્રેક્ષ્યમાં જાહેરાત મુજબ કામ કરે છે, તો તે કાર્બન ઉત્સર્જન પર લગામ લગાવવા માટે વિશ્વનો થોડો મહત્વપૂર્ણ સમય લઈ શકે છે. કમનસીબે ચંદ્રની ધૂળના પ્રતિબિંબની કાર્યવાહી એટલી સરળ નથી જેટલી લાગે છે.
ધરતીની સપાટી પર પહોંચતા સૂર્યપ્રકાશનું પ્રમાણ ઘટાડીને પૃથ્વીને ઠંડું કરવાના પ્રસ્તાવિત પગલાંને ‘સોલાર જિયોએન્જિનિયરિંગ’ અથવા ‘સોલર રેડિયેશન મેનેજમેન્ટ’ કહેવામાં આવે છે. સૌથી વધુ ચર્ચિત પદ્ધતિમાં એરોસોલ કણોની પાતળી પરતને પૃથ્વીના ઉપરના વાતાવરણમાં દાખલ કરવાનો સમાવેશ થાય છે. જો કે, આ રીતે વાતાવરણમાં થીંગડા લગાવવાથી વરસાદ અને દુષ્કાળની પેટર્નને અસર કરે તેવી શક્યતા છે, અને ઓઝોન સ્તરને નુકસાન જેવા અન્ય અનિચ્છનીય પરિણામો આવી શકે છે.
અવકાશમાં ચંદ્રની ધૂળને ફેંકવાથી આ મુશ્કેલીઓ નહીં આવશે કારણ કે તે આપણા વાતાવરણથી અલગ રહેશે. જો કે આ પદ્ધતિમાં ઘણા એન્જિનીયરીંગ અને લોજિસ્ટીકલ અવરોધો છે.
