બાંગ્લાદેશના આંતરરાષ્ટ્રીય ગુના ટ્રિબ્યુનલે ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન શેખ હસીનાને માનવતા વિરુદ્ધના ગુનાઓમાં દોષિત ઠેરવ્યા છે. ટ્રિબ્યુનલે તેમને મૃત્યુદંડની સજા ફટકારી છે.
માનવતા વિરુદ્ધ ગુનાઓના ગંભીર આરોપોનો સામનો કરી રહેલા બાંગ્લાદેશના ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન શેખ હસીના સામેના કેસમાં ચુકાદો આવી ગયો છે. આંતરરાષ્ટ્રીય અપરાધ ટ્રિબ્યુનલમાં કાર્યવાહી શરૂ થઈ ગઈ છે. શેખ હસીનાના કેસમાં ચુકાદો છ ભાગોમાં આપવામાં આવી રહ્યો છે, કુલ 400 પાના છે. ન્યાયાધીશ ગુલામ મુર્તઝાની આગેવાની હેઠળની ત્રણ ન્યાયાધીશોની ટ્રિબ્યુનલ ચુકાદો આપી રહી છે.
ન્યાયાધીશ મુર્તઝાના નેતૃત્વ હેઠળના અને ન્યાયાધીશ મોહમ્મદ શફીઉલ આલમ મહમૂદ અને મોહમ્મદ મોહિતુલ હક ઇનામ ચૌધરીનો સમાવેશ કરતા ટ્રિબ્યુનલે જણાવ્યું હતું કે તેણે માનવાધિકાર સંગઠનો અને અન્ય સંગઠનોના અસંખ્ય અહેવાલો પર વિચાર કર્યો છે. તેમાં અત્યાચારોની પણ વિગતવાર માહિતી આપવામાં આવી છે.
શેખ હસીનાએ માનવતા વિરુદ્ધ ગુનાઓ કર્યા હતા. ટ્રિબ્યુનલના ચુકાદામાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું હતું કે મોટી સંખ્યામાં વિરોધીઓ માર્યા ગયા હતા. શેખ હસીનાએ શાંતિપૂર્ણ રીતે વિરોધ કરી રહેલા વિદ્યાર્થીઓ પર હેલિકોપ્ટર બોમ્બમારાનો આદેશ આપ્યો હતો. ટ્રિબ્યુનલે એમ પણ જણાવ્યું હતું કે અવામી લીગના કાર્યકરો કથિત રીતે રસ્તાઓ પર ઉતર્યા હતા અને પક્ષના નેતૃત્વની સંપૂર્ણ જાણકારી સાથે પૂર્વયોજિત હુમલાઓ કર્યા હતા.
હિંસામાં આવામી લીગના ટોચના નેતૃત્વની ભૂમિકા સ્થાપિત કરવા માટે ટ્રિબ્યુનલ શેખ હસીના અને તેમના મંત્રી હસનુલ હક ઇનુ વચ્ચે થયેલી અનેક ફોન વાતચીતોને પણ રજૂ કરી રહ્યું છે. શેખ હસીનાએ વિદ્યાર્થીઓના વિરોધ પ્રદર્શનોને આતંકવાદી કૃત્યો તરીકે કેવી રીતે દર્શાવવાનો પ્રયાસ કર્યો તે જાહેર કરવામાં આવી રહ્યું છે.
ટ્રિબ્યુનલે જણાવ્યું હતું કે મોટાભાગના મૃત્યુ બાંગ્લાદેશી સુરક્ષા દળો દ્વારા સામાન્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવાતા ઘાતક ધાતુના છરાઓથી ભરેલી સેનાની બંદૂકોમાંથી ચલાવવામાં આવેલી ગોળીઓથી થયા હતા. શેખ હસીનાની સરકાર હેઠળ, સૈન્ય, પોલીસ અને RAB એ ન્યાયિક હત્યાઓ કરી હતી. શેખ હસીના અને અન્ય આરોપીઓએ સંયુક્ત રીતે ગુનાહિત ગુનો કરવાનું કાવતરું ઘડ્યું હતું.
ટ્રિબ્યુનલે એમ પણ જણાવ્યું હતું કે શેખ હસીના, ભૂતપૂર્વ ગૃહમંત્રી અસદુઝ્ઝમાન ખાન કમાલ અને ભૂતપૂર્વ પોલીસ મહાનિરીક્ષક ચૌધરી અબ્દુલ્લા અલ મામુન પણ આ કેસમાં આરોપી છે. ટ્રિબ્યુનલે તારણ કાઢ્યું હતું કે ત્રણેય લોકોએ માનવતા વિરુદ્ધ ગુના કર્યા હતા. રાજકીય નેતૃત્વના સીધા આદેશોના પરિણામે વિરોધીઓ અને અન્ય નાગરિકો સામે ગંભીર માનવાધિકાર ઉલ્લંઘન થયું હતું.
ટ્રિબ્યુનલ મુજબ આશરે 1400 લોકો માર્યા ગયા હતા અને 11,000 થી વધુ લોકોની અટકાયત અને ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. ટ્રિબ્યુનલ શેખ હસીના વિરુદ્ધ પુરાવા પણ જાહેર કરી રહી છે. ચુકાદો આવે તે પહેલાં સમગ્ર કેસની સમીક્ષા અને રેકોર્ડિંગ કરવામાં આવી રહ્યું છે. તેથી, પ્રક્રિયા લાંબી હોઈ શકે છે અને ચુકાદો આવવામાં સમય લાગી શકે છે. આ ટ્રિબ્યુનલ ફક્ત નામનો આંતરરાષ્ટ્રીય છે તેની કોઈ આંતરરાષ્ટ્રીય સત્તા કે ઓળખ નથી.
રાજધાની ઢાકામાં પોલીસને આદેશ આપવામાં આવ્યો છે કે જો પ્રદર્શનકારીઓ હિંસક બને તો તેમને ગોળી મારી દેવામાં આવે. શેખ હસીનાએ ચુકાદા પહેલા તેમના સમર્થકોને મોકલેલા એક વીડિયો સંદેશમાં તેમના પરના આરોપોને નકારી કાઢ્યા અને કહ્યું, “ચુકાદો આવવા દો, મને કોઈ વાંધો નથી.”
