નવી દિલ્હી: (New Delhi) ટોલ પ્લાઝા (Toll Plaza) પર ફાસ્ટેગની (Fastag) પ્રેક્ટિસ શરૂ થયાને હજુ વધુ સમય નથી થયો કે સરકાર હવે વધુ અદ્યતન ટેક્નોલોજી લાવવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. ટૂંક સમયમાં તમને રસ્તા પર ટોલ પ્લાઝાનું નામ નહીં મળે. પરંતુ એવું નથી કે તમને ટોલમાંથી આઝાદી મળશે પણ ટોલ પ્લાઝા પર રોકાયા વિના તમારા ખાતામાંથી પૈસા કપાશે. ગડકરીએ કહ્યું કે અમે હવે ઓટોમોબાઈલ નંબર પ્લેટ ટેકનોલોજી અથવા ઓટોમેટિક નંબર પ્લેટ રીડર કેમેરા રજૂ કરવા જઈ રહ્યા છીએ. આ પછી ટોલ પ્લાઝાની જરૂર નહીં પડે. અહીં હાઈવે પર લગાવવામાં આવેલા કેમેરા રોડ પર ચાલતા વાહનની નંબર પ્લેટ (Number Plate) સ્કેન કરશે. આ પછી તમારી નંબર પ્લેટ સાથે સીધા જોડાયેલા બેંક ખાતામાંથી પૈસા કાપવામાં આવશે.
આ ઓટોમેટિક સિસ્ટમ શું છે
રોડ ટ્રાન્સપોર્ટ અને હાઈવે મંત્રી નીતિન ગડકરીએ કહ્યું કે સરકાર ટોલ પ્લાઝાને બદલે ઓટોમેટેડ ‘નંબર પ્લેટ આઈડેન્ટિફિકેશન સિસ્ટમ’નો ઉપયોગ કરવા માટે ‘પાયલોટ પ્રોજેક્ટ’ પર કામ કરી રહી છે. આ વિશે માહિતી આપતા ગડકરીએ કહ્યું કે આ પ્રોજેક્ટની શરૂઆત સાથે જ વાહન માલિકોના બેંક ખાતામાંથી સીધો જ ચાર્જ કાપવામાં આવશે.
ફાસ્ટેગથી ટોલ આવકમાં 15000 કરોડનો વધારો થયો છે
ગડકરીએ કહ્યું કે FASTagની શરૂઆત પછી નેશનલ હાઈવે ઓથોરિટી ઓફ ઈન્ડિયા (NHAI)ની ટોલ આવકમાં વાર્ષિક રૂ. 15,000 કરોડનો વધારો થયો છે. ફાસ્ટેગની શરૂઆત સાથે નાણાકીય વર્ષ 2020-21 અને 2021-22 દરમિયાન વાહનો માટે સરેરાશ રાહ જોવાનો સમય ઘટ્યો છે. તે ઘટીને 47 સેકન્ડ થઈ ગયો. જો કે કેટલાક સ્થળોએ ખાસ કરીને ગીચ વસ્તીવાળા શહેરોમાં રાહ જોવાના સમયમાં નોંધપાત્ર સુધારો જોવા મળ્યો હતો. આ હોવા છતાં પીક અવર્સ દરમિયાન ટોલ પ્લાઝા પર થોડો વિલંબ થાય છે. નોંધનીય છે કે નાણાકીય વર્ષ 2018-19 દરમિયાન ટોલ પ્લાઝા પર વાહનોનો સરેરાશ રાહ જોવાનો સમય આઠ મિનિટનો હતો.
સરકાર પાસે બે વિકલ્પ છે
ગડકરીએ ગયા મહિને કહ્યું હતું કે સરકાર હવે બે વિકલ્પો પર વિચાર કરી રહી છે. એક સેટેલાઇટ આધારિત ટોલ સિસ્ટમ છે જ્યાં કારમાં જીપીએસ હશે અને ટોલ સીધો પેસેન્જરના બેંક ખાતામાંથી લેવામાં આવશે. અને બીજો વિકલ્પ નંબર પ્લેટ ઓળખ દ્વારા ચાર્જ લેવાનો છે. તેમણે કહ્યું કે અમે ઉપગ્રહોનો ઉપયોગ કરતી વખતે FASTag ને GPS સાથે બદલવાની પ્રક્રિયામાં છીએ. સાથે જ દેશમાં નંબર પ્લેટ પર સારી ટેક્નોલોજી ઉપલબ્ધ છે.
વાહનોમાં નવી નંબર પ્લેટ હશે
આ માટે વાહનોમાં હાઈ-સિક્યોરિટી રજીસ્ટ્રેશન પ્લેટ એટલે કે HSRP હશે. આવી નંબર પ્લેટ પરથી વાહન સંબંધિત તમામ માહિતી ઉપલબ્ધ થઈ શકસે. સરકારે 2019માં જ આ ખાસ નંબર પ્લેટ લગાવવાનું શરૂ કરી દીધું છે. ત્યારબાદ સરકારે તમામ પેસેન્જર વાહનોને કંપની ફીટ કરેલી નંબર પ્લેટ લગાવવા જણાવ્યું હતું. સરકાર ટૂંક સમયમાં તમામ વાહનોની જૂની નંબર પ્લેટને HSPR એટલે કે નવી નંબર પ્લેટ સાથે બદલવાની યોજના ધરાવે છે.