રૂદ્રપ્રયાગઃ ઉત્તરાખંડ (Uttarakhand) ના જોશીમઠ (Joshi math)બાદ હવે રૂદ્રપ્રયાગ (Rudraprayag) માં ઘરોમાં તિરાડો પડી રહી છે. રૂદ્રપ્રયાગ જિલ્લાનાં મરોડા ગામમાં ઋષિકેશ-કર્ણપ્રયાગ રેલ લાઇનના નિર્માણને કારણે આફત ઉભી થઇ છે. ગામની નીચે ટનલના બાંધકામને કારણે અનેક મકાનો ધરાશાયી થઈ ગયા છે અને અનેક મકાનો ધરાશાયી થવાના આરે છે. હજુ સુધી વળતર ન મળતા અસરગ્રસ્ત પરિવારો આજે પણ જર્જરિત મકાનોમાં મૃત્યુના પડછાયા નીચે જીવી રહ્યા છે. જો ગ્રામજનોને વહેલી તકે અહીંથી વિસ્થાપિત કરવામાં નહીં આવે તો ગમે ત્યારે મોટું નુકસાન થઈ શકે છે.
વળતર ન મળવાને કારણે લોકો મોતના છાયામાં જીવવા મજબૂર
ઋષિકેશ-કર્ણપ્રયાગ રેલ નિર્માણનું કામ પૂરજોશમાં ચાલી રહ્યું છે. પહાડોમાં ભૂસ્ખલનની આશંકાઓને ધ્યાનમાં રાખીને મોટાભાગની જગ્યાઓ રેલ ટનલમાંથી પસાર થશે. આ એપિસોડમાં જિલ્લાના મરોડા ગામમાં પણ ટનલ બનાવવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. પરંતુ ટનલ બનાવવાના કારણે મરોડા ગામના ઘરોમાં મોટી તિરાડો પડી ગઈ છે. તિરાડો પછી ઘણા મકાનો ધરાશાયી થઈ ગયા છે અને ઘણા ધરાશાયી થવાના આરે છે. જે પરિવારોને રેલવે તરફથી વળતર મળ્યું છે તેઓ અન્ય સ્થળોએ શિફ્ટ થઈ ગયા છે. પરંતુ વળતર ન મળતા પરિવારો ગામમાં મોતના છાયામાં રહેવા મજબૂર છે.
પીડિતોને રહેવા માટે ટીનશેડ બનાવ્યો
પરિસ્થિતિ એટલી વિકટ છે કે ગમે ત્યારે ગામમાં વિનાશ સર્જી શકે છે. રેલ્વે લાઈન બનાવવાનું કામ કરતી સંસ્થા વતી અસરગ્રસ્તોને રહેવા માટે ટીનશેડ બનાવવામાં આવ્યા છે. પરંતુ અસરગ્રસ્તો આ ટીન શેડમાં રહેતા નથી. પીડિતોનો આક્ષેપ છે કે આ ટીનશેડમાં કોઈપણ પ્રકારની સુવિધા નથી. પ્રારંભિક તબક્કામાં, રેલ્વે અસરગ્રસ્ત પરિવારોને ભાડું ચૂકવતું હતું. હવે ભાડું પણ બંધ થઈ ગયું છે. અહીંથી હિજરત કરી ગયેલા લોકો ફરી ગામ તરફ વળ્યા છે.
‘વિકાસને બદલે વિનાશ થયો’
ગ્રામજનોનું કહેવું છે કે વિકાસના બદલે બરબાદી થઈ ગઈ છે. તેમની નજર સામે તેમના પૈતૃક મકાનો જમીનદોસ્ત થઈ રહ્યા છે. તેમની બદલી કરવામાં આવી રહી છે. અને તેમને ધારાધોરણ મુજબ વળતર આપવામાં આવતું નથી. ગામની મહિલાઓ ખૂબ જ લાચાર છે. અને રડતા રડતા તેઓ સરકાર અને કારોબારી સંસ્થા જે રેલ્વે લાઈન બનાવવાનું કામ કરી રહી છે તેના પર અનેક આક્ષેપો કરી રહ્યા છે. એક સમયે મરોડા ગામમાં 35-40 પરિવારો રહેતા હતા. હવે માત્ર 15 થી 20 પરિવારો જ બચ્યા છે અને હજુ પણ અહીં રહેતા પરિવારો સાથે મોટો અકસ્માત સર્જાઈ શકે છે.
રુદ્રપ્રયાગ જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ મયુર દીક્ષિતે કહ્યું કે મરોડા ગામના વિસ્થાપિત પરિવારોને ટૂંક સમયમાં વળતર આપવામાં આવશે. હાલમાં તેમના માટે ટીન શેડ બનાવવામાં આવ્યા છે. અને તેમાં જરૂરી સુવિધાઓ ઉભી કરવામાં આવી રહી છે.
