અનુરા કુમારા દિસાનાયકેએ સોમવારે સવારે શ્રીલંકાના નવમા રાષ્ટ્રપતિ તરીકે શપથ લીધા હતા. દેશની અર્થવ્યવસ્થાને પાટા પર લાવવા અને ભ્રષ્ટાચારનો અંત લાવવાની મોટી જવાબદારી હવે દિસનાયકે પર છે. ચીફ જસ્ટિસ જયંતા જયસૂર્યાએ રાષ્ટ્રપતિ સચિવાલય ખાતે 55 વર્ષીય દિસાનાયકેને શપથ લેવડાવ્યા હતા. પદના શપથ લીધા પછી દિસાનાયકેએ કહ્યું કે તેઓ દેશમાં પુનરુજ્જીવનના નવા યુગની શરૂઆત કરવા માટે તમામ શક્ય પ્રયાસો કરશે. શ્રીલંકામાં રાષ્ટ્રપતિ પદ માટે શનિવારે મતદાન થયું હતું.
શ્રીલંકામાં રવિવારે જાહેર થયેલા ચૂંટણી પરિણામોમાં જનતા વિમુક્તિ પેરામુના (JVP) પાર્ટીના નેતા અને નેશનલ પીપલ્સ પાવર (NPP) ગઠબંધનના ઉમેદવાર દિસાનાયકેને વિજેતા જાહેર કરવામાં આવ્યા હતા. દિસાનાયકેએ તેમના નજીકના હરીફ સામગી જન બાલવેગયા (SJB) ના સાજીથ પ્રેમદાસાને હરાવ્યા છે. દેશમાં આર્થિક સંકટને કારણે 2022માં મોટા જન આંદોલન પછી આ પહેલી ચૂંટણી છે. આ જન આંદોલનમાં ગોટબાયા રાજપક્ષેની હકાલપટ્ટી કરવામાં આવી હતી. ચૂંટણી જીત્યા પછી પ્રથમ વખત રાષ્ટ્રને સંબોધિત કરતા દિસાનાયકેએ પૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ રાનિલ વિક્રમસિંઘેનો આદેશ અને સત્તાના શાંતિપૂર્ણ સ્થાનાંતરણનો આદર કરવા બદલ આભાર માન્યો હતો.
શ્રીલંકાએ ભારત વિશે કહી આ વાત
દિસાનાયકે અને તેમનો પક્ષ ચીન તરફ ઝુકાવ ધરાવતો હોવાનું માનવામાં આવે છે જોકે હાલમાં પ્રારંભિક નિવેદનો ભારતની તરફેણમાં જોવા મળ્યા છે. દિસાનાયકેની પાર્ટીએ કહ્યું છે કે તેમનો દેશ કોઈપણ પ્રકારની ભૌગોલિક રાજનીતિક હરીફાઈમાં ફસાશે નહીં, આ સાથે તે પોતાના દેશનો ઉપયોગ અન્ય કોઈ દેશ વિરુદ્ધ થવા દેશે નહીં. આ નિવેદનને અનુરા તરફથી ભારતને આશ્વાસન તરીકે જોવામાં આવી રહ્યું છે, કારણ કે અનુરા કુમારા દિસનાયકેને ચીનના મિત્ર માનવામાં આવે છે.
દિસાનાયકેના પક્ષના પ્રવક્તા બિમલ રત્નાયકેએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે શ્રીલંકાના પ્રદેશનો ઉપયોગ અન્ય કોઈ દેશ વિરુદ્ધ કરવામાં આવશે નહીં. NPPની નેશનલ એક્ઝિક્યુટિવ કમિટીના સભ્ય પ્રોફેસર અનિલ જયંતીએ કહ્યું કે ભારત ચોક્કસપણે આપણો મહત્વપૂર્ણ પાડોશી અને મહાસત્તા છે. ભારતનું પોતાનું મહત્વ છે. હિંદ મહાસાગરમાં શ્રીલંકાના વ્યૂહાત્મક સ્થાને તેની ભૌગોલિક રાજકીય સુસંગતતા વધારી છે.
દિસાનાયકેના શપથ લીધાના કલાકો પહેલાં વડાપ્રધાન દિનેશ ગુણવર્દનેએ દેશમાં સત્તાના હસ્તાંતરણના ભાગરૂપે તેમના પદ પરથી રાજીનામું આપ્યું હતું. ગુનાવર્દેને (75) જુલાઈ 2022થી શ્રીલંકાના વડાપ્રધાન પદ પર હતા. ગુણવર્દનેએ દિસાનાયકેને સંબોધીને લખેલા પત્રમાં જણાવ્યું હતું કે તેઓ નવા રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીને કારણે પદ પરથી રાજીનામું આપી રહ્યા છે અને તેઓ નવા મંત્રીમંડળની રચના માટે અનુકૂળ વાતાવરણ બનાવશે. ચૂંટણી દરમિયાન દિસાનાયકેના ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી સંદેશ અને રાજકીય સંસ્કૃતિને બદલવાના વચને યુવા મતદારોને આકર્ષ્યા, જેઓ આર્થિક કટોકટીથી રાજકીય વ્યવસ્થામાં પરિવર્તનની માંગ કરી રહ્યા છે.