વિશ્વમાં આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ (AI)નો વ્યાપ વધી રહ્યો છે. તે માનવ કાર્યને સરળ બનાવવા ઉપરાંત તેને વધુ સારું પણ બનાવી રહ્યું છે. આ એક એવું સાધન છે જે મશીનોને માનવ જેવી ક્ષમતાઓ આપે છે. આના કારણે, વિશ્વભરના ઘણા ઉદ્યોગોમાં ધીમે ધીમે પરિવર્તનનો તબક્કો આવી રહ્યો છે. ઘણા લોકો ચિંતિત છે કે કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તા તેમની નોકરીઓ પર કેવી અસર કરશે. વર્લ્ડ ઇકોનોમિક ફોરમ (WEF) એ તાજેતરમાં એક અભ્યાસ હાથ ધર્યો હતો જેમાં જાણવા મળ્યું હતું કે 2030 સુધીમાં AI નો રોજગાર બજાર પર મોટો પ્રભાવ પડી શકે છે.
AI ના આગમન સાથે નવી નોકરીઓનું પણ સર્જન થશે
ફોરમે 2025 માટેના તેના જોબ રિપોર્ટમાં અંદાજ લગાવ્યો છે કે નજીકના ભવિષ્યમાં AI 22 ટકા નોકરીઓને અસર કરશે. કેટલીક નોકરીઓ બજારમાંથી સંપૂર્ણપણે અદૃશ્ય થઈ જશે. જોકે કેટલીક નવી નોકરીઓનું પણ સર્જન થશે. આ રિપોર્ટમાં AI ને કારણે નોકરીઓ ગુમાવવાની વાત કરવામાં આવી છે તો બીજી તરફ તે એમ પણ કહે છે કે AI ને કારણે લગભગ 78 મિલિયન નવી નોકરીઓનું સર્જન થશે. જે હાલની ૯૨ મિલિયન નોકરીઓને બદલે ૧૭ કરોડ નવી જગ્યાઓનું સર્જન કરીને રોજગાર બજારને સંતુલિત કરશે.
આ નોકરીઓ જોખમમાં છે
કેશિયર, ટિકિટ ક્લાર્ક અને વહીવટી સહાયકો જેવા કારકુની અને સચિવાલયના પદો જોખમમાં છે. મેન્યુઅલ કાર્યો પર આધારિત આ નોકરીઓનું સ્થાન AI, રોબોટિક પ્રોસેસ ઓટોમેશન (RPA) અને સ્વ-સેવા સિસ્ટમ્સ દ્વારા લેવામાં આવશે. તેવી જ રીતે ડિજિટલ ટેકનોલોજીના કારણે પોસ્ટલ ક્લાર્ક, બેંક ટેલર અને ડેટા એન્ટ્રી ઓપરેટર જેવી જગ્યાઓ પણ ઘટી રહી છે.
આમાં કામની તકો વધશે
જોકે ગભરાવાની જરૂર નથી કારણ કે ડિલિવરી સેવા, બાંધકામ, ખેતી, ફૂડ પ્રોસેસિંગ જેવા ઘણા ક્ષેત્રો છે, જ્યાં માનવ દેખરેખ અને સમજણ વિના કામ થઈ શકતું નથી. આવી સ્થિતિમાં, આ ક્ષેત્રોમાં વધુ રોજગારીની તકો સર્જાવાની પણ અપેક્ષા છે. કેટલાક કામ એવા હોય છે જેમાં સર્જનાત્મકતા, સમસ્યાનું નિરાકરણ, પરિસ્થિતિમાં પોતાને અનુકૂલન કરવાની જરૂર પડે છે અને આવી વસ્તુઓ અને મશીનો ક્યારેય આ કામો કરી શકતા નથી.
AI મનુષ્યોનું સ્થાન લઈ શકે નહીં
તેવી જ રીતે શિક્ષકો, નર્સો, કાઉન્સેલર્સ, સામાજિક કાર્યકરો જેવી ઘણી નોકરીઓ છે જ્યાં AI કામ કરશે નહીં કારણ કે આ એવી નોકરીઓ છે જેમાં સહનશીલતા, સહાનુભૂતિ વગેરે જેવા માનવીય ગુણોની જરૂર હોય છે જે મશીનો કરી શકતા નથી.
