બિહારમાં મતદાર યાદી સુધારણા એટલે કે SIRના વિવાદમાં સુપ્રીમ કોર્ટે મોટી ટિપ્પણી કરી છે. કોર્ટે કહ્યું છે કે આધાર કાર્ડને નાગરિકતાના પુરાવા તરીકે સ્વીકારી શકાય નહીં. તેની તપાસ જરૂરી છે.
બિહારમાં વિધાનસભા ચૂંટણી પહેલા SIR કરાવવાના વિવાદ પર મંગળવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી યોજાઈ હતી. આ સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે એક મહત્વપૂર્ણ ટિપ્પણી કરી છે. સુપ્રીમ કોર્ટના જસ્ટિસ સૂર્યકાંતે કહ્યું છે કે ચૂંટણી પંચનું કહેવું સાચું છે કે આધારને અંતિમ પુરાવા તરીકે સ્વીકારી શકાય નહીં, તેની તપાસ જરૂરી છે.
મતદાર યાદીના સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR) અંગે મંગળવાર (12 ઓગસ્ટ, 2025) ના રોજ સુનાવણી દરમિયાન, સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે આધાર કાર્ડને નિર્ણાયક પુરાવા તરીકે ન ગણવાનો ચૂંટણી પંચનો મુદ્દો સાચો છે. કોર્ટે કહ્યું કે આધાર કાયદામાં પણ તેને પુરાવા તરીકે ગણવામાં આવ્યો નથી. કોર્ટે અરજદારોની દલીલ પર આ વાત કહી છે જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે SIR માં આધાર કાર્ડ સ્વીકારવામાં આવી રહ્યું નથી.
આ કેસની સુનાવણી દરમિયાન વરિષ્ઠ વકીલ કપિલ સિબ્બલે કહ્યું કે 1950 પછી જન્મેલા દરેક વ્યક્તિ ભારતનો નાગરિક છે પરંતુ અહીં પ્રક્રિયામાં મોટી અનિયમિતતા છે. ઉદાહરણ આપતા તેમણે કહ્યું કે એક નાના વિધાનસભા મતવિસ્તારમાં, 12 લોકોને મૃત દર્શાવવામાં આવ્યા હતા જ્યારે તેઓ જીવંત છે. BLO એ કોઈ કામ કર્યું નથી. વરિષ્ઠ વકીલ ગોપાલ એસ. એ કોર્ટને જણાવ્યું કે 65 લાખ નામો દૂર કરવામાં આવ્યા છે, આ સામૂહિક બાકાત છે. ચૂંટણી પંચ વતી વરિષ્ઠ વકીલ રાકેશ દ્વિવેદીએ કહ્યું કે આ ફક્ત એક ડ્રાફ્ટ રોલ છે. આટલી મોટી કવાયતમાં નાની ભૂલો થઈ શકે છે પરંતુ મૃતકો જીવંત છે એમ કહેવું યોગ્ય નથી.
જસ્ટિસ જોયમાલા બાગચીએ કહ્યું કે જો ડ્રાફ્ટ રોલ પહેલાની તૈયારીના પગલાં યોગ્ય રીતે અનુસરવામાં ન આવે તો તે એક ગંભીર બાબત છે. કોર્ટે કહ્યું કે જે લોકોને ખોટી રીતે મૃત દર્શાવવામાં આવ્યા છે તેમને સુધારવામાં આવશે.
ન્યાયાધીશ બાગચીએ ધ્યાન દોર્યું કે ફોર્મ 4 ના તબક્કે આ આવશ્યકતા છે. 4 ડ્રાફ્ટ છે, જો મને બાકાત રાખવામાં આવે અને હું તેમાં સામેલ થવા માંગુ છું, તો હું ફોર્મ 6 ભરું છું. ન્યાયાધીશ બાગચીએ કહ્યું કે આ અહેવાલોના આધારે BLO નિયમ 10 મુજબ ડ્રાફ્ટ રોલ તૈયાર કરે છે. સિબ્બલે કહ્યું કે કૃપા કરીને ફોર્મ 4 જુઓ તેઓ મારી પાસેથી શું ઇચ્છે છે. નામ અને વિગતો – નાગરિકનું નામ, પિતા/માતા/પતિની વિગતો, ઉંમર, સહી.
