૨૦૨૫ ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં NDA ના પ્રચંડ વિજયમાં મહિલા મતદારોએ મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી હતી. બિહારના ચૂંટણી ઇતિહાસમાં પહેલીવાર, મહિલાઓએ પુરુષો કરતાં વધુ મતદાન કર્યું. તેમના મતદાન ટકાવારીથી NDA ના મતમાં નિર્ણાયક ફેરફાર થયો. આ વખતે, બિહારમાં પુરુષોએ ૬૨.૮ ટકા મતદાન કર્યું, જ્યારે મહિલાઓએ ૭૧.૬ ટકા મતદાન કર્યું. ૧૦,૦૦૦ રૂપિયાની મુખ્યમંત્રી મહિલા રોજગાર યોજના સહિત મહિલાઓ માટેની કલ્યાણકારી યોજનાઓએ ગરીબ અને હાંસિયામાં ધકેલાઈ ગયેલા સમુદાયોમાં સમર્થન એકત્ર કરવામાં મદદ કરી હતી એવું કહીએ તો પણ કંઇ ખોટુ નથી.
ચૂંટણી જીતવામાં મહિલાઓનો ફાળો હંમેશા અવ્વલ રહ્યો હતો. મહારાષ્ટ્રમાં પણ લાડલી બહના યોજના કામ કરી ગઇ હતી. જો બિહારમાં એનડીએની જીતના અન્ય કારણો પર નજર કરીએ તો નિતીશ કુમાર ફેક્ટર પણ કામ કરી ગયું છે. મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારના JDU, 20 વર્ષ સત્તામાં રહ્યા પછી, માત્ર સત્તા વિરોધી લહેરને જ દૂર કરી શક્યા નહીં પરંતુ 80 થી વધુ બેઠકો પણ જીતી શક્યા. NDA નો 200 થી વધુ બેઠકોનો વિજય નીતિશ કુમાર માટે સત્તામાં પાછા ફરવાનો સંકેત આપે છે.
આ પરિણામથી તેજસ્વી યાદવના બિહારના આગામી નેતા તરીકે પોતાને સ્થાપિત કરવાના પ્રયાસો નિષ્ફળ ગયા છે. વિપક્ષના ચૂંટણી મેદાનમાં પ્રભુત્વ ધરાવતો યુવા-અનુભવ-વિરુદ્ધ દ્વિભાજન મતોમાં પરિવર્તિત થઈ શક્યો નહીં. જીતના ત્રીજા ફેક્ટરની વાત કરીએ તો તે છે ચિરાગ પાસવાન. ચિરાગ પાસવાને આ ચૂંટણીમાં નોંધપાત્ર વાપસી કરી. 2020 માં માત્ર એક જ બેઠક જીત્યા બાદ, તેમની લોક જનશક્તિ પાર્ટી (રામ વિલાસ) એ 29 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી અને 19 બેઠકો જીતી. પાસવાનના મતોના એકત્રીકરણ, યુવા મતદારો અને દલિત સમુદાયોમાં ચિરાગની અપીલ, એ મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી છે.
આ ઉપરાંત NDA ના નાના સાથી પક્ષો, જીતન રામ માંઝીના હિન્દુસ્તાની અવમ મોરચા (HAM), ઉપેન્દ્ર કુશવાહાના રાષ્ટ્રીય લોક મોરચા (RLM), અને ચિરાગ પાસવાનના LJP (R) એ ચૂંટણીમાં જોરદાર પ્રદર્શન કર્યું. HAM એ છમાંથી પાંચ બેઠકો, LJP (R) એ ૨૦ બેઠકો અને RLM એ ચાર બેઠકો જીતી છે. જ્યારે મહાગઠબંધનના હારના કારણો પર નજર કરીએ તો બિહાર વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં, કોંગ્રેસે 61 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી અને ફક્ત છ બેઠકો જીતી હતી. પ્રદેશ કોંગ્રેસ પ્રમુખ રાજેશ રામ કુટુમ્બા બેઠક હારી ગયા હતા. કોંગ્રેસના છ ઉમેદવારોમાં સુરેન્દ્ર પ્રસાદ (વાલ્મિકી નગર), અભિષેક રંજન (ચાણપટિયા), મનોજ વિશ્વાસ (ફોર્બ્સગંજ), અબિદુર રહેમાન (અરરિયા), મોહમ્મદ કમરુલ હોડા (કિશનગંજ) અને મનોહર પ્રસાદ સિંહ (મનિહારી)નો સમાવેશ થાય છે.
બિહારના લોકોની સરખામણીમાં રાહુલ ગાંધીનો મત ચોરીનો મુદ્દો ફિક્કો પડી ગયો હતો. તેવી જ રીતે ઘણી રાજકીય ઉથલપાથલ પછી, મહાગઠબંધને તેજસ્વી યાદવને મુખ્યમંત્રી પદ માટે નોમિનેટ કર્યા, પરંતુ તેઓ નીતિશ કુમાર વિરુદ્ધ કોઈપણ સત્તા વિરોધી લહેરને મતોમાં રૂપાંતરિત કરવામાં અસમર્થ રહ્યા. જોકે, તેમણે રાઘોપુરમાં પોતાનો ગઢ જીત્યો. ૨૦૧૦માં ૨૨ બેઠકો જીત્યા બાદ, ચૂંટણી ઇતિહાસમાં આ RJDનું બીજું સૌથી ખરાબ પ્રદર્શન છે. આ વખતે, RJD માત્ર ૨૫ બેઠકો જીતી શક્યું. ૨૦૨૦ની વિધાનસભા ચૂંટણીમાં, RJD સૌથી મોટા પક્ષ તરીકે ઉભરી આવ્યું. ત્યારે એવું લાગતું હતું કે લાલુ યાદવ પછી તેજસ્વીએ ખૂબ જ તાકાતથી RJDનો કમાન સંભાળી લીધી છે.
