ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) એ આંધ્ર પ્રદેશના શ્રીહરિકોટાથી PSLV-C59 રોકેટ લોન્ચ કર્યું. તેણે યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીના પ્રોબા-3 મિશન સાથે સાંજે 4.04 કલાકે ઉડાન ભરી હતી. ISRO બુધવારે સાંજે 4:08 કલાકે આ મિશન લોન્ચ કરવાનું હતું પરંતુ પ્રોપલ્શન સિસ્ટમમાં ખામીને કારણે તેનું લોન્ચિંગ એક દિવસ માટે મોકૂફ રાખવામાં આવ્યું હતું.
સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર પોસ્ટ કરીને સ્પેસ એજન્સીએ કહ્યું કે PSLV-C59 સફળતાપૂર્વક આકાશમાં પહોંચી ગયું છે. આ યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સીના ગ્રાઉન્ડ બ્રેકિંગ પ્રોબા-3 ઉપગ્રહોને તૈનાત કરવા માટે ISROની તકનીકી કુશળતા સાથે MSIL ની આગેવાની હેઠળના વૈશ્વિક મિશનની શરૂઆત દર્શાવે છે. આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગ અને ભારતની અવકાશ સિદ્ધિઓના તાલમેલની ઉજવણી કરવાનો આ એક ક્ષણ છે.
પ્રોબા-3 યુરોપિયન સ્પેસ એજન્સી (ESO)ની પ્રોબા શ્રેણીનું ત્રીજું સૌર મિશન છે. ખાસ વાત એ છે કે પ્રોબા સીરિઝનું પહેલું મિશન પણ 2001માં ઈસરોએ લોન્ચ કર્યું હતું. પ્રોબા-3 મિશન માટે સ્પેન, બેલ્જિયમ, પોલેન્ડ, ઇટાલી અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડની ટીમોએ કામ કર્યું છે. આના પર લગભગ 20 કરોડ યુરો (લગભગ 1,778 કરોડ રૂપિયા) ખર્ચ કરવામાં આવ્યા છે.
પ્રોબા-3 મિશન શું છે?
પ્રોબા-3 (ઓનબોર્ડ ઓટોનોમી માટેનો પ્રોજેક્ટ) અવકાશયાનમાં ડબલ-સેટેલાઇટનો સમાવેશ થાય છે જેમાં બે અવકાશયાન સૂર્યના બાહ્ય વાતાવરણનો અભ્યાસ કરવા માટે એક અવકાશયાન તરીકે ઉડાન ભરે છે. ઈસરોએ કહ્યું કે ‘પ્રોબાસ’ લેટિન શબ્દ છે, જેનો અર્થ છે ‘ચાલો પ્રયાસ કરીએ’. ISROએ જણાવ્યું હતું કે મિશનનો હેતુ ચોક્કસ રચનાની ઉડાન કરવાનો છે અને બે અવકાશયાન – કોરોનાગ્રાફ અને ઓક્યુલ્ટર – એકસાથે લોન્ચ કરાવામાં આવ્યા.
પ્રોબા-3 મિશન દ્વારા વૈજ્ઞાનિકો સૂર્યના અંદરના અને બહારના કોરોના વચ્ચે બનેલા ડાર્ક સર્કલનો અભ્યાસ કરશે. સૂર્યના કોરોનાનું તાપમાન 2 મિલિયન ડિગ્રી ફેરનહીટ સુધી પહોંચે છે. કોઈપણ સાધનની મદદથી તેનો અભ્યાસ કરવો શક્ય નથી. પ્રોબા-3ના બે ઉપગ્રહો કોરોનાગ્રાફ (310 કિગ્રા) અને ઓક્યુલ્ટર (240 કિગ્રા) મળીને સૂર્યગ્રહણનું અનુકરણ કરશે. આ સૂર્યમાંથી નીકળતા તીવ્ર પ્રકાશને અવરોધિત કરશે અને આમ કરવાથી સૂર્યના કોરોનાનો અભ્યાસ કરવો પણ સરળ બનશે. વૈજ્ઞાનિકો શોધી કાઢશે કે સૂર્યના કોરોનાનું તાપમાન તેની સપાટીથી આટલું કેમ વધારે છે.