નવી દિલ્હી: સૂર્યગ્રહણ (solar eclipse) બાદ હવે 8 નવેમ્બરે ચંદ્રગ્રહણ (Lunar Eclipse) થવાનું છે. આ વર્ષનું છેલ્લું ચંદ્રગ્રહણ છે, જે ભારતમાં (India) પણ જોવા મળશે. ભારતમાં, આ ચંદ્રગ્રહણ અરુણાચલ પ્રદેશના (Arunachal Pradesh) ઇટાનગરમાં (Itanagar) પ્રથમ વખત દેખાશે. ભારતમાં, આ ચંદ્રગ્રહણ પૂર્વના શહેરોમાં ચંદ્રોદય (moonrise) સાથે જ દેખાશે. આ ચંદ્રગ્રહણ ભારતમાં દેખાશે તેથી અહીં પણ સુતક કાળના નિયમો લાગુ પડશે. ચંદ્રગ્રહણનું સૂતક 9 કલાક પહેલા શરૂ થાય છે.
ચંદ્રગ્રહણ કેટલું મહત્વનું રહેશે
આ વર્ષનું છેલ્લું અને સંપૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ છે. ચંદ્રગ્રહણ મેષ અને ભરણી નક્ષત્રમાં થઈ રહ્યું છે. જો કે આ ગ્રહણ બપોરે 01:32 થી થશે, પરંતુ ભારતમાં આ ચંદ્રગ્રહણ સાંજે 5.20 વાગ્યે દેખાવાનું શરૂ થશે અને 6.20 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. તેના સુતકનો પ્રારંભ 08 નવેમ્બરે સવારે 09:21 કલાકે થશે.
પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ ક્યાં દેખાશે?
આ ચંદ્રગ્રહણ ઉત્તર પૂર્વ યુરોપ, ઓસ્ટ્રેલિયા, પ્રશાંત મહાસાગર અને હિંદ મહાસાગરમાં જોવા મળશે. ભારતમાં, સંપૂર્ણ ગ્રહણ માત્ર પૂર્વીય ભાગોમાં જ દેખાશે, જ્યારે આંશિક ગ્રહણ ભારતના મોટાભાગના ભાગોમાં દેખાશે. પૂર્ણ ચંદ્રગ્રહણ કોલકાતા, પટના, સિલીગુડી, ઇટાનગર, રાંચી અને ગુવાહાટીમાં જોવા મળશે.
ગ્રહણ સમયગાળા દરમિયાન સાવચેતીઓ
ચંદ્રદર્શન અનુસાર વાસ્તવિક ગ્રહણનો સમયગાળો સાંજે 05.20 થી સાંજના 06.20 સુધીનો છે. આ સમયગાળા દરમિયાન કોઈપણ ખોરાક ન લેવાનો પ્રયાસ કરો. આ દરમિયાન પૂજા-પાઠ કરવા પર પ્રતિબંધ છે. સગર્ભા સ્ત્રીઓએ ખાસ કરીને સાવચેત રહેવું જોઈએ. ભગવાનની મૂર્તિઓને સ્પર્શશો નહીં. ગ્રહણનો સમય પૂરો થયા પછી, જો શક્ય હોય તો સ્નાન કરો અથવા તમારા હાથ-પગ ધોઈ લો અને ચંદ્રની કેટલીક વસ્તુઓનું દાન કરો. ચોખા, ખાંડ, દૂધ, નારિયેળ અને ચાંદીનું દાન શુભ રહેશે.
ચંદ્રગ્રહણ પછી શું કરવું
ચંદ્રગ્રહણ પછી પૂજા સ્થળને સાફ કરો. પૂજા સ્થાન પર ગંગાજળનો છંટકાવ કરો. સ્નાન કરો અને સ્વચ્છ કપડાં પહેરો. આ પછી તમારા ગુરુ અથવા શિવની પૂજા કરો. પછી કોઈ ગરીબ વ્યક્તિને સફેદ વસ્તુનું દાન કરો.
જો ચંદ્રગ્રહણના પરિણામો શુભ નથી
જો તમને ચંદ્રગ્રહણમાં અશુભ પરિણામ મળી રહ્યા હોય તો ગ્રહણના સમયમાં શિવ મંત્રનો વધુને વધુ જાપ કરો. જો તમે ઈચ્છો તો ચંદ્ર મંત્રનો જાપ પણ કરી શકો છો. તેનાથી મંત્ર સાબિત થશે અને તે વધુ અસરકારક પણ રહેશે. ગ્રહણ પછી સફેદ વસ્તુઓનું દાન કરો.
