નવી દિલ્હી: ભારતીય રૂપિયાની (Indian Rupee) સ્થિતિ દિવસેને દિવસે કથળી રહી છે. શરૂઆતના કારોબારમાં ડોલર (Dollar) સામે રૂપિયો 16 પૈસા ઘટીને 82.33ના સૌથી નીચા સ્તરે પહોંચી ગયો છે. અગાઉના સત્રમાં રૂપિયો 81.88 પર બંધ થયો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે ભારત આવશ્યક ઈલેક્ટ્રિક સામાન અને મશીનરી સહિત ઘણી દવાઓની આયાત કરે છે. મોટાભાગના મોબાઈલ અને ગેજેટ્સ ચીન અને અન્ય પૂર્વ એશિયાઈ શહેરોમાંથી આયાત કરવામાં આવે છે. જો રૂપિયાનું આ રીતે અવમૂલ્યન ચાલુ રહેશે તો આયાત મોંઘી થશે અને તમારે વધુ ખર્ચ ઉઠાવવું પડશે.
23 સપ્ટેમ્બર 2022ના રોજ ડોલર સામે રૂપિયો પ્રથમ વખત રૂ. 81ના સ્તરે પહોંચ્યો હતો. તે પહેલા 20 જુલાઈના રોજ તે 80 રૂપિયાના સ્તરને પાર કરી ગયો હતો. બજારના જાણકારોના મતે ડૉલર ઇન્ડેક્સ મજબૂત થવાને કારણે અન્ય કરન્સી પર દબાણ વધ્યું છે.
ભારતીય ચલણ ડોલર સામે પ્રથમ વખત 82 પ્રતિ ડોલરના મનોવૈજ્ઞાનિક સ્તરની નીચે બંધ થયું હતું. તેલના આયાતકારો તરફથી ડોલરની ભારે માંગ અને વ્યાજદરમાં વધારો થવાની આશંકા પણ સ્થાનિક ચલણ પર ભાર મૂકે છે. ઇન્ટરબેંક ફોરેન એક્સચેન્જ માર્કેટમાં રૂપિયો 81.52ના સ્તરે મજબૂતી સાથે ખૂલ્યો હતો, પરંતુ ડૉલર રૂપિયા પર મજબૂત દબાણ હેઠળ હતો. ટ્રેડિંગ દરમિયાન, રૂપિયો પણ 81.51ની ઊંચી અને 82.17ની નીચી સપાટીએ જોવા મળ્યો હતો.
અમેરિકામાં આજે સપ્ટેમ્બર મહિનાના જોબ ડેટા જાહેર થશે, રોકાણકારો સાવધાન
અમેરિકામાં આજે સપ્ટેમ્બર મહિનાનો જોબ ડેટા જાહેર થવા જઈ રહ્યો છે. આ પહેલા ત્યાંના રોકાણકારો સાવધાન દેખાઈ રહ્યા છે. આ દરમિયાન ડોલર ઈન્ડેક્સ એક ટકા વધીને 112.26ના સ્તરે પહોંચ્યો હતો. આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં ડૉલર ઇન્ડેક્સ 17 ટકા વધ્યો છે.
વૈશ્વિક બજારમાં અનિશ્ચિત વાતાવરણને કારણે રૂપિયો નબળો પડી રહ્યો છે
વૈશ્વિક બજારમાં ચાલી રહેલા અનિશ્ચિત વાતાવરણ, મજબૂત થતો ડોલર અને ફેડ દ્વારા વ્યાજદરમાં વધારો કરવાના નિર્ણય વચ્ચે આ વર્ષે અત્યાર સુધીમાં રૂપિયો 10.6% નબળો પડ્યો છે. શિકાગો ફેડના પ્રમુખ ચાર્લ્સ ઇવાન્સે ગુરુવારે જણાવ્યું હતું કે ફેડનો પોલિસી રેટ 2023ની વસંત સુધીમાં વધીને 4.5%-4.75% થવાની સંભાવના છે કારણ કે ફેડ ખૂબ જ ઊંચી ફુગાવાને નીચે લાવવા માટે ઉધાર ખર્ચમાં વધારો કરે છે. તે જ સમયે, મિનેપોલિસ ફેડના ચેરમેન નીલ કશ્કરીએ સંકેત આપ્યો હતો કે જ્યાં સુધી અહીંથી નાણાકીય પરિસ્થિતિ વધુ બગડે નહીં ત્યાં સુધી ફેડ વ્યાજદરમાં વધારો નહીં કરે.
રૂપિયો નબળો પડવાને કારણે મોંઘવારી વધશે
ડોલર સામે રૂપિયાના અવમૂલ્યનની અર્થવ્યવસ્થા પર કાસ્કેડિંગ અસર પડશે. આ અર્થતંત્રની ચાલુ ખાતાની ખાધ (CAD) પર પણ અસર કરશે. મોંઘી આયાતને કારણે વિદેશથી ખરીદી કરીને દેશમાં આયાત કરવામાં આવતા માલના ભાવ વધશે. તેની અસર આગામી સમયમાં સ્થાનિક બજારમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલની કિંમતો પર પણ પડશે. જો કે, રૂપિયો નબળો પડવો એ દેશના નિકાસકારો માટે સારી બાબત સાબિત થઈ શકે છે, કારણ કે તેઓને તેમની પ્રોડક્ટ માટે જે ડોલર મળશે તે કન્વર્ટ કરીને વધુ રૂપિયા મળશે.
તેનાથી રોજગારીની તકોમાં ઘટાડો થશે
ભારતીય કંપનીઓ વિદેશમાંથી સસ્તા દરે જંગી રકમનું દેવું એકત્ર કરે છે. જો રૂપિયો નબળો પડે તો ભારતીય કંપનીઓને વિદેશમાંથી દેવું ઉપાડવાનું મોંઘુ પડે છે. આ તેમના ખર્ચમાં વધારો કરે છે, જે તેમને વ્યવસાય વિસ્તરણ યોજનાઓ મુલતવી રાખે છે. તેનાથી દેશમાં રોજગારીની તકો ઘટી શકે છે.
વિદેશ પ્રવાસ, શિક્ષણ મોંઘુ થશે
વિદેશમાં અભ્યાસ કરતા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓએ આવાસ, કોલેજ ફી, ભોજન અને પરિવહન માટે ડોલરમાં ચૂકવણી કરવી પડે છે. આવી સ્થિતિમાં રૂપિયો નબળો પડવાને કારણે તે વિદ્યાર્થીઓને પહેલા કરતા વધુ પૈસા ખર્ચવા પડશે.