શું ભારત-ચીન બોર્ડર પર ફરીથી કંઈક મોટું થવા જઈ રહ્યું છે, શું બંને તરફથી સૈન્ય હટાવ્યા બાદ પણ સરહદ પર પરિસ્થિતિ સુધરી નથી? આ બધા સવાલો ત્યારે સામે આવ્યા જ્યારે આર્મી ચીફ જનરલ ઉપેન્દ્ર દ્વિવેદીએ કહ્યું કે સરહદ પર સ્થિતિ હજુ સામાન્ય નથી. આર્મી ચીફના નિવેદનથી સ્પષ્ટ છે કે ચીન હજુ પણ પોતાની હરકતોથી હટી રહ્યું નથી. તેથી ભારતીય સેના પણ ચીનને જડબાતોડ જવાબ આપવા માટે દરેક સમયે તૈયાર છે.
જ્યારે આર્મી ચીફ જનરલ ઉપેન્દ્ર દ્વિવેદીને સરહદ પર વર્તમાન પરિસ્થિતિ વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે તેમણે કહ્યું કે પૂર્વી લદ્દાખમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પર સ્થિતિ સ્થિર છે પરંતુ સંવેદનશીલ છે અને સામાન્ય નથી. જનરલ દ્વિવેદીએ કહ્યું કે જો કે વિવાદના નિરાકરણ પર બંને પક્ષો વચ્ચે રાજદ્વારી વાતચીત “સકારાત્મક સંકેત” આપી રહી છે પરંતુ કોઈપણ યોજનાનો અમલ જમીન પરના લશ્કરી કમાન્ડરો પર આધાર રાખે છે. તેઓ ચાણક્ય રક્ષા સંવાદ પર એક કાર્યક્રમને સંબોધિત કરી રહ્યા હતા.
ભારત અને ચીને જુલાઇ અને ઓગસ્ટમાં પૂર્વીય લદ્દાખમાં વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (LAC) પરના સ્ટેન્ડઓફનું વહેલું નિરાકરણ શોધવાના ઉદ્દેશ્ય સાથે રાજદ્વારી વાટાઘાટોના બે તબક્કાઓ યોજ્યા હતા. એક પ્રશ્નના જવાબમાં તેમણે કહ્યું કે રાજનૈતિક મંત્રણા સકારાત્મક સંકેતો આપી રહી છે પરંતુ આપણે એ સમજવાની જરૂર છે કે રાજદ્વારી મંત્રણા વિકલ્પો અને શક્યતાઓ આપે છે. બંને પક્ષોના કમાન્ડરોએ નિર્ણય લીધો, “સ્થિતિ સ્થિર છે પરંતુ તે સામાન્ય નથી.” અને સંવેદનશીલ છે. જો એમ હોય તો અમે ઈચ્છીએ છીએ કે એપ્રિલ 2020 પહેલા સ્થિતિ પુનઃસ્થાપિત થઈ જાય. મે 2020ની શરૂઆતમાં બંને સેનાઓ વચ્ચે સૈન્ય અવરોધ શરૂ થયો હતો.
બંને પક્ષોએ સ્ટેન્ડઓફ પોઈન્ટ પરથી ઘણા સૈનિકોને હટાવ્યા છે પરંતુ તેમ છતાં સરહદ વિવાદનો સંપૂર્ણ ઉકેલ હજી સુધી પહોંચી શક્યો નથી. જનરલ દ્વિવેદીએ કહ્યું કે જ્યાં સુધી સ્થિતિ પુનઃસ્થાપિત નહીં થાય ત્યાં સુધી સ્થિતિ સંવેદનશીલ રહેશે અને અમે કોઈપણ પ્રકારની આકસ્મિક પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે સંપૂર્ણ રીતે તૈયાર છીએ. તેમણે ચીન પ્રત્યે ભારતીય સેનાના એકંદર અભિગમની પણ ટૂંકમાં ચર્ચા કરી. આર્મી ચીફે કહ્યું કે જ્યાં સુધી ચીનનો સવાલ છે તે લાંબા સમયથી આપણા મનમાં ઉત્સુકતા પેદા કરી રહ્યું છે. હું કહું છું કે તમારે ચીન સાથે સ્પર્ધા કરવી પડશે, તમારે સહયોગ કરવો પડશે, તમારે સાથે રહેવું પડશે, તમારે મુકાબલો કરવો પડશે.
ડોભાલ ગયા મહિને આ મુદ્દે ચીનના વિદેશ મંત્રીને મળ્યા હતા
ગયા મહિને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર અજીત ડોભાલ અને ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યીએ રશિયાના સેન્ટ પીટર્સબર્ગમાં વિવાદનું વહેલું નિરાકરણ શોધવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને વાટાઘાટો કરી હતી. બ્રિક્સ (બ્રાઝિલ, રશિયા, ભારત, ચીન, દક્ષિણ આફ્રિકા) દેશોની સમિટની બાજુમાં યોજાયેલી બેઠકમાં બંને પક્ષો પૂર્વી લદ્દાખના બાકીના સંઘર્ષ વિસ્તારોમાંથી સૈનિકોને સંપૂર્ણપણે પાછા ખેંચવા માટે “તાકીદ સાથે” કાર્ય કરવા અને તેમના પ્રયત્નોમાં વધારો કરવા સંમત થયા હતા. મીટિંગમાં ડોભાલે વાંગને કહ્યું કે દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં સામાન્ય સ્થિતિ બનાવવા માટે સરહદી વિસ્તારોમાં શાંતિ અને LACનું સન્માન જરૂરી છે. જૂન 2020માં ગલવાન ઘાટીમાં ભીષણ અથડામણ બાદ બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં તણાવ હતો.
