ગુરુવારે ભારત-યુકે મુક્ત વેપાર કરાર પર હસ્તાક્ષર થયા. વાણિજ્ય મંત્રી પિયુષ ગોયલ અને બ્રિટિશ વેપાર મંત્રી જોનાથન રેનોલ્ડ્સે પીએમ નરેન્દ્ર મોદી અને તેમના યુકે સમકક્ષ કીર સ્ટારમરની હાજરીમાં આ કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા. તે સત્તાવાર રીતે CETA (વ્યાપક આર્થિક અને વેપાર કરાર) તરીકે ઓળખાશે. યુકે-ભારત વેપાર કરારથી બંને દેશો વચ્ચે ઓછામાં ઓછા $20 બિલિયનનો વેપાર વધવાની અપેક્ષા છે.
ભારતમાં યુકેની કાર, વ્હિસ્કી, કપડાં અને ફૂટવેર સસ્તા થશે
આજે 24 જુલાઈના રોજ ભારત અને યુકેએ મુક્ત વેપાર કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા. 2022 થી વાટાઘાટો ચાલી રહી હતી. હવે ભારતનો 99% માલ શૂન્ય ટેરિફ પર યુકેમાં નિકાસ કરવામાં આવશે. જ્યારે 99% યુકે માલ 3% સરેરાશ ટેરિફ પર આયાત કરવામાં આવશે. આનાથી 2030 સુધીમાં દ્વિપક્ષીય વેપાર બમણો થઈને $120 બિલિયન થવાની ધારણા છે.
યુકેથી આયાત થતા સ્કોચ વ્હિસ્કી અને જિન પર ભારતનો ટેરિફ 150% થી ઘટાડીને 75% કરવામાં આવશે. બાદમાં કરારના દસમા વર્ષ સુધીમાં તે 40% કરવામાં આવશે. જેમકે 5000 રૂપિયાની સ્કોચ બોટલ 3500 રૂપિયામાં ઉપલબ્ધ થશે. યુકેની કાર (જેમ કે જેગુઆર લેન્ડ રોવર, રોલ્સ-રોયસ) પરનો ટેરિફ ક્વોટા સિસ્ટમ હેઠળ 100% થી ઘટાડીને 10% કરવામાં આવશે. આનાથી આ કાર 20-30% સસ્તી થઈ શકે છે.
યુકેથી આયાત થતા સૅલ્મોન, લેમ્બ, ચોકલેટ, બિસ્કિટ અને સોફ્ટ ડ્રિંક્સ પરનો ટેરિફ ઘટાડવામાં આવશે. આનાથી આ ઉત્પાદનો સસ્તા થશે. યુકેના કોસ્મેટિક્સ, તબીબી ઉપકરણો અને એરોસ્પેસ ભાગો પર ઓછા ટેરિફને કારણે આ માલ સસ્તો થશે. ટેરિફ 15% થી ઘટીને 3% થશે. ઉપરાંત બ્રિટનથી આવતા બ્રાન્ડેડ કપડાં, ફેશન પ્રોડક્ટ્સ અને હોમવેર પણ સસ્તા થશે. ફર્નિચર અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ પણ ઓછા ભાવે ઉપલબ્ધ થશે.
ભારતના કયા ક્ષેત્રોને ફાયદો થશે?
યુકેમાં ભારતીય કપડાં અને બેડશીટ અને પડદા જેવા હોમ ટેક્સટાઇલ પર 8-12% ટેક્સ હવે સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવામાં આવશે. આનાથી આપણા કપડાં બાંગ્લાદેશ અને વિયેતનામ જેવા દેશો કરતાં સસ્તા અને વધુ સ્પર્ધાત્મક બનશે. તિરુપુર, સુરત અને લુધિયાણા જેવા નિકાસ કેન્દ્રો આગામી ત્રણ વર્ષમાં 40% સુધી વધી શકે છે.
ભારતથી યુકે જતા બેગ અને જૂતા જેવા ઝવેરાત અને ચામડાના સામાન પર કોઈ ટેક્સ નહીં લાગે. નાના વ્યવસાયો (MSME) અને લક્ઝરી બ્રાન્ડ્સ માટે આ એક મોટો ફાયદો હશે. ઉપરાંત યુકે દ્વારા યુરોપમાં ભારતનું પ્રભુત્વ વધુ વધશે.
યુકેએ ભારતીય મશીનરી, એન્જિનિયરિંગ ટૂલ્સ અને કારના ભાગો જેવા ઓટો ભાગો પર આયાત કર નાબૂદ કર્યો છે. આનાથી ભારત, યુકે અને યુરોપની ઔદ્યોગિક સપ્લાય ચેઇન વધુ મજબૂત થશે. પુણે, ચેન્નાઈ અને ગુડગાંવ જેવા ઉત્પાદન કેન્દ્રોને ફાયદો થશે.
ભારતીય ફાર્મા કંપનીઓને યુકેમાં જેનેરિક દવાઓ માટે સરળ નોંધણી પ્રક્રિયા મળશે. આનાથી ભારતીય દવાઓ યુકે હેલ્થ સર્વિસ (NHS) સુધી પહોંચવામાં સરળતા રહેશે અને દવાઓને પણ ઝડપથી મંજૂરી મળશે.
બાસમતી ચોખા, ઝીંગા, પ્રીમિયમ ચા અને મસાલા જેવા દરિયાઈ ઉત્પાદનો પર યુકે આયાત કર નાબૂદ કરવામાં આવશે. આનાથી આસામ, ગુજરાત, કેરળ અને પશ્ચિમ બંગાળ જેવા વિસ્તારોના નિકાસ ઉદ્યોગને મોટો વેગ મળશે.
આ કરાર સોલાર, ગ્રીન હાઇડ્રોજન અને ઇલેક્ટ્રિક વાહન (EV) ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર સહિત નવીનીકરણીય ઊર્જામાં સંયુક્ત સાહસો માટે માર્ગ ખોલશે. યુકે ભારતના સ્વચ્છ ઊર્જા ક્ષેત્રમાં વધુ રોકાણ કરશે જે નવી ટેકનોલોજીના સહ-વિકાસ તરફ દોરી જશે.
