વેનેઝુએલાના વિપક્ષી નેતા મારિયા મચાડોને નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર એનાયત કરવામાં આવ્યો છે. તેમણે વેનેઝુએલામાં લોકશાહી અધિકારોને પ્રોત્સાહન આપવા અને સરમુખત્યારશાહીને બદલે લોકશાહીમાં શાંતિપૂર્ણ પરિવર્તન પ્રાપ્ત કરવા માટે 20 વર્ષ સુધી અથાક લડત આપી છે. માચાડોને વેનેઝુએલાની “લોખંડી મહિલા” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. તેમણે દેશના સરમુખત્યારશાહી રાષ્ટ્રપતિ નિકોલસ માદુરોને ચૂંટણીમાં હરાવવા માટે સમગ્ર વેનેઝુએલાના લોકોને એક કર્યા હતા.
નોબેલ સમિતિએ જણાવ્યું હતું કે જ્યારે સરમુખત્યારશાહી વધી રહી છે અને વિશ્વના ઘણા ભાગોમાં લોકશાહી નબળી પડી રહી છે ત્યારે મારિયા મચાડો જેવા લોકોની હિંમત આશા આપે છે. સમિતિએ જણાવ્યું હતું કે લોકશાહી કાયમી શાંતિ માટે પૂર્વશરત છે. જ્યારે સત્તા હિંસા અને ભય દ્વારા લોકોને દબાવી દે છે ત્યારે આવા હિંમતવાન વ્યક્તિઓનું સન્માન કરવું જરૂરી બની જાય છે. માચાડોએ સુમાટે નામની સંસ્થાની સ્થાપના કરી હતી જે લોકશાહીની સુધારણા માટે કામ કરે છે. તેમણે દેશમાં મુક્ત અને ન્યાયી ચૂંટણીઓની સતત માંગ કરી છે.
માચાડો નોબેલ પુરસ્કાર માટે ત્રણ માપદંડો પૂરા કર્યા
નોબેલ સમિતિએ જણાવ્યું હતું કે માચાડોએ નોબેલ પુરસ્કાર માટે ત્રણેય માપદંડો પૂરા કર્યા. તેમણે વિરોધ પક્ષોને એક કર્યા, સતત લશ્કરીકરણ સામે ઉભા રહ્યા અને લોકશાહીને ટેકો આપ્યો. તેઓએ લોકશાહીમાં ભવિષ્ય માટે આશા આપી છે જ્યાં નાગરિકોના મૂળભૂત અધિકારોનું રક્ષણ થાય છે અને તેમના અવાજો સાંભળવામાં આવે છે અને લોકો મુક્ત અને શાંતિથી જીવી શકે છે.
માચાડોએ ચાવેઝના ભાષણમાં વિક્ષેપ પાડીને વિશ્વભરમાં ખ્યાતિ મેળવી હતી
માચાડોએ સૌપ્રથમ વેનેઝુએલાના તત્કાલીન રાષ્ટ્રપતિના ભાષણમાં વિક્ષેપ પાડ્યો ત્યારે તેમણે વૈશ્વિક સ્તરે ધ્યાન ખેંચ્યું હતું. આ ઘટના 14 જાન્યુઆરી, 2012 ના રોજ બની હતી. ચાવેઝે સંસદમાં 9 કલાક અને 45 મિનિટ સુધી ભાષણ આપ્યું હતું જ્યારે માચાડોએ તેમના પર બૂમ પાડી હતી, તેમને “ચોર” કહ્યા હતા અને જપ્ત કરેલી મિલકત પરત કરવાની માંગ કરી હતી. ચાવેઝે જવાબ આપ્યો કે તેઓ ચર્ચા નહીં કરે કારણ કે તેઓ અયોગ્ય હતા. આ ઘટના દેશભરમાં ચર્ચાનો વિષય બની અને માચાડોને એક હિંમતવાન વિપક્ષી નેતા તરીકે સ્થાપિત કર્યા.
- માચાડોને અસંખ્ય પુરસ્કારો મળ્યા છે
- 2025 માં લોકશાહી માટેની લડાઈ માટે નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર મળ્યો
- 2025 હિંમત પુરસ્કાર: માનવ અધિકારો માટે જીનીવા સમિટ દ્વારા તેમને અને ગોન્ઝાલેઝને આ પુરસ્કાર એનાયત કરવામાં આવ્યો.
- 2024 સખારોવ પુરસ્કાર: યુરોપિયન સંસદે તેમને અને એડમંડો ગોન્ઝાલેઝને લોકશાહીના બચાવ માટે આ પુરસ્કાર એનાયત કર્યો હતો.
- 2024 વાક્લાવ હેવેલ માનવ અધિકાર પુરસ્કાર: યુરોપ કાઉન્સિલ દ્વારા માનવ અધિકારો માટેના તેમના કાર્યનું સન્માન કરવામાં આવ્યું.
- 2018 બીબીસી સન્માન: બીબીસીએ તેમને વિશ્વની 100 સૌથી પ્રભાવશાળી મહિલાઓમાં સામેલ કર્યા.
2024માં રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવાર
૨૦૨૪ની ચૂંટણી પહેલા માચાડો વિપક્ષના રાષ્ટ્રપતિ પદના ઉમેદવાર હતા પરંતુ વેનેઝુએલાની સરકારે તેમની ઉમેદવારી રદ કરી. ત્યારબાદ તેમણે અન્ય પક્ષના પ્રતિનિધિ એડમુન્ડો ગોન્ઝાલેઝ ઉરુટિયાને સમર્થન આપ્યું જેને આંતરરાષ્ટ્રીય સમર્થન મળ્યું. મચાડોની પાર્ટીએ વેનેઝુએલામાં જંગી વિજય મેળવ્યો પરંતુ શાસને ચૂંટણી પરિણામો સ્વીકારવાનો ઇનકાર કર્યો અને સત્તા જાળવી રાખી.
ટ્રમ્પે માચાડોને સ્વતંત્રતા સેનાની કહ્યા છે
રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પે મચાડોને સ્વતંત્રતા સેનાની કહ્યા છે. મારિયા મચાડોએ વેનેઝુએલાના રાષ્ટ્રપતિ નિકોલસ માદુરો સામે ચૂંટણી લડી છે. મચાડો એક વર્ષથી વધુ સમયથી દેશમાં છુપાયેલા છે.
