વોશિંગ્ટન: યુએસ પ્રમુખ જો બિડેને (US President Joe Biden) 19 જાન્યુઆરી 2022 ના રોજ કહ્યું હતું કે તેઓ સમજી ગયા છે કે રશિયા યુક્રેન પર હુમલો કરશે અને રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનને ચેતવણી આપી હતી કે તેઓ જો આમ કરશે તો પસ્તાશે. મહિનાઓના તણાવ પછી તેણે આ વાત કહી. રશિયાએ છેલ્લા કેટલાક મહિનામાં યુક્રેન (Ukraine) સાથેની તેની સરહદ પર આશરે 100,000 સૈનિકો તૈનાત કર્યા છે. ફેબ્રુઆરીમાં યોજાનારી સંયુક્ત લશ્કરી કવાયત માટે રશિયાએ (Russia) જાન્યુઆરીના મધ્યમાં બેલારુસમાં સૈનિકો મોકલવાનું શરૂ કર્યું. આ દેશ તેની સરહદ યુક્રેન અને રશિયા બંને સાથે વહેંચે છે.
યુક્રેન પર રશિયાના હુમલાની વધતી આશંકાઓ વચ્ચે અમેરિકાએ પોતાના નાગરિકોને પાછા ફરવા જણાવ્યું છે. અમેરિકી વિદેશ મંત્રાલયે યુક્રેન સ્થિત અમેરિકી દૂતાવાસમાં કાર્યરત તમામ અમેરિકી કર્મીઓના પરિવારોને તુરંત યુક્રેન છોડવા માટે આદેશ આપ્યો છે. મંત્રાલયે એમ પણ કહ્યું કે દૂતાવાસમાં કાર્યરત બિન જરૂરી કર્મચારીઓ સરકારી ખર્ચે દેશ છોડીને આવી શકે છે. યુક્રેનની સરહદે રશિયાના સૈનિકોના વધતા જમાવડાથી સ્થિતિ સુધરવાની જગ્યાએ બગડી રહી છે.
બીજી તરફ નાટોએ તેના તાજેતરના નિવેદનમાં કહ્યું છે કે તે બાલ્ટિક સમુદ્રના ક્ષેત્રમાં તેના સંરક્ષણ માટે સંપૂર્ણ તૈયારી કરી રહ્યું છે. આ માટે સરહદો પર સૈનિકો તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે. મદદ માટે ડેનમાર્કથી બાલ્ટિક દેશ (રશિયાની સરહદે આવેલો દેશ) લિથુઆનિયામાં F-16 ફાઈટર જેટ મોકલવામાં આવ્યા છે. આ સિવાય સ્પેન નાટો સંધિ હેઠળ બુલ્ગેરિયામાં ફાઈટર જેટ પણ મોકલી રહ્યું છે. ફ્રાન્સ પહેલાથી જ બલ્ગેરિયામાં પોતાની સેના મોકલવાની વાત કરી ચૂક્યું છે.
યુક્રેન પર યુએસ-યુરોપના હુમલાનો ભય
અમેરિકાને ડર છે કે રશિયા ટૂંક સમયમાં યુક્રેન પર હુમલો કરી શકે છે. રાષ્ટ્રપતિ જો બિડેને ભૂતકાળમાં કહ્યું હતું કે તેમને લાગે છે કે તેમના રશિયન સમકક્ષ વ્લાદિમીર પુતિન યુક્રેનમાં દખલ કરશે, પરંતુ તેમણે યુદ્ધ ટાળવું જોઈએ. અમેરિકી વિદેશ મંત્રી એન્ટની બ્લિંકને પણ આશંકા વ્યક્ત કરી છે કે રશિયા યુક્રેન પર “ટૂંક સમયમાં” હુમલો કરી શકે છે.
જાણો નાટો સંગઠન વિશે
નાટો એ યુરોપ અને ઉત્તર અમેરિકાના 30 દેશોનું સંગઠન છે. આમાં ફ્રાન્સ, બેલ્જિયમ, લક્ઝમબર્ગ, યુકે, નેધરલેન્ડ, કેનેડા, ડેનમાર્ક, આઈસલેન્ડ, ઈટાલી, નોર્વે, પોર્ટુગલ, જર્મની, યુએસએ અને તુર્કી જેવા દેશોનો સમાવેશ થાય છે. રશિયાના મોટા જોખમને ધ્યાનમાં રાખીને નાટોની રચના કરવામાં આવી હતી. આ સંધિ હેઠળ ગઠબંધનના કોઈપણ દેશ પર હુમલો સમગ્ર નાટો પર હુમલો માનવામાં આવશે અને આ સંગઠન દુશ્મનો પર કાર્યવાહી કરવા માટે સ્વતંત્ર હશે.
રશિયા સાથે યુક્રેનનો સંબંધ
સોવિયત સંઘના વિઘટન બાદ 30 વર્ષ પહેલા યુક્રેનને આઝાદી મળી હતી. તે ત્યારથી ભ્રષ્ટાચારનો સામનો કરવા અને આંતરિક વિભાજનને દૂર કરવા માટે લડી રહ્યું છે. યુક્રેનનો પશ્ચિમ વિસ્તાર સામાન્ય રીતે પશ્ચિમ યુરોપ સાથે એકીકરણની તરફેણ કરે છે, જ્યારે દેશનો પૂર્વ ભાગ રશિયા સાથે ગાઢ સંબંધોની તરફેણ કરે છે. ફેબ્રુઆરી 2014 માં રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે તણાવ ચરમસીમાએ પહોંચ્યો હતો, જ્યારે હિંસક વિરોધીઓએ યુક્રેનના રશિયા તરફી રાષ્ટ્રપતિ વિક્ટર યાનુકોવિચને સત્તા પરથી હટાવ્યા હતા. આ પ્રદર્શનો હવે ‘રિવોલ્યુશન ઓફ ડિગ્નિટી’ તરીકે ઓળખાય છે.